Pięć przemian na talerzu
Zjedz drzewo, ogień, ziemię, metal i wodę. Ale koniecznie w tej kolejności! Pięć żywiołów, pięć smaków, pięć wpływów, pięć kierunków i pięć grup produktów, a wszystko to sumujące się w harmonię, która ma nakarmić ciało oraz ducha.
Złożone, oparte na filozoficznej symbolice zasady rządzące kuchnią pięciu przemian według niektórych stanowią nieszkodliwe - choć i niepotrzebne - dorabianie ideologii do mieszania w garnku, podczas gdy inni uważają ten system gotowania i spożywania potraw bez mała za oświecenie, drogę do osiągnięcia wewnętrznej harmonii, zdrowia oraz szczęścia.
W cyklu po kolei
Cóż, dla każdego coś miłego. Próby osiągnięcia harmonii na talerzu z pewnością jeszcze nikomu nie zrobiły krzywdy, zresztą skoro przez żołądek można trafić do serca, to czemu nie do umysłu i ducha? Warto spróbować choćby z ciekawości, a nuż nam zasmakuje i jeszcze pomoże zachować zdrowie oraz zrzucić wagę.
Ogólne zasady kuchni pięciu przemian zakładają bowiem m.in. mały udział mięsa w menu (co najmniej dziewięćdziesiąt proc. pożywienia to produkty roślinne), regularne posiłki (minimum trzy ciepłe dania dziennie) jadane bez pośpiechu, w miłej atmosferze i tak samo przygotowywane, a także całkowitą rezygnację z mleka oraz jego produktów (wskazane wyłącznie w wieku niemowlęcym, a i to wyłącznie w formie mleka matki).
O wiele bardziej skomplikowane rytuały obejmują komponowanie potraw. Należy pamiętać o zamkniętym cyklu zależności między poszczególnymi żywiołami i tym samym przemianami. Drzewo (reprezentujące smak kwaśny oraz działanie gorące) ożywia Ogień; Ogień (smak gorzki, działanie ogrzewające) budzi Ziemię do życia; Ziemia (smak słodki, działanie neutralne) rodzi z siebie Metal; Metal (smak ostry, działanie ochładzające) ożywia Wodę; Woda (smak słony, działanie zimne), zamykając krąg, karmi i odżywia Drzewo.
Zgodnie z tą kolejnością, poczynając od Drzewa - czyli smaku kwaśnego - do potrawy dodajemy pojedynczo produkty z różnych grup smakowych: po Drzewie z grupy Ognia, następnie Ziemi, Metalu, Wody, Drzewa i tak dalej. Produktów może być dowolna liczba, istotne, by zachować kolejność oraz zakończyć produktem z przemiany, pod znakiem której chcemy przygotować całe danie.
Wybór smaku „dominującego" zależy m.in. od pory roku, stanu naszych emocji, a także tego, na jaki aspekt zdrowia zamierzamy wpłynąć. Przykładowo przyrządzenie dania w przemianie Drzewa ma podobno pozytywny wpływ na wątrobę oraz woreczek żółciowy.
Przyjmuje się, że kwaśne Drzewo, kierujące do wewnątrz i w dół, chroni płyny ciała. Gorzki Ogień, kierujący w dół, pobudza przemianę materii. Słodka Ziemia, harmonizująca wszelki ruch, odżywia i nawilża. Ostry Metal, kierujący na zewnątrz i w górę rozprasza. Słona Woda, kierująca w głąb, przełamuje zastój.
Polecamy również:
Co gdzie należy
By prawidłowo posługiwać się zasadą pięciu przemian, trzeba oczywiście znać podział konkretnych produktów na grupy. Zwykle łatwo intuicyjnie przypisać daną substancję do żywiołu, jednak przy mniej wyrazistych smakach może to być nieco trudniejsze, zwłaszcza że na przykład zimna woda zaliczana jest do elementów Wody, a gorąca - do Ognia.
Owoce są zawsze albo słodkie - jak poziomki, winogrona, czereśnie, słodkie jabłka, gruszki, śliwki, banany czy brzoskwinie - albo kwaśne - jak porzeczki, cytrusy, rabarbar, wiśnie, truskawki, agrest bądź jabłka kwaśne.
Warzywa mogą już należeć do każdej z pięciu przemian, choć najczęściej do słodkiej, do której zaliczamy m.in. cukinię, bakłażana, paprykę, soczewicę, szpinak, ziemniaki, kapustę pekińską, seler, pietruszkę, groch, buraki i brokuły. Do grupy słonej Wody trafiła soja, oliwki, bób, fasola mung i adzuki. Smakiem ostrym charakteryzuje się cebula, chrzan, rzodkiewka, kalafior, rzepa, seler naciowy, rzeżucha, szczypiorek, czosnek, por, kapusta biała, czerwona i włoska. Warzywa kiszone oraz marynowane to elementy Drzewa, podobnie jak natka pietruszki, koperek, pomidory oraz kiełki warzyw strączkowych. Natomiast Ogniem jest brukselka, sałata, rukola, karczochy i cykoria.
Wszystkie bakalie oraz wiórki kokosowe, pestki słonecznika i dyni, a także ziarna sezamu i siemię lniane, należą do grupy Ziemi, natomiast produkty zbożowe są zróżnicowane. Owies, jęczmień oraz ryż brązowy to elementy Metalu, ryż słodki, ugotowane ziarna zbóż, kasza jaglana i kukurydziana należą do Ziemi, żyto, kasza gryczana, amarantus i zboża prażone mają smak Ognia, a kuskus, pszenicę, orkisz i bulgur zaliczamy do grupy Drzewa.
Również mięso wcale nie jest jednolite, jeśli chodzi o rodzaj wyzwalanej energii. Kaczka i kurczak to Drzewo, baranina, jagnięcina i koźlęcina - Ogień, wołowina i cielęcina - Ziemia, indyk, gęś, dzik oraz zając - Metal, a wieprzowina, ryby i owoce morza - Woda.
mb
Polecamy również:
