Natka pietruszki - wykorzystanie w kuchni, właściwości

Pietruszka to warzywo, które hodowano już w najdawniejszych czasach. Niezwykle stary rodowód rośliny oraz duże podobieństwo jej poszczególnych odmian sprawia, że trudno dziś wskazać miejsce, z którego mogłaby się wywodzić. Sama natka pietruszki wykorzystywana jest w różnych celach od ponad dwóch tysięcy lat. Dziś warto ją dodawać do dań nie tylko ze względu na jej niepowtarzalny smak lub zapach, ale również wyjątkowe właściwości lecznicze. Nadziemna część rośliny korzystnie wpływa między innymi na naszą odporność, pracę układu moczowego oraz kondycję cery.

Pietruszka – ogólna charakterystyka rośliny

Pietruszka zwyczajna (łac. Petroselinum crispum) jest dwuletnią rośliną z rodziny selerowatych, rosnącą dziko na południu Europy oraz północy Afryki. Uprawiana na szerszą skalę niemal na całym świecie. W Polsce traktowana jako gatunek jednoroczny. Pietruszka preferuje gleby lekkie i przepuszczalne o umiarkowanej wilgotności. Roślinę najlepiej sadzić na stanowiskach nasłonecznionych oraz średnio osłoniętych na przełomie marca i kwietnia. Okres kiełkowania gatunku wynosi około cztery tygodnie. Natka pietruszki osiąga wysokość kilkudziesięciu centymetrów. Porastają ją charakterystyczne, ząbkowane i połyskujące liście, które wydzielają specyficzny ostry aromat. Nać wykorzystywana jest zarówno świeżo po zerwaniu (szczególnie w ziołolecznictwie), jak i w formie wysuszonej przyprawy. Pod ziemią wyrasta natomiast jadalny korzeń o białej barwie, który najczęściej dodaje się do zup, potrawek oraz sałatek. W drugim roku hodowli pietruszki pojawia się długa i naga łodyga, dość obficie rozgałęziona u szczycie.

Natka pietruszki w kuchni

Natka pietruszki od lat jest w Polsce jednym z najpopularniejszych dodatków do dań. Jej kolor, zapach oraz smak skutecznie nadają potrawom odpowiedniej prezencji i unikatowego charakteru. Zielenina bardzo często wchodzi w skład zup – najczęściej dodaje się ją do tradycyjnego rosołu, ale można nią doprawić np. zupę jarzynową, pomidorową, fasolową, krupnik i wiele innych. Dobrym pomysłem jest również przygotowanie smakowitego kremu z natki pietruszki. Oprócz tego świeżo zerwana nadziemna część rośliny nadaje zielonego koloru pesto. Zarówno świeża, jak i wysuszona doskonale komponuje się z rybami, różnego rodzaju sosami, daniami makaronowymi i sałatkami. Odrobina posiekanych listków bardzo dobrze smakuje także w połączeniu z owocami morza, grzybami oraz warzywami. Natka skutecznie urozmaici
też smak drobiu, wołowiny i wieprzowiny. Zieleninę warto łączyć z innymi przyprawami, np. pieprzem, tymiankiem, majerankiem, kolendrą i kminem. Listki z natki pietruszki bardzo często stosuje się też do dekoracji dania na talerzu.

Do czego warto dodać natkę pietruszki?

• Rosół
• Zupa pomidorowa
• Chłodnik paprykowy
• Sos tzatziki
• Kurki w śmietanie
• Pieczony dorsz
• Sałatka jarzynowa
• Krewetki
• Domowy chleb
• Pesto
• Placki ziemniaczane
• Spaghetti bolognese

Właściwości lecznicze natki pietruszki

Natka pietruszki wykazuje wiele korzystnych dla naszego zdrowia właściwości. Przede wszystkim należy traktować ją jako prawdziwą bombę witaminową! Liście pietruszki zawierają ogromne dawki witaminy A, C, E, żelaza, fosforu, cynku, beta-karotenu, potasu, wapnia, magnezu i kwasu foliowego. Oprócz tego zielenina zawiera olejki eteryczne bogate w takie związki, jak między innymi apiol, limonen, mistrycyna, fitosterol, bergapten i sole mineralne. Natka jest też bardzo cennym źródłem błonnika. Liście korzystnie wpływają na układ moczowy człowieka – oczyszczają bowiem nerki i moczowody oraz działają moczopędnie. Napar z pietruszki zalecany jest chociażby u chorych skarżących się na kamice nerkową. Oprócz tego natka pietruszki ma korzystny wpływ na pracę układu trawiennego. Ziele pobudza produkcję soków żołądkowych, niweluje wzdęcia, wspomaga funkcjonowanie wątroby, a także łagodzi bóle żołądka. Nać pietruszki działa rozkurczowo – koi zatem np. bolesne miesiączki. Duża zawartość witamin sprawia, że zielenina bardzo
dobrze wpływa na nasz układ odpornościowy i pomaga zwalczyć takie infekcje, jak chociażby przeziębienie lub grypa. Według niektórych badań natka wykazuje również właściwości antyrakowe. Liście rośliny przyspieszają także proces gojenia się ran oraz poprawiają kondycję skóry.

Czy wiesz, że…?

Natka pietruszki bywa wykorzystywana w przemyśle kosmetycznym. Stanowi ona dodatek różnych ziołowych preparatów, a uzyskany z niej olejek wchodzi w skład niektórych perfum. Nazwa łacińska pietruszki wywodzi się od greckiego słowa petro – „kamień”. Prawdopodobnie określenie to nawiązuje do rodzaju gleby, w jakiej naturalnie roślina rosła na południu Europy.

Wojciech Chentkiewicz