Suszenie - naturalny sposób konserwacji żywności
Jedną z najbardziej ekologicznych i zarazem najstarszych metod konserwowania żywności jest suszenie. To prosty sposób na zachowanie świeżości produktów spożywczych, bez ryzyka utraty ich wartości odżywczych. Co warto o nim wiedzieć?
Tak żyliśmy bez lodówek - historyczne sposoby konserwacji żywności
Kiedy główną gałęzią gospodarki było rolnictwo i ludzie produkowali więcej pożywienia, niż byli w stanie zjeść, koniecznym stało się znalezienie sposobu na zachowanie jego świeżości na dłużej.
System przetwarzania żywności został zrewolucjonizowany przez ogień. Gdy człowiek nauczył się wykorzystywać go do przyrządzania jedzenia, mógł swobodnie przechowywać pokarm bez obawy, że ten się zepsuje. Podobną metodą było wędzenie dymem, które także zabijało bakterie i zapewniało świeżość mięsa przez długi czas. Pierwsze wzmianki o wędzeniu pochodzą ze średniowiecza - ilustracje z tamtego okresu przedstawiają scenki z uboju, a następnie solenie i wędzenie mięsa.
Peklowanie, czyli konserwowanie żywności, np. mięsa i ryb przez nacieranie ich solą, odkryto cztery tysiące lat temu, a metoda ta była z powodzeniem stosowana w Chinach i Egipcie. „Białego złota”, jak nazywano sól, do obróbki jedzenia używali także Grecy, ale została ona spopularyzowana dopiero przez Rzymian. Definicja „peklowania” pochodzi od XIV-wiecznego flandryjskiego rybaka Pokela, który udoskonalił metody solenia żywności dla przedłużenia jej trwałości.
Dary natury, takie jak owoce i warzywa, które nie mogły być spożywane na bieżąco, także były przetwarzane. Już w starożytności owoce gotowano w miodzie, natomiast warzywa konserwowano solą. Solanki, jako zasadniczy składnik kwaszenia, były też popularne w kuchni staropolskiej - kwaszono między innymi buraki, pokrzywę, komosę czy ostrożeń. Fermentacja do dziś pozwala zachować wszystkie wartości odżywcze produktów sprawiając, że potrawy są lekkostrawne. Jest powszechnie stosowana w krajach Europy Środkowej i Wschodniej.
O zaletach suszenia słów kilka
Suszenie jedzenia jest metodą bardzo starą, ale na tyle dobrą, że na całym świecie stosuje się ją do dziś. Pojawiła się ona w odpowiedzi na potrzeby człowieka pierwotnego, który musiał w jakiś sposób zakonserwować żywność. Do odparowywania wody z produktów wykorzystywano promienie słoneczne i wiatr. Ten sposób sprawdza się także teraz, na przykład na terenach słonecznej Kalifornii.
Kilka tysięcy lat temu tę metodę konserwacji stosowano głównie na terenach Azji Środkowej i Bliskiego Wschodu, a także w Rzymie, gdzie na słońcu suszono zioła, grzyby, ryby, mięso i owoce. Redukowanie wody z żywności było też popularne wśród plemion indiańskich, których ulubionym przysmakiem był pemikan, czyli suszone mięso jeleni, bizonów i łosi.
Suszenie jest bardzo bezpiecznym sposobem przechowywania żywności - w środowisku bez wody nie rozwijają się bakterie i grzyby, przestają także pracować enzymy. Ponadto pozwala zachować naturalny smak i aromat produktów, będąc jednocześnie procesem wyjątkowo przyjaznym środowisku - nie wykorzystuje bowiem żadnych dodatków i ulepszaczy chemicznych. Suszona żywność zawiera większe stężenie węglowodanów, białek i tłuszczy, natomiast zawartość selenu, magnezu i potasu pozostaje na tym samym poziomie, jak w żywności nieprzetworzonej. Warto więc włączyć do diety suszone owoce, bogate w minerały, witaminy z grupy B i witaminę K oraz przeciwutleniacze, skutecznie neutralizujące szkodliwe działanie wolnych rodników. Nie tylko stanowią smaczną i zdrową alternatywę dla słodyczy, ale też zbawiennie wpływają na układ pokarmowy.
Suszonymi owocami najczęściej wykorzystywanymi w polskiej kuchni są śliwki, będące źródłem witamin A, C i E, żelaza oraz fosforu. Zawierają też naturalny cukier w postaci sorbitolu, który pobudza trawienie. Podobne właściwości mają suszone jabłka, figi, banany oraz daktyle i ananasy, które możemy zjadać solo lub znaleźć np. w musli.
W Polsce popularne jest także suszenie grzybów - ich wartość odżywcza jest jednak zróżnicowana i zależy od gatunku. Grzyby można suszyć na słońcu, piecu kaflowym, w piekarniku lub specjalnych suszarkach, dzięki czemu zachowają one niepowtarzalny aromat. Przed wysuszeniem powinny zostać przebrane i oczyszczone, ale nie należy ich myć. Prawidłowo wysuszone grzyby są elastyczne i pękają dopiero przy przełamaniu. Powinno się je przechowywać w suchym miejscu, w szczelnie zamkniętym pojemniku, najlepiej szklanym. Warto także zasuszyć warzywa - pomidory, marchew, seler czy pietruszkę.
Rusz się i susz!
Suszenie jest bardzo prostą i tanią metodą utrzymania świeżości jedzenia. Suszone owoce można wykorzystać o każdej porze roku, przygotowując z nich chociażby kompot. Dzięki temu wiemy, co jemy i mamy pewność, że produkty, które serwujemy naszym najbliższym są zdrowe i pożywne, dzięki pełnej kontroli nad procesem ich przygotowania. Nie potrzeba do tego żadnych specjalnych urządzeń - wystarczy ciepłe, suche miejsce, choćby na kaloryferze.
Produkty zasuszone mają niewielką wagę, więc z powodzeniem możemy je później zabrać np. na wycieczkę rowerową czy w góry, nie dźwigając przy tym kilogramów jedzenia. Dodatkowo, żywność tę łatwo przechowywać, co jest ogromną zaletą szczególnie dla tych osób, które dużo podróżują. Prawidłowo zasuszone mięso może przetrwać nawet trzy lata, więc jeśli zasuszymy większą jego ilość, możemy przez długi czas korzystać z zapasów.
_**Przepis na suszoną wołowinę **_
Kilogram mięsa pokrój w cienkie plasterki o grubości 6 milimetrów. Przygotuj marynatę (oliwa, 4 łyżki gorczycy i tyle samo grubej soli, 2 łyżki stołowe wędzonej papryki). Zamarynowane mięso wstaw do lodówki na 24-48 godzin, a następnie na 4-5 godzin do piekarnika rozgrzanego do 80 stopni. Po wysuszeniu przełóż mięso do szklanego, szczelnego pojemnika.
Dla tych, którzy chcą szybko i smacznie przygotować pyszne potrawy doprawione mieszankami właśnie suszonych składników, specjaliści Knorr przygotowali nową linię produktów Knorr Naturalnie Smaczne! Warzywa, zioła i przyprawy skomponowane zostały w prawdziwą harmonię smaków, a pochodzą one głównie z gospodarstw prowadzonych zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju - uprawiane są na otwartych polach, w naturalnych warunkach i zbierane w optymalnym momencie wzrostu. Z ich pomocą przygotujesz smaczne Spaghetti Bolognese, Lasagne, Zapiekankę makaronową z szynką oraz Gulasz. Wykorzystując w kuchni Knorr Naturalnie Smaczne! możesz mieć pewność, że serwujesz smaczne, urozmaicone dania- bez konserwantów, polepszaczy smaków i sztucznych dodatków. 100% naturalnych składników w małej torebce, powstałej na drodze suszenia, tak dobrze znanego nam od lat.