Ma więcej witaminy C niż cytryna. Odkrywamy zalety rokitnika

Powolne wypiętrzanie gór dawało czas na przystosowanie się do coraz trudniejszych warunków. Rokitnik doskonale znosi wszelkie niedogodności, akceptuje temperatury rzędu minus 43 stopnie, znosi upały do 40 stopni, potrzebuje umiarkowanych ilości wody. Spotykany jest na jałowych piaskach, w glebach lessowych, na kamienistych pustyniach. Potrafi przeżyć na wysokości 5000 m n.p.m. Rokitnik jest niezwykle cenną rośliną w ekosystemie ze względu na fakt ściągania do gleby azotu (mikoryza). Doskonale rozwinięty system korzeniowy zapobiega erozji gleby. W regionie Wyżyny Lessowej w Chinach, gdzie można spotkać wielkie obszary porośnięte dziko przez rokitnika, 51 z 350 występujących tam gatunków ptaków jest całkowicie od niego zależnych.

Właściwości lecznicze rokitnika odkryli najprawdopodobniej Grecy. Legenda mówi, że ranne konie, które zjadały owoce i liście, zaskakująco szybko wracały do zdrowia, a ich sierść stawała się błyszcząca. Łacińska nazwa "Hippophae rhamnoides" oznacza dosłownie "Błyszczący Koń". Pierwsze opisy medyczne pojawiają się w tekstach medycznych Dioscoridesa i Teofrasta (ok. 350 r. p.n.e). W "Sibu Yidian"- tybetańskim tekście medycznym napisanym w VIII wieku n.e., trzydzieści rozdziałów jest o leczniczych właściwościach tej rośliny. W Indiach rokitnik ma swój rozdział w tradycyjnej ajurwedzie. W Mongolii od wieków postrzegany jest jako źródło niespożytej energii życiowej. Rokitnika rozsławił Czyngis Chan, dla którego był tak samo ważny na wojnie jak zdrowe konie i dyscyplina. Chińczycy wpisali rokitnika do farmakopei (oficjalny urzędowy spis leków) w 1977 r. Jest składnikiem diety kosmonautów rosyjskich i chińskich.

W Polsce rokitnik to trochę zapomniana roślina, niewiele jest osób mających świadomość, jak wielkie moce ukrywa. Najczęściej można go spotkać nad morzem, czasem jest sadzony jako roślina ozdobna.

Dlaczego jest taki super?

Na tak postawione pytanie nie da się odpowiedzieć jednym zdaniem. Rokitnik to bogactwo składników odżywczych, ale po kolei:
Witamina A i karotenoidy – żółtopomarańczowy kolor owoców rokitnika to zasługa 41 barwników roślinnych: karotenoidów, głównie luteiny, zeaksantyny, likopenu, γ-karotenu, β-karotenu. Karotenoidy są bezpiecznym sposobem na uzupełnienie witaminy A, bez ryzyka przedawkowania. W marchwi, która powszechnie uważana jest za cenne źródło karotenoidów, znajduje się ok. 9 mg/100 g; w rokitniku średnio 40–60 mg/100 g.

Witaminy z grupy B: znajdziemy B9, czyli kwas foliowy średnio 80 mcg/100 g (ok. 20 proc. RDA) oraz B12, która według powszechnej opinii nie występuje w roślinach, co jest po części prawdą. Witamina B12 nazywana też "witaminą brudu" produkowana jest przez bakterie. Skórka owoców rokitnika stwarza dobre warunki do życia bakterii "witaminowych" actinobacteria Frankia Alni, na tyle dobre, że 100 g owoców może zawierać około 30–40 ug/100 g. Dla porównania wątróbka, jedno z najlepszych źródeł witaminy B12 zawiera około 20 ug/100 g.

Witamina C – na pytanie "gdzie znajdziemy najwięcej witaminy C?", najszybciej padnie odpowiedź: cytryna; po chwili zastanowienia usłyszymy: czarna porzeczka, czarny bez, dzika róża, czasem acerola. Jak w tym towarzystwie wypada rokitnik? Rokitnik to absolutna czołówka. Przeciętnie kumuluje pomiędzy 500–1500 mg wit. C w 100 g, czyli 10–30 razy więcej niż cytryna. W Chinach występują odmiany rokitnika (H.salicifolia), które potrafią zgromadzić do 2750 mg. Ciekawe jest to, że w owocach rokitnika nie ma enzymu (askorbinazy) utleniającego witaminę C, co więcej w składzie znajdziemy bioflawonoid o nazwie rutyna, którego jednym z zadań jest podtrzymywanie działania witaminy C w organizmie.

Witamina E: mimo że rokitnik jest owocem (!), to zawartość witaminy E kilkukrotnie przewyższa jej poziom w roślinach oleistych. Średnio w miąższu znajdziemy 160–250 mg/100 g, dla porównania siemię lniane 57 mg, słonecznik 35 mg, rzepak 26 mg. Występuje w postaci tokoferoli i tokotrienoli.

Witamina K występuje w ilości około 650–1300 um/100 mg, czyli co najmniej 5 razy więcej niż w najbogatszych warzywach: jarmużu, szpinaku, brukselce.

Minerały – jagody rokitnika to prawdziwy skarbiec makro- i mikroelementów. Zawierają żelazo, magnez, miedź, cynk, potas, fosfor, wapń, mangan, chrom, lit, azot, selen, rubid, bor, molibden, kobalt. Co ciekawe w rokitniku są wysokie zawartości kluczowych mikroelementów (selen, bor, chrom, kobalt).

Bioflawonoidy występują w takich ilościach, że opłaca się robić ekstrakty. Znajdziemy tak cenne związki, jak: kwercytyna, rutyna, kaempferol, mirycetyna, izoramnetyny. Wszystkie wymienione to silne antyoksydanty, mające realny wpływ na nasz zdrowie.

SOD, czyli dysmutaza ponadtlenkowa – najsilniejszy znany antyoksydant. Prawdziwa tarcza chroniąca komórki przed wolnymi rodnikami podtlenkowymi. W rokitniku SOD jest cztery razy więcej niż w żeń-szeniu.

5HT, inaczej serotonina, jeszcze inaczej "hormon szczęścia". W rokitniku występuje praktycznie w każdej części rośliny: w skórce owoców, w liściach oraz w korze.

*Dwumiesięcznik "Żyj naturalnie" jest dostępny sprzedaży. *

Kwasy tłuszczowe – na koniec coś, co jest niespotykane w świecie roślin, tym bardziej jeśli weźmiemy pod uwagę fakt, że rokitnik jest owocem (!). Otóż z jednej rośliny możemy otrzymać dwa rodzaje olejów o zupełnie innych charakterystykach:

• olej z pestek (potrzebne jest około 50 kg pestek dla uzyskania 1 litra oleju) to kwas alfa-linolenowy ok. 30 proc. (omega-3), kwas linolowy ok. 30 proc. (omega-6), kwas oleinowy ok. 23 proc. (omega-9).
• olej z miąższu (potrzebne jest około 25 kg miąższu z owoców dla uzyskania 1 litra oleju) to kwas palmitynowy około 30proc., kwas palmitooleinowy ok. 30 proc. (omega-7), kwas oleinowy ok. 30 proc. (omega-9).

Warto zaznaczyć, że rokitnik jest praktycznie jedynym roślinnym źródłem omega-7 (kwas palmitooleinowy występuje w niewielkich ilościach w orzechach makadamia). Omega-7 jest celem wielu badań naukowych ze względu na niesamowite właściwości. Potrafi obniżyć insulinooporność, reguluje cholesterol, ciśnienie krwi, bierze udział w syntezie kolagenu oraz regeneracji płaszcza tłuszczowego skóry, dzięki czemu nabiera ona elastyczności i gładkości.

Rokitnik – moc antyoksydantów

Skala ORAC, co to takiego? ORAC, czyli Oxygen Radical Absorbance Capacity w tłumaczeniu "zdolność pokarmu do pochłaniania reaktywnych form tlenu", czyli wolnych rodników. Tlen, który daje nam życie, ma swoje drugie oblicze. W procesie przetwarzania go na energię część cząsteczek tlenu wymyka się spod kontroli i uwalnia w postaci wolnych rodników tlenowych. Jaka to część? Około 5 procent. Wydawać by się mogło, że to niewiele. Biorąc jednak pod uwagę, że przez 70 lat zużywamy około 17 ton tlenu, masa wolnych rodników to ok. 1 tony. Dodatkowo palenie papierosów, długotrwały stres, zanieczyszczone powietrze, a nawet intensywne treningi zwiększają ich produkcję Głównym celem wolnych rodników, jest uzupełnienie brakujących elektronów, które kradną z komórek naszego organizmu, powodując stany zapalne, uszkadzając naczynia krwionośne, utleniając tłuszcz (LDL), niszcząc DNA. Uszkodzone DNA to z kolei początek do tworzenia zmutowanych komórek, które zaczynają się tworzyć bez umiaru. Zalecana dzienna porcja antyoksydantów to minimum 5000 pkt.

Nieprzetworzony rokitnik z całą swoją różnorodnością składników odżywczych w skali ORAC ma jedną z najwyższych ocen 70000/100 g. Oznacza to, że wprowadzenie do diety tylko 10 gramów surowych owoców zapewnia dzienną porcję antyoksydantów. Rokitnik bez wątpienia powinien znaleźć się w diecie osób narażonych na stres, walczących z przewlekłymi dolegliwościami, szukających odporności, uprawiających sport. Bogaty, niespotykany wśród roślin skład, szerokie spektrum działań to zalety, które powinno brać się pod uwagę, układając zdrową i urozmaiconą dietę dla osób w każdym wieku.

Jacek Motylewski – pasjonat roślin – szczególnie rokitnika. Poprzez swoje działania stara się przybliżyć wiedzę na ich temat, która może się przydać każdemu w profilaktyce i walce z dolegliwościami. Pomysłodawca serii produktów "Złoto z Rokitnika", propagator wiedzy o rokitniku.

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl