Pora na pora

Choć są bardzo zdrowe i polecane szczególnie zimą - nie każdy lubi smak cebuli czy czosnku. Alternatywą w takim wypadku pozostaje por, który ma łagodniejszy i słodszy smak, a zalety właściwie te same. Chociaż warzywo to jest dostępne przez cały rok, to zima i wczesna wiosna to najlepszy sezon, by do pora się przekonać.

Por należy do rodziny roślin czosnkowatych. Wszystkie one wywierają korzystny wpływ na nasze zdrowie poprzez obniżanie poziomu złego cholesterolu i jednocześnie podwyższanie dobrego. Ponadto powodują obniżenie zbyt wysokiego ciśnienia krwi - tym samym chronią przed zawałem i udarem mózgu. Wystarczy, że por czy cebula pojawią się w naszym jadłospisie dwa razy w tygodniu (jeśli częściej, to jeszcze lepiej), a zmniejszą ryzyko zachorowania na raka prostaty i okrężnicy.

To często niedoceniane warzywo jest także bogatym źródłem flawonoidów. Badania dotyczące spożycia tych związków chemicznych przeprowadzone wśród 66940 kobiet w Nurses Health Study w latach 1984-2002 wykazały, że wysoka zawartość kemferolu w diecie skutkowała 40 proc. redukcją wystąpienia ryzyka raka jajnika w stosunku do kobiet , których menu było ubogie w ten flawonoid.

Wreszcie pory to doskonałe źródło witaminy B6, witaminy C, kwasu foliowego i żelaza. Zasobne są też w potas i wapń. Niemniej jednak por, choć niskokaloryczny, nie jest lekkostrawny, więc po warzywo to nie powinny sięgać mamy karmiące, dzieci w wieku poniżej 3 lat, osoby z problemami wątrobowymi oraz jelitowymi.

Oto kilka propozycji dla tych, którzy zechcą pora włączyć do swego menu:

Surówka na zdrowie

Potrzebne składniki:
- 2 białe części sporego pora,
- 2 jabłka,
- 1 duża marchewka,
- pół puszki kukurydzy,
- jogurt naturalny,
- majonez,
- przyprawy: sól, pieprz.

Białą część pora przecinamy wzdłuż, dokładnie myjemy i kroimy w półtalarki (można przedtem przelać części pora wrzątkiem, smak potrawy będzie wówczas łagodniejszy). Jabłka oraz marchewkę obieramy i trzemy na tarce. Wszystko mieszamy w misce, doprawiamy i odstawiamy na kilka minut, aż por zmięknie. Następnie dodajemy majonez wymieszany z jogurtem w dowolnych proporcjach.

Zapiekane pory

Potrzebne składniki:
- 4 białe części pora,
- masło,
- szklanka bulionu,
- śmietanka 18-proc.,
- około 20 dag tartego żółtego sera,
- przyprawy: sól, pieprz, gałka muszkatołowa, zioła prowansalskie, słodka papryka.

Pory kroimy wzdłuż i dokładnie myjemy. W rondlu rozpuszczamy masło i wkładamy pory, które delikatnie posypujemy gałką, papryką i ziołami. Czekamy aż zmiękną, po czym podlewamy je bulionem i dusimy pod przykryciem jeszcze przez około 10 minut.

W międzyczasie naczynie żaroodporne smarujemy masłem, następnie układamy w nim odcedzone pory. Całość zasypujemy serem i podlewamy śmietanką. Zapiekamy w piekarniku (temperatura około 200 stopni Celsjusza), aż ser się zrumieni.

Zupa z pora

Potrzebne składniki:
- 3 białe części pora,
- 1 duża cebula,
- 4 ziemniaki,
- 2 łyżki masła,
- 1 łyżka mąki,
- 1,5 litra bulionu,
- kubeczek kwaśnej śmietany,
- 2 łyżeczki musztardy,
- 15 dag sera z niebieską pleśnią.

Posiekaną cebulę smażymy na maśle do momentu, aż się zeszkli, po czym dokładamy pokrojone w półtalarki pory i obsmażamy przez kolejne kilkanaście minut. Następnie dorzucamy ziemniaki pokrojone w niedużą kostkę oraz mąkę; wszystko dokładnie mieszamy. Całość zalewamy rosołem i gotujemy przez około kwadrans. Dodajemy musztardę wymieszaną ze śmietaną i ser w kawałkach.

Tarta z porami i serem

Potrzebne składniki:
(Ciasto)

- 250 g mąki,
- 125 g masła,
- 1/4 szklanki wody,
- 1 łyżka oleju,
- sól do smaku.

(Nadzienie)
- 3 białe części porów,

- 15 dag pieczarek,

- kubek kwaśnej śmietany 18-proc.,

- 1 szklanka mleka,

- 35 dag startego sera,

- 2 jajka,

- przyprawy: sól, pieprz.

Mąkę siekamy z masłem. Dodajemy wodę, olej oraz szczyptę soli. Zagniatamy ciasto i wykładamy nim formę do tarty, spód nakłuwamy widelcem. Chłodzimy w lodówce przez 40 minut.

Pory kroimy w talarki i dusimy na maśle pod przykryciem, lekko solimy. Podobnie postępujemy z pieczarkami. Jajka mieszamy dokładnie ze śmietaną, dodajemy mleko i przyprawy.

Formę z ciastem wyjmujemy z lodówki, spód posypujemy połową sera, na to wykładamy pory i pieczarki, resztę sera, a całość zalewamy śmietaną. Tartę zapiekamy w nagrzanym do 200 stopni Celsjusza piekarniku przez około 40 minut.

Aleksandra Dwórznik

fot. Jupiterimages