Nie jedz, bo to może ostatni egzemplarz!
W wielu kuchniach świata wykorzystuje się rośliny i zwierzęta, które są zagrożone wyginięciem. Powodem kłopotów tych organizmów jest przede wszystkim niszczenie ich naturalnych siedlisk, może jednak się okazać, że jakieś zwierzęta wyginęły, bo ludzie pożerali je bez opamiętania.
1. Halibut
Ta bardzo smaczna ryba występuje w dwóch odmianach - grenlandzka i atlantycka. Halibut rośnie wolno, a my zjadamy najczęściej egzemplarze kilkunastoletnie. Niestety, populacja halibutów się coraz bardziej zmniejsza i nie pomaga tu nawet hodowla tych ryb. Dlatego pomyślmy wcześniej, jeśli chcemy zamówić halibuta w restauracji. A nuż to ostatnia sztuka?
2. Karmazyn
Jeszcze kilkanaście lat temu bez problemu można było kupić tę bardzo ciekawą (bo czerwona) i smaczną rybę. Dziś karmazynów w Bałtyku praktycznie nie ma, a stada w innych akwenach zostały tak przetrzebione, że w wielu krajach wprowadzono zakaz ich połowu. Za kilka lat karmazynów może już nie być w ogóle. Nasze dzieci nie poznają już smaku tej ryby.
3. Smardze
Te wyjątkowo smaczne i cenne grzyby jeszcze przed wojną były często obecnym przysmakiem na polskich stołach. Dziś wszystkie gatunki tych grzybów są chronione i praktycznie nie można ich spotkać w lesie. Co ciekawe, częściej natkniemy się na smardza w przydomowym ogródku, gdzie jego grzybnia trafia razem z korą. We współczesnej kuchni coraz rzadziej trafimy jednak na przepisy ze smardzami. Grzyby te za kilka lat wyginą zupełnie.
4. Muchomor cesarski
Najbardziej ceniony grzyb na Półwyspie Apenińskim. Podobno nic się nie może równać z jego smakiem, ale przekonało się o tym niewielu ludzi, bo muchomory cesarskie praktycznie wyginęły. Do takiej sytuacji doprowadzili ludzie, dla których ten grzyb był przysmakiem.
5. Rydz
Powiedzenie "lepszy rydz niż nic" straciło na aktualności. Choć w nielicznych miejscach w Polsce rydze jeszcze są dość pospolite, to więcej jest miejsc, gdzie kiedyś te grzyby rosły, a dziś nie ma ich wcale. Niedługo rydze będą rarytasem. Wcześniej jednak rydz trafi najpewniej na Czerwoną Listę gatunków zagrożonych wyginięciem.
Polecamy również:
6. Trąbiki
Przejdźmy do egzotyków. Trąbiki to rodzaj ślimaków morskich, które stanowią przysmak w wielu krajach południowo-wschodniej Azji i Oceanii. Trąbiki mają również wspaniałe muszle i spadek populacji tych zwierząt do granic wymarcia spowodowany jest głównie przez pozyskiwaczy tychże muszli. Jednak smakosze także nie są bez winy.
7. Wielbłąd dwugarbny
W Mongolii dostaniemy szaszłyki lub steki z mięsa tego ssaka. Najczęściej mięso pozyskuje się ze zwierząt udomowionych, ale nie bez powodu wprowadzono w Mongolii i Chinach drastyczne kary za zabicie dziko żyjącego wielbłąda - wciąż się na nie poluje. Dzikich wielbłądów jest niewiele i dobrze, że nie jemy ich mięsa w Polsce. Przynajmniej nie dołożymy cegiełki do ich zagłady.
8. Koniki morskie
Suszone koniki morskie znajdziemy na każdym straganie w Azji. Nie oznacza to jednak, że są to zwierzęta pospolite. Wręcz przeciwnie. Niektóre gatunki koników już wyginęły, inne ten los czeka wkrótce. Poławiacze i handlarze nie zwracają bowiem uwagi na to, czy łowią gatunek zagrożony czy pospolity. Liczy się zysk.
9. Minóg
Jakiś czas temu minogi zablokowały budowę jednego z mostów na Pomorzu, bo tam, gdzie miała stanąć konstrukcja, uwielbiały pływać. A są coraz rzadsze, więc trzeba było je ochronić. Słoje z minogami w occie przed wojną stały w każdej knajpie w Polsce. Dziś trafienie na minoga graniczy z cudem. Niedługo będzie już niemożliwe.
10. Borowik królewski
I na koniec niespodzianka: Kto umie rozpoznawać gatunki borowików, nazywanych potocznie prawdziwkami? Pewnie niewiele osób. I dlatego przeciętny grzybiarz, wyciągając z ziemi prawdziwka może nie wiedzieć, że być może wycina ostatni egzemplarz najpiękniejszego polskiego borowika. A może ich już nie ma w polskich lasach, a resztki po tym królu grzybów wiszą na sznurku w czyimś domu?
ad