Wiele osób chętnie je jeżyny. Mało kto zastanawia się, jak faktycznie wpływają na organizm

W Polsce sezon na świeże jeżyny rozpoczyna się zazwyczaj na przełomie lipca i sierpnia, a jego szczyt przypada na sierpień i początek września. W cieplejszych rejonach kraju i przy sprzyjającej pogodzie pierwsze dojrzałe owoce można spotkać już w drugiej połowie lipca – zarówno w ogrodach, jak i dziko rosnące przy polnych drogach, na obrzeżach lasów i nieużytkach.

Jeżyny to jedne z najbardziej wartościowych owoców jagodowych, jeśli chodzi o zawartość składników odżywczych. Są pełne witaminy C, która wspiera odporność i pomaga neutralizować wolne rodniki, a także witaminy E, znanej jako witamina młodości. Obecność witaminy K wpływa korzystnie na krzepliwość krwi i zdrowie kości, a mangan wspomaga pracę mózgu i procesy metaboliczne.

Oprócz witamin i minerałów, jeżyny dostarczają sporej ilości błonnika, który wspiera trawienie, daje uczucie sytości i reguluje poziom cukru we krwi. Jednym z ich największych atutów są jednak flawonoidy, a zwłaszcza antocyjany – naturalne barwniki odpowiadające za ciemny kolor owocu. To właśnie one wykazują silne działanie przeciwutleniające, chroniąc komórki przed stresem oksydacyjnym, wspierając pracę mózgu i układ sercowo-naczyniowy.

Jeżyny to nie tylko smaczna przekąska, ale też potężny sprzymierzeniec zdrowia. Dzięki wysokiej zawartości witaminy C i antyoksydantów skutecznie wzmacniają odporność oraz chronią organizm przed działaniem wolnych rodników, które przyspieszają starzenie się komórek i mogą prowadzić do rozwoju chorób nowotworowych czy neurodegeneracyjnych. Antocyjany, obecne w dużych ilościach w jeżynach, działają przeciwzapalnie i wspierają naturalną ochronę komórkową.

Dzięki zawartości potasu, manganu i polifenoli, jeżyny wspomagają pracę serca i wzmacniają naczynia krwionośne. Regularne spożywanie tych owoców może pomóc w obniżeniu ciśnienia krwi, zmniejszeniu stanów zapalnych oraz poprawie elastyczności ścian naczyń. To przekłada się na mniejsze ryzyko nadciśnienia i miażdżycy.

Nie można też zapominać o korzyściach dla układu pokarmowego. Jeżyny są doskonałym źródłem błonnika, który reguluje perystaltykę jelit, zapobiega zaparciom i wspiera rozwój korzystnej mikroflory jelitowej. Dzięki temu poprawiają trawienie, wspomagają detoksykację organizmu i mogą łagodzić objawy zespołu jelita drażliwego (IBS), jeśli są dobrze tolerowane.

Najwięcej cennych składników odżywczych zachowują świeże jeżyny – najlepiej zjeść je zaraz po umyciu, w sezonie letnim. To idealna przekąska "solo", ale też doskonały dodatek do owsianki, jogurtu naturalnego, sałatek owocowych czy domowych musli. Warto też sięgać po mrożone jeżyny – zachowują większość wartości odżywczych, a dostępne są przez cały rok.

Świetnie sprawdzają się w smoothie, gdzie w połączeniu z bananem, kefirem lub mlekiem roślinnym tworzą sycący i zdrowy napój. Można je także dodawać do deserów, np. serników na zimno, galaretek, lodów czy zdrowych ciasteczek.

Jeśli chodzi o obróbkę termiczną – gotowanie lub pieczenie powoduje pewne straty witaminy C i części antyoksydantów. Z drugiej strony, proces ten może zwiększyć przyswajalność niektórych flawonoidów i złagodzić kwaśny smak, co jest korzystne np. przy robieniu domowej konfitury, kompotu lub sosu do naleśników. Jeżyny z piekarnika czy z garnka nie są pozbawione wartości – nadal dostarczają błonnika, naturalnych cukrów i związków mineralnych.

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.