Staropolskie dania wigilijne
Święta to przede wszystkim atmosfera, której nic nie tworzy lepiej niż smakowite zapachy potraw przygotowanych specjalnie na tę okazję. A że magii nigdy za wiele, warto trochę jej pożyczyć od naszych przodków i postawić na stole chociaż ze dwa albo trzy staropolskie dania, wprowadzając niezapomniany nastrój.
Kwas wigilijny
Kiszoną kapustę gotujemy w niewielkiej ilości wody (na przykład 4 szklanki na kilogram kapusty), po zagotowaniu odcedzamy wywar do naczynia. Następnie przygotowujemy bulion warzywny na marchewce i pietruszce, z dodatkiem liścia laurowego oraz ziela angielskiego. Po ugotowaniu warzyw dodajemy wywar z kapusty, gotujemy jeszcze przez kilka minut - i gotowe. Podajemy z makaronem oraz natką pietruszki.
Zupa z suszu
Zagotowujemy wodę z cukrem, dodajemy suszone owoce (w mniej więcej równych proporcjach jabłka, gruszki oraz śliwki) namoczone najpierw przez kilka minut w zimnej wodzie. Gotujemy mniej więcej 15-20 minut. Podajemy z makaronem.
Wigilijna kutia
Potrzebne będą ziarna pszenicy, mak, miód, migdały, orzechy włoskie, kandyzowane wiśnie, rodzynki, suszone śliwki, skórka pomarańczowa i cytrynowa. Wymoczoną przez całą noc w wodzie pszenicę gotujemy, a po odsączeniu mieszamy z również ugotowanym, dwukrotnie zmielonym makiem. Dodajemy miód i bakalie (w proporcjach zależnych od gustu, możemy oczywiście z czegoś zrezygnować albo dodać inny składnik), przyprawiamy cukrem oraz sokiem cytrynowym. Podajemy z kruchymi ciasteczkami bądź makaronem.
Groch z kapustą
To potrawa, która trafiła nawet do powiedzenia. Przepłukaną kiszoną kapustę gotujemy w jednym garnku, a groch z drugim - oba składniki do miękkości. Następnie część grochu odkładamy i przecieramy przez sitko na gładką masę, a resztę gotujemy dalej razem z kapustą i łyżką masła. Na koniec dodajemy przyprawy (majeranek, pieprz, odrobina cukru, opcjonalnie przyprawa warzywna) oraz roztarty groch.
Kapusta z fasolą
W identyczny sposób przyrządzamy kapustę z fasolą, która w tym przepisie po prostu zastępuje groch. Do tej wersji opcjonalnie można również dodać pokrojoną w kostkę i zrumienioną na maśle cebulę z zasmażką.
Paszteciki z kapustą i grzybami
Namoczone i ugotowane suszone grzyby drobno siekamy, a wywarem zalewamy drobno pokrojoną kapustę oraz cebulę. Dusimy z dodatkiem margaryny, aż wywar odparuje, po czym dodajemy grzyby, przyprawiając całość do smaku solą i pieprzem. Zostawiając farsz do ostygnięcia, przygotowujemy ciasto drożdżowe (z mąki, mleka, drożdży, niewielkiej ilości cukru, jajek, margaryny oraz soli). Gdy wyrośnie, z rozwałkowanej porcji wykrawamy kwadraty, na każdym kładziemy porcję farszu i zawijamy - wedle uznania - w rulonik lub trójkąt. Pieczemy na natłuszczonej blasze przez około 25 minut.
Polecamy również:
Ryba w galarecie
Gotujemy wywar z plasterków warzyw (marchewki, pietruszki, selera) z dodatkiem ziela angielskiego oraz liścia laurowego. Dodajemy kawałki karpia - względnie pstrąga lub innej ryby - gotujemy jeszcze trochę na małym ogniu. Po ostygnięciu wyjmujemy z ryby ości, a następnie układamy na półmisku zarówno rybę, jak i jarzyny, dla ozdoby możemy dodać kawałki natki pietruszki albo koperku. Zalewamy przecedzonym przez sitko, doprawionym solą i pieprzem wywarem, do którego uprzednio dodajemy żelatynę.
Kasza gryczana z cebulką
Kaszę płuczemy, zalewamy osoloną wodą (taką ilością, by mogła się w całości wchłonąć) i po doprowadzeniu do wrzenia gotujemy jeszcze przez 10 minut. Zdejmujemy w ognia, przykrywamy, owijamy czymś i wkładamy na godzinę pod kołdrę albo gruby koc. Obraną, pokrojoną w talarki cebulę przysmażamy na maśle do zrumienienia, talarkami obkładamy wyłożoną na talerz kaszę i polewamy masłem.
Śledzie z czosnkiem
Solone filety śledziowe myjemy i moczymy przez godzinę w zimnej wodzie. Po odcedzeniu jeszcze raz płuczemy, kroimy na kawałki i układamy na półmisku, po czym obkładamy dookoła czosnkiem pokrojonym w bardzo drobną kostkę i cebulą o średniej wielkości kostce. Polewamy sosem musztardy, oleju, pieprzu i soku cytrynowego, a na koniec całość przyozdabiamy bardzo cienkimi płatkami czosnku.
Kluski z makiem
Banalnie proste, ale powinniśmy pamiętać, że większość potraw przyrządzanych przez naszych przodków była właśnie taka. Na święta i wielkie uczty przygotowywano wyrafinowane dania, nieraz wymagające wielogodzinnych zabiegów, ale wieczerza wigilijna miała być postna - czyli nie tylko bezmięsna, ale w ogóle niezbyt rozpustna. Makaron z ugotowanym i odsączonym makiem, lekko posłodzony, znakomicie wpasowuje się w ten nastrój.
mb