Puste kalorie - pełne biodra
O pustych kaloriach słyszał chyba każdy. Nawet edukowane w kwestii zdrowego żywienia dzieci twierdzą, że nie jedzą chipsów wcale nie dlatego, że mama zabrania, ale dlatego, że takie smakołyki to tylko puste kalorie. Jednak, choć wszyscy używają tego terminu, większość nie ma pojęcia co się pod nim kryje. Co ciekawsze, zdaniem dietetyków, coś takiego jak puste kalorie nie istnieje. Jak więc rozumieć ten niejasny termin? Gdzie więc je znajdziemy i jak wpływają na nasz organizm? Postanowiliśmy to sprawdzić. Na nasze pytania odpowiada Barbara Dąbrowska-Górska, specjalistka ds. żywienia człowieka z poradni Dietosfera.
- Pustych kalorii podobno nie ma. Jednak pojęcie istnieje. Co więcej, weszło ono do mowy potocznej. Czym więc są owe puste kalorie?
- Termin puste kalorie nie funkcjonuje w dietetyce, ale rzeczywiście bywa często używany w mediach i jest bardzo mylący. Niektórzy bowiem rozumieją go jako kalorie, których nie ma, czyli pokarmy, które nie dostarczają kalorii lub dostarczają kalorii mniej niż organizm zużywa na trawienie - co jest kompletną bzdurą, gdyż nie ma takiej żywności, przynajmniej w naturze! W rzeczywistości pomysłodawca tego pojęcia miał na myśli coś zupełnie przeciwnego - żywność o wysokiej kaloryczności, ale bardzo małej wartości odżywczej, czyli - dużo kalorii, mało składników odżywczych. Wysoka kaloryczność wynika przy tym najczęściej z dużej zawartości tłuszczu i cukrów w żywności przetworzonej (np. biała oczyszczona mąka, cukier stołowy, tłuszcz przemysłowy) przy braku wartościowych dodatków, jak pełnoziarniste produkty zbożowe, orzechy, nasiona, warzywa, owoce, wysokiej jakości chude mięso itd.
- Jakie produkty czy grupy produktów są szczególnie bogate w puste kalorie?
- Znajdziemy je przede wszystkim w słodyczach (cukier, sztuczne aromaty, barwniki), gazowanych napojach i żywności typu fast food. Bogate w puste kalorie są też oczyszczone produkty zbożowe z białej mąki i słone przegryzki jak chipsy, paluszki, krakersy. Generalnie cała żywność przetworzona to prawie wyłącznie puste kalorie. Nie należy też zapomnieć o alkoholu, który także nie dostarcza organizmowi niemal żadnych cennych składników, za to jest bardzo kaloryczny.
- W jaki sposób takie jedzenie oddziałuje na nasz organizm?
- Dieta bogata w puste kalorie ma niestety straszne konsekwencje. Osoby, które wybierają produkty kaloryczne, ale pozbawione ważnych składników odżywczych są zazwyczaj otyłe, a z drugiej strony - paradoksalnie - niedożywione. Choć ten termin kojarzy nam się głównie z głodem, w przypadku diety złożonej z produktów wysoko przetworzonych również musimy mówić o niedożywieniu. Takie osoby w rzeczywistości też głodują - wprawdzie nie fizycznie, ale fizjologicznie zdecydowanie tak. Nadmiar produktów z pustymi kaloriami w diecie to także ryzyko niedoboru żelaza, magnezu, witamin z grupy B, kwasów omega-3 i pełnowartościowego białka. Niedobory te oddziałują na nas tu i teraz - odbierając nam siły, psując nastrój (niedobór witamin z grupy B), zaburzając koncentrację. Gorsze są jednak długofalowe konsekwencje, które wiążą się z ryzykiem rozwoju niedokrwiennej choroby serca, nadciśnienia, cukrzycy typu II czy niektórych rodzajów nowotworów. Najgorsze jest jednak to, że na duże spożycie żywności pełnej pustych kalorii
najbardziej narażone są dzieci. Soczki, żelki, frytki, chipsy - to właśnie do dzieci często kierowane są reklamy tych produktów, a potem rosną nam „chorzy” dorośli i pokolenie cukrzyków.
AD/mmch/kuchnia.wp.pl