Polskie jabłka - smakołyk za grosze
Szarlotka, dżem, kompot, mus, sok, a może na surowo? Jabłka to hit późnego lata i jesieni. Są tanie i smaczne. Po jakie odmiany warto sięgnąć i na co zwrócić uwagę przy zakupie, wyjaśnia Lidia Fątowicz, dietetyk z Centrum Naturhouse w Koninie.
- Jakie witaminy zawierają jabłka i czy posiadają właściwości lecznicze?
- Przede wszystkim witaminę C, A, B1, B2, a także magnez, potas, wapń, krzem oraz błonnik (pektyny). Witamina C wzmacnia układ immunologiczny oraz naczynia krwionośne, działa antyoksydacyjnie, wspomaga wchłanianie żelaza i manganu, bierze udział w syntezie kolagenu zapobiegając wiotczeniu skóry. Witamina A (retinol) wzmacnia kości, włosy, skórę i paznokcie, obniża poziom cholesterolu we krwi, wspomaga układ odpornościowy oraz pozytywnie działa na wzrok. Magnez skutecznie wzmacnia układ nerwowy, zapobiega nadciśnieniu, obniża ryzyko wystąpienia zawału przez zachowanie prawidłowego rytmu serca, uczestniczy w odbudowie fosforanowych źródeł energetycznych, dzięki czemu zapobiega skurczom. Potas obniża ciśnienie krwi, jest potrzebny do prawidłowego funkcjonowania pompy sodowo-potasowej oraz wspomaga trawienie i bierze udział w eliminowaniu z organizmu zbędnych produktów przemiany materii. Wapń i krzem, niezbędne do prawidłowego funkcjonowania mięśni i zachowania mocnych kości i zębów, ponadto pozytywnie wpływają
na wzrost i stan włosów i paznokci. Błonnik w postaci pektyn wspomaga trawienie, przez co usuwa zaparcia, wypełnia żołądek dając uczucie sytości, przyczynia się do obniżenia poziomu cholesterolu.
- To rzeczywiście prawdziwa bomba witaminowa. Czy można jeść je bez ograniczeń?
- Częste jedzenie jabłek wyjdzie nam na zdrowie. Są stosunkowo niskokaloryczne i niedrogie. Należy jednak pamiętać, że osoby będące na diecie odchudzającej, nie powinny spożywać ich w nadmiarze, ze względu na sporą zawartość cukrów prostych.
- Wiele osób obiera jabłka przed zjedzeniem. Czy to dobrze? Co jest w skórce, gniazdku nasiennym i pestce?
- Skórka jabłka i gniazdo nasienne to przede wszystkim bogate źródło błonnika (pektyn), dlatego lepiej nie obierajmy ich ze skórki. Dzięki skórce i gniazdom nasiennym oczyścimy jelita z zalegających resztek pokarmowych, a organizm z toksyn. Pestka natomiast zawiera witaminę B17 tzw. amigdalinę. To ona nadaje jej gorzki smak i aromat. Przypisuje się jej działanie przeciwnowotworowe, jednak jak dotąd nie zostało poparte to specjalistycznymi badaniami naukowymi. Uwaga, składowym elementem amigdaliny jest cyjanowodór, który kumulując się w organizmie, może powodować zatrucia. Jednak spożywając jabłka w całości, nie trzeba się tego obawiać.
- Nie wszyscy mamy dostęp do owoców prosto z sadu. Zazwyczaj kupujemy je w supermarkecie czy warzywniaku. Jakie jabłka wybierać?
- Najlepiej polskie. Jesteśmy jednym z największych eksporterów jabłek w Europie i na świecie, cechują się one naprawdę wysoką jakością, smakiem i aromatem. Korzystajmy z tego, co nasze.
- Na co zwracać uwagę przy zakupie?
- Najlepiej dokładnie je obejrzeć, dotknąć i powąchać. Pomarszczona skórka świadczy o nieświeżości, takie jabłko najlepiej wykorzystać do pieczenia, przyrządzenia musu czy soku. Z pewnością nie kupujmy jabłek posiadających na skórce suche, brązowe plamy, świadczą one o grzybie (parch), który zaatakował owoc. Szary nalot na skórce w połączeniu z plamami jest oznaką pleśni, a dziurki lub sok na powierzchni owocu ostrzega przed jabłkami robaczywymi. Jeśli jabłko posiada brązowe plamy na skórce (powodowane przez patulinę), zrezygnujmy z zakupu. Oznacza to, że jest zepsute i nie nadaje się do spożycia. Ponadto nie dajmy się zwieść owocom o idealnie lśniącej skórce, takie często są woskowane, aby na sklepowej półce prezentować się jak najlepiej.
- Które odmiany są słodkie, a które kwaśne?
- Do słodkich odmian jabłek zaliczamy: Lobo, Jonagold, Delikates, Ligol,Gala, Spartan, Golden Delicious, Rubin, McIntosh. Kwaśne jabłka to: Antonówka i Szara Reneta. Pośrednią grupę stanowią natomiast jabłka: Beforest, Landsberska, Linda, Red Wealthy, Cortland, Jonathan.
- Do czego najlepiej nadają się odmiany słodkie, a do czego kwaśne?
- Słodkie jabłka charakteryzują się kruchością i soczystością, dlatego najlepiej spożywać je na surowo, jako przekąskę bądź składnik sałatki. Kwaśne jabłka najlepiej nadają się do pieczenia, robienia musów czy dżemów. Ich kwaskowaty smak nadaje charakter przyrządzanym potrawom.
ml/mmch
