Owocowe frykasy na lato

Lato to doskonała okazja żeby przebierać w dojrzewających owocach, rozkoszować się ich świeżym smakiem i korzystać ze zdrowotnych walorów.

Wiadomo, że świeżych owoców, „prosto z drzewa" nie jest w stanie zastąpić żadna mrożonka czy owoc sprowadzony z innego kraju. Gdy są świeżo zrywane, posiadają największą ilość witamin, oczywiście wszystko w odpowiednich proporcjach. Ponieważ w zbyt dużych ilościach mogą zamiast pomagać, mogą jeszcze zaszkodzić.

1. Poziomka truskawka (Fragaria ×ananassa Duchesne)

Popularnie nazywana truskawką, jest krzyżówką amerykańskiej poziomki wirginijskiej i chilijskiej, której uzyskał Duchesne na początku XVIII wieku. Pierwowzór tego owocu był znany już w starożytności.

100 gramów surowych truskawek wystarczy jako dzienne zapotrzebowanie witaminy C. Obniżają one też poziom cholesterolu i hamują działanie substancji toksycznych, a dzięki zawartości składników mineralnych odkwaszają i odtruwają organizm. Truskawki polecane są również na poprawę nastroju.

2. Jeżyna (Rubus L.)

Należy do jednych z najstarszych znanych nam owoców. Jest to rodzaj rośliny różowatych, który najobficiej wydaje owoce i najłatwiej się rozprzestrzenia. Dopiero w XIX wieku powstały pierwsze ogrodowe odmiany. Oprócz walorów smakowych jeżyna spełnia również rolę ozdobną.

Najbardziej popularnym przedstawicielem jest malina właściwa (Rubus idaeus L.). Ten dziko rosnący reprezentant rodziny był już znany przed naszą erą, ale dopiero w średniowieczu zaczęto go uprawiać. Jest to jednoroczny lub dwuletni krzew, który występuje na całym obszarze Polski. Jak wszystkie owoce, jeżyna jest bogata w witaminy, zwłaszcza w witaminę C. Im więcej tej witaminy, tym owoce są bardziej aromatyczne. Owoce i liście malin mogą mieć zastosowanie lecznicze i przeczyszczające. Jest niezastąpiona przy przeziębieniach.

3. Czereśnia (Prunus avium L.)

Inaczej nazywana wiśnią ptasią, jest odmianą wiśni z rodziny różowatych. Występowała dziko w Europie i Azji.

Owoce z pestkami są koloru czerwonego, żółtego i czarnego. Drzewa czereśni są długowieczne i potrafią żyć nawet 100 lat. Ogonek oraz żywica posiadają walory lecznicze - zrobiony z nich wywar możemy stosować przy dolegliwościach moczowych, oddechowych, przy kamieniach nerkowych. Czereśnie opóźniają proces starzenia się i są niskokaloryczne, dlatego zaleca się je w różnego rodzaju dietach, jak również chorobach serca, nerek i reumatyzmie. Trzeba uważać, ponieważ owoce nie należą do najłatwiej strawnych.

4. Arbuz zwyczajny (Citrullus lanatus (Thunb.) Mansf.)

Nazywany także kawonem, a pierwszych wzmianek o nim można doszukiwać się już w Biblii. Owoc afrykańskiego pochodzenia, uprawiany w największych ilościach w Chinach, Turcji, Indiach oraz w innych krajach o ciepłym klimacie. W Polsce hodowana jest odmiana, dzięki jego przystosowaniu do niskich temperatur.

Doskonale gasi pragnienie, ponieważ zawiera aż 92% wody. Jednocześnie jest przez to moczopędny, co sprawia, że skutecznie usuwa substancje szkodliwe z organizmu. Chociaż jest ubogi w witaminy i nie zawiera zbyt wiele składników mineralnych, cieszy się ogromnym powodzeniem ze względu na słodki i orzeźwiający smak. Na dodatek poprawia przemianę materii i wpływa korzystnie na układ pokarmowy. Działa kojąco na skórę. Jest niskokaloryczny i co ciekawe, ma działanie afrodyzjaku.

5. Porzeczka (Ribes L.)

Rodzaj krzewu pochodzenia głównie europejskiego, który przywędrował do nas z Hiszpanii. Francuzi zwykli porzeczkami nazywać młode wiejskie dziewczyny o okrągłych i czerwonych policzkach. Należy do rodziny agrestowatych. W przeważającej ilości można spotkać dziko żyjącą porzeczkę, w tym w 6 odmianach w Polsce. Czarna odmiana tego owocu zawiera 3-4 razy więcej witaminy C niż sok z cytryny. Porzeczkę można stosować przeciwko przeziębieniom, reumatyzmowi i zawałom. Dodatkowo wpływa dobrze na trawienie i apetyt.

6. Borówka czarna (Vaccinium myrtillus L.)

Jest to rodzina wieloletnia, na zmianę nazywana albo jagodą, albo czernicą, albo borówką. Należy do licznie rozgałęzionych krzewinek, które mogą osiągnąć wysokość do 50 cm. Lubi zarówno słoneczne, jak i zacienione powierzchnie, często tworząc jakby „dywan" w wilgotnych lasach. Jest stosowana przeciw dolegliwościom żołądkowym. Jej liście mają działanie bakteriobójcze, moczopędne, odkażające, przeciwzapalne i przeciwskurczowe.

7. Żurawina (Oxycoccus)

Pochodzi z rodziny żurawiowatych. Występuje na torfowiskach i w bagiennych lasach. W Polsce możemy spotkać dwa gatunki tej krzewinki: żurawinę błotną i wieloowocową. Obie mają czerwone owoce o kwaśnym smaku. Żurawina służy do leczenia różnych stanów zapalnych. Jest źródłem witamin i składników mineralnych wzmacniających odporność organizmu. Bogata w witaminę C, jest też skuteczna na przeziębienia.

8. Porzeczka agrest (Ribes uva-crispa L.)

Popularnie zwana po prostu agrestem, dziko zamieszkuje Europę, Azję, Afrykę. Jako jeden z pierwszych na wiosnę krzak staje się zielony i dosyć szybko wydaje swoje delikatnie włoskowate owoce. Jako roślina żywopłotowa agrest był w Europie znany już w XVI wieku. Jest kolczastym krzewem, choć na drodze różnych krzyżówek stworzono również odmianę bez kolców. Owoce dostarczają sporej dawki magnezu i wapnia, co sprzyja wzrostowi kości i zębów. Należy wystrzegać się niedojrzałych owoców, ponieważ mogą spowodować różnego rodzaju problemy żołądkowe. Twarda skórka pomaga w trawieniu.

9. Poziomka (Fragaria L.)

Kolejny przedstawiciel z rodziny różowatych. Występuje około 50 gatunków, z czego w Polsce możemy spotkać się z 3 z nich, dziko żyjącymi w naturze. Typowym gatunkiem jest poziomka pospolita, (Fragaria vesca L.). Rośnie, tworząc gałęziaste „wąsy", czyli rozłożyste pędy. Owoce wpływają korzystnie na przemianę materii. Są stosowane jako lekarstwo przeciwko chorobom nerek, jelit, serca i układu krwionośnego.

10. Gruszka (Pyrus L.)

Należy do rodziny niewielkich drzew z rodziny różowatych. Najbardziej znaną odmianą jest grusza pospolita, występująca w Polsce jako roślina sadownicza i dziko żyjąca. Potrafi przeżyć 150 lat. Do tej pory archeolodzy napotykają na znaleziska nasion gruszy w najstarszych siedliskach ludzkich. Przebyła daleką drogę z Persji do Grecji, gdzie stała się jednym z ulubionych owoców. Tak zwane owoce jabłkowate, inaczej gruszki, są jadalne, ale najlepsze dopiero po „uleżeniu", kiedy nabiorą słodkiego i soczystego smaku. Obniża ciśnienie krwi.

Fot.Jupiterimages