Musztarda - niezastąpiony dodatek do potraw. Domowy przepis

Miejscem narodzin musztardy jest starożytny Rzym. Od samego początku musztarda uznawana była za przyprawę, która posiada wartości lecznicze. Pomaga obniżyć ciśnienie krwi i pobudza trawienie tłuszczu. Jest też niskokaloryczna. Nic więc dziwnego, że produkt ten zaliczany jest do tzw. zdrowej żywności. Głównymi składnikami musztardy są woda, ocet, ziarna gorczycy i przyprawy. Różne gatunki gorczycy, stopień zmielenia i rozmaite przyprawy nadają musztardzie indywidualny smak i kolor.

Podstawowym składnikiem każdej musztardy jest gorczyca. Występują trzy podstawowe odmiany: gorczyca biała ma nasiona żółte lub jasnobeżowe. Ich smak, początkowo słodkawy z czasem staje się coraz bardzie pikantny. Biała gorczyca w formie zmielonej lub całych ziaren najczęściej używana jest do produkcji musztardy. Gorczyca czarna jest mniejsza i bardziej ostra. Jej ciemne nasiona stanowią jedną z najważniejszych przypraw kuchni indyjskiej. Trzecią odmianą jest gorczyca sarepska - jej ziarna po rozgryzieniu są gorzkie, a po chwili zaczynają palić.

Do produkcji musztardy oprócz gorczycy wykorzystuje się też zazwyczaj ocet, sól i pieprz. Jednak we Francji ocet zastępowany jest często białym winem, dodaje się do niej również zioła, chrzan, miód a nawet soki owocowe. Wszystko zależy od tego, jaki smak chcemy uzyskać. W Polsce największą popularnością cieszy się musztarda sarepska, czyli zmielona gorczyca tego właśnie gatunku, zalana octem z dodatkiem soli, pieprzu i cukru.

Historia musztardy jest fascynująca. W starożytnym Egipcie i Chinach żuto ziarna gorczycy przy posiłkach. Ale za twórcę musztardy uważa się rzymskiego artystę, filozofa i pisarza Pliniusza Starszego. Podobno jako pierwszy zmieszał on sproszkowaną gorczycę z octem. W starożytnym Rzymie musztardę stosowano nie tylko w kuchni, ale również w celach leczniczych - do zwalczania reumatyzmu, nadciśnienia i dla lepszego trawienia.

Największy rozkwit produkcja musztardy zanotowała jednak kilkaset lat później - w średniowieczu. We Francji powstał nawet zawód musztardnika. Taki specjalista musiał znajdować się na każdym dworze królewskim czy szlacheckim. Utworzono także cech musztardników. Jego patronem jest św. Wincenty. Do dziś niektóre gatunki musztardy produkowane są przez potomków ówczesnych musztardników.

W kuchni chińskiej i brytyjskiej stosowana jest musztarda w formie proszku. Nasiona gorczycy są dokładnie mielone i prażone, by skoncentrował się w nich ostry smak. Z kolei w Stanach Zjednoczonych do musztardy dodaje się sporo miodu i kurkumy. Sos taki staje się żółty i nazwany został amerykańskim. Hot-dog z żółtą musztardą to chyba najbardziej charakterystyczne amerykańskie danie.

Proces wytwarzania musztardy nie zmienił się przez wieki. Najpierw nasiona gorczycy są suszone, mielone, mieszane z ostem, winem i przyprawami. Mieszankę podgrzewa się i następnie schładza. Najpopularniejsze musztardy to: stołowa (jasna, o łagodnym smaku), sarepska (średnio ostra), rosyjska (bardzo ostra, wytwarzana z czarnej gorczycy), francuska (ziarna gorczycy są nie zmielone, jest ona łagodna w smaku), bawarska (lekko pikantna, z miodem) oraz dijon (dość ostra, wytwarzana z białego wina).

Musztarda dijon powstała w 1752 we francuskim mieście Dijon. Stworzył ją niejaki Jean Naigeon, który w tradycyjnej recepturze zastąpił ocet moszczem winnym (kwaśnym sokiem z niedojrzałych winogron). Dzisiaj musztardy dijon zawierają białe wino, a nie moszcz winny. Na nieszczęście dla twórcy - nie zarejestrowano tej musztardy jako unikalnego produktu, w rezultacie czego może ją produkować dowolna fabryka.

Musztardę lub rozdrobnione ziarna gorczycy stosuje się nie tylko w kuchni, ale również w kosmetyce. Gorczyca działa rozgrzewająco i stymuluje mieszki włosowe. Dlatego na bazie musztardy produkuje się preparaty wzmacniające włosy. Olej musztardowy albo inaczej olej z nasion gorczycy to także produkt używany w przypadku problemów z wypadającymi włosami. Masaż głowy tym olejem pobudza włosy do wzrostu.

A teraz coś dla mężczyzn. Otóż, według badań amerykańskich naukowców, musztarda pomaga na wzrost masy mięśniowej podczas intensywnych ćwiczeń. Wzmaga również potencję. Wszystko za sprawą homobrasinolidy, substancji zawartej w gorczycy. Homobrasinolida zwiększa apetyt, masę mięśniową oraz rozmiary włókien mięśniowych. Naukowcy mają nadzieję, że pewnego dnia brasinosteroidy staną się skuteczną, naturalną i bezpieczną alternatywą dla - wywołanej starzeniem albo chorobą - utraty masy mięśniowej, lub też, że zostaną wykorzystane do poprawy wytrzymałości.

I na koniec ciekawostka. Fani musztardy powinni odwiedzić amerykańską miejscowość Mount Horeb w stanie Wisconsin. Znajduje się tu jedyne na świecie Muzeum Musztardy. Na razie można w nim obejrzeć ponad 5600 słoiczków z musztardami z całego świata (ostatnio muzeum wzbogaciło się o słoiczki z Węgier). Muzeum powstało w 1986 roku i cieszy się ogromną popularnością. Na miejscu możemy także kupić jedną z wielu dostępnych tu musztard. Wstęp bezpłatny!