Jak przygotować chłodnik idealny?

Kiedyś i dziś
Przed wiekami chłodnik przygotowywano według ścisłych receptur. Nie mogło w nim zabraknąć kiszonych ogórków, kopru, cielęciny czy szyjek krabowych. Bazę do zupy stanowiło z kolei kwaśne mleko. Obecnie potrawa doczekała się licznych modyfikacji i znacznie bardziej „tropikalnych wersji”. Poza krajowymi owocami i warzywami dodaje się do niej również te importowane jak: awokado, mango, imbir, arbuzy.

Wywar, kwas czy nabiał?
O charakterystycznym smaku chłodnika decyduje baza, jaką wybierzemy do jego przygotowania. Może ją stanowić wywar, mleko lub mleczne napoje fermentowane czy też kwas. W tradycyjnych polskich przepisach, jako bazę, najczęściej dodaje się wywar z kości cielęcych i włoszczyzny lub kwaśne mleko. Przepis można jednak zmodyfikować do własnych potrzeb i zamiast wywaru mięsno – kostnego przygotować taki w wersji wegetariańskiej, czyli wyłącznie z jarzyn.

Chłodniki na kwaśnym mleku są zdecydowani najbardziej orzeźwiające, ochładzające i jednocześnie pożywne. Dostarczają cennego wapnia i znacznych ilości białka. Obecnie jako dodatek do zupy częściej wykorzystuje się jednak, bardziej popularny w ostatnich latach, jogurt. Czasem w przepisach pojawia się również kefir, maślanka, no i oczywiście podnosząca smakowitość śmietana.

Kwas buraczany lub woda z ogórków kiszonych stanowią popularny dodatek do tradycyjnych polskich chłodników. Nadają im charakterystyczny kwaskowaty smak. Jako podstawowa część potrawy są wykorzystywane w niewielu przepisach, głownie tych wywodzących się z kuchni rosyjskiej.

Bogactwo witamin i minerałów
To, co w głównej mierze decyduje o wartości odżywczej chłodnika, to dobór składników. Już chociażby sam dodatek śmietany sprawia, że potrawa staje się znacznie bardziej kaloryczna. Jeśli zatem chcemy, żeby nasz chłodnik był dietetyczny, ograniczmy się jedynie do sporządzania go na bazie kwaśnego mleka, jogurtu czy kefiru. Najwięcej witamin mają z kolei chłodniki, których składników nie poddano obróbce termicznej (gotowaniu), a więc te ze świeżych warzyw i owoców. Chłodniki przygotowywane bez gotowania, to również najmniej czasochłonne wersje omawianej potrawy.

Jeśli wybieramy klasyczne przepisy na chłodnik, w których wykorzystuje się wywary, pamiętajmy, że te przygotowane na kościach i tłustym mięsie są zdecydowanie bardziej kaloryczne od jarzynowych. Warzywny wywar jest również znacznie szybszy w przygotowaniu.

Do doprawienia gotowego chłodnika nie należy żałować świeżej zieleniny - szczypiorku, pietruszki, dymki, koperku - która stanowi niskokaloryczny, a zarazem niezwykle odżywczy dodatek. Nadziemne, zielone części warzyw obfitują w witaminę C, beta-karoten i magnez.

Również dodatek kwasu buraczanego okazuje się doskonały dla zdrowia. Jest to bowiem składnik, który podobnie jak świeże buraki, wspierając wątrobę i nerki pomaga oczyścić organizm oraz poprawia morfologię krwi.

Uwaga – popularny składnik chłodników, jakim jest botwinka, choć bardzo wartościowa i wyjątkowo smaczna, nie jest wskazana dla wszystkich. Zawiera znacznie ilości kwasu szczawiowego, który powinien zostać wyeliminowany z diety osób cierpiących na kamicę nerkową i osteoporozę.

Pamiętaj o przyprawach
Sekretem wybornego smaku każdej potrawy jest zastosowanie odpowiednich przypraw. Przyrządzając chłodnik, nie można o nich zatem zapomnieć, tym bardziej, że w okresie letnim znacznie łatwiej o świeże zioła, jak mięta czy melisa , którym te suszone nie dorównują aromatem.

Do doprawienia chłodnika możesz wykorzystać:

• Koperek – jego delikatny smak doskonale komponuje się z botwinką i ogórkami
  • Czosnek – możesz go zgnieść i dodać do gotowego chłodnika lub wykorzystać do przygotowania kwasu buraczanego
  • *Miętę *– świetnie komponuje się z awokado i ogórkiem, może również stanowić dodatek do chłodników owocowych
  • Melisę – jej charakterystyczny cytrynowy aromat jest niezastąpiony w chodnikach z dodatkiem owoców
  • Pieprz – doda pikanterii, jeśli nie chcesz, aby aromat pieprzu przeważył inne smaki w potrawie, skorzystaj z delikatniejszego pieprzu białego
  • Imbir – wprowadzi do potrawy orientalną nutę, doskonale komponuje się z burakami oraz owocami

Popularne zupy na zimno
Okroszka- tradycyjna potrawa kuchni rosyjskiej, jest przygotowywana na bazie kwasu chlebowego z dodatkiem musztardy, żółtek, ogórków i zieleniny, do zupy dodaje się kawałki pieczonej cielęciny i szynki. Całość podaje się po ochłodzeniu i zbieleniu śmietaną lub kefirem.

*Chłodnik litewski *- zupa przygotowywana z buraków, ogórków, kwaśnego mleka, śmietany, gotowanych jajek, koperku. Jest podawana na zimno w upalne dni z dodatkiem ugotowanych ziemniaków.

*Tarator *– to potrawa rodem z kuchni macedońskiej, przygotowuje się ją na bazie zsiadłego mleka z dodatkiem posiekanego świeżego ogórka, kopru oraz oliwy z oliwek. Niezbędnym składnikiem jest również zmiażdżony świeży czosnek. Do potrawy można dodać niewielką ilość wody i octu (jeśli mleko nie jest dostatecznie kwaśne). Czasem podaje się ją również z orzechami.

*Gazpacho * - hiszpańska zupa podawana często z kostkami lodu, składa się z surowych warzyw, octu, oliwy i rozmoczonego chleba. Do zupy można podawać również szynkę, jaja, oliwki lub orzechy.