Żywność funkcjonalna

Wiemy, że odpowiedni sposób odżywiania może w znacznym stopniu przyczynić się do poprawy zdrowia i samopoczucia, ale sami zazwyczaj nie mamy czasu, aby zadbać o optymalną dietę. Oczekujemy więc, aby nowe produkty spożywcze wykazywały działania prozdrowotne, wpływały na zwiększenie ogólnej sprawności organizmu, a nawet zapobiegały rozwojowi określonych chorób. Żywność funkcjonalna stanowi więc proste rozwiązanie problemu. Naładowana jest bowiem pobudzającymi, korzystnymi dla zdrowia składnikami, zaserwowanymi w dogodnej formie. Przemysł spożywczy wprowadza coraz więcej takich produktów, zawierających składniki dostosowane do aktualnych zaleceń żywienia człowieka.

Żywność funkcjonalna – co w niej jest?

Właściwości zdrowotne takiej żywności wynikają z obecności w jej składzie jednej lub więcej substancji bioaktywnych oraz optymalnej proporcji poszczególnych składników. Z tego względu do tej grupy można zaliczyć zarówno naturalny produkt, który został obdarzony przez naturę całą gamą korzystnych substancji oraz ten o nieco zmodyfikowanym (wzbogaconym) technologicznie składzie. Wśród naturalnych produktów wymienić można siemię lniane, owies, czosnek, warzywa krzyżowe czy żurawinę. Nie należy mylić żywności funkcjonalnej z modyfikowaną genetycznie!

Czas wyjaśnić, co może się kryć w takim produkcie, czyli co rozumiemy pod pojęciem składników fitochemicznych. Substancje bioaktywne to zazwyczaj substancje nieodżywcze o udokumentowanym korzystnym działaniu na ludzki organizm i jego wydolność. Obecnie największą popularnością wśród producentów żywności cieszą się substancje wpływające korzystnie na pracę serca, układu krwionośnego, gospodarkę lipidową oraz wzmacniające odporność.

Żywność zbawienna dla przewodu pokarmowego

Żywność jest obecnie wzbogacana w mikroflorę, która wspomaga aktywność metaboliczną organizmu przez dodatek bakterii probiotycznych lub substancji prebiotycznych. Prebiotyki nie są trawione, przez co wspomagają pracę i rozwój korzystnej mikroflory naszych jelit. Dzięki temu zmniejsza się liczba występujących dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego. Dobroczynna mikroflora wspomaga naszą odporność i może zmniejszać ryzyko zachorowań na raka jelita grubego. Najpopularniejszymi produktami wzbogacanymi w pro- i prebiotyki są produkty mleczne, płatki śniadaniowe i pieczywo.

W trosce o odporność

Zapewne każdy z nas miał okazję zauważyć, jak sposób żywienia wpływa na działanie układu odpornościowego. Kiedy nasza dieta jest uboga w witaminy, antyoksydanty, pierwiastki śladowe takie jak cynk, miedź, mangan czy kwasy omega–3 i omega–6 jesteśmy bardziej podatni na infekcje. Dzięki ogólnodostępnym produktom wzbogacanym w te składniki coraz łatwiej zadbać nam o siebie i najbliższych.

Jedzenie nie tylko dla ciała

Niektóre produkty spośród żywności funkcjonalnej mogą wspomagać pracę umysłu i zachowanie jego sprawności. Wpływają bowiem na wydajność poznawczą, pamięć krótkotrwałą, czujność, uwagę, reakcję na stres, nastrój i witalność oraz mogą opóźniać utratę pamięci czy zmiany w sprawności umysłowej w podeszłym wieku. Glukoza może mieć korzystny wpływ na sprawność umysłową w tym pamięć i czas reakcji. Sacharoza zmniejsza odczuwanie bólu. Witaminy z grupy B wpływają na poprawę zdolności poznawczych, czujności i pamięci i nie może ich zabraknąć w diecie osób starszych. Obecnie wiele produktów wzbogacanych jest w kwas foliowy, kwasy tłuszczowe omega–3 czy omega–6, a wykazują one korzystne działanie w stanach depresyjnych, łagodząc je lub eliminując.

W trosce o twoje kości

Zdrowie kości zależy od wielu składników żywności w tym wapnia, magnezu, witaminy D, witaminy K, manganu, cynku czy miedzi. Znaczna część populacji cierpi właśnie na niedobory tych składników. Obecnie na rynku dostępne są produkty mleczne i płatki śniadaniowe wzmocnione tymi składnikami w łatwo przyswajalnej formie.

Anna Załubska, dietetyk