Postaw na śliwki
Fioletowe i podłużne, apetycznie czerwone albo okrągłe i żółte ? to tylko niektóre z odmian śliwki, które możemy spotkać na targowiskach. Śliwki uważane są za owoce niedoceniane; na polskich stołach ustępują jabłkom, gruszkom, pomarańczom. Często nie zdajemy sobie sprawy, jak bardzo są zdrowe. Zawierają wiele witamin i pierwiastków korzystnie wpływających na funkcjonowanie organizmu.
Węgierki, mirabelki czy renklody to w Polsce najbardziej popularne odmiany śliwy domowej. Owoce są kuliste i zazwyczaj wydłużone, z mięsistym środkiem i pestką. Mogą mieć różne kolory – zielony (Renkloda Zielona), żółty (Mirabelka Flotowa), żółtozielony (Ulena), czerwony (Królowa Wiktoria), granatowy (węgierka) czy czerwononiebieski (Oneida). W sumie odmian śliwek jest kilka tysięcy.
W sezonie powinniśmy sięgać po nie jak najczęściej, ponieważ są bogactwem witamin i pierwiastków. Zawierają witaminy A, E, C, K, PP, B1 i B6 oraz wapń, żelazo, potas, magnez. Jedzenie śliwek uszczelnia naczynia krwionośne. W śliwkach obecne są antyoksydanty, które wymiatają szkodliwe dla organizmu wolne rodniki, spowalniają procesy starzenia i chronią przed nowotworami. W czasopiśmie „Agriculture and Food Chemistry” ukazał się artykuł, z którego wynika, że uczeni z ośrodka badawczego Texas AgriLife Research Lab odkryli, iż naturalne ekstrakty z owoców śliwy niszczą komórki nowotworowe, jednocześnie nie degradując komórek zdrowych.
Świeże i suszone
Śliwki obniżają poziom złego cholesterolu, działają przeciwmiażdżycowo, wzmacniają odporność, korzystnie wpływają na funkcjonowanie układu nerwowego, obniżają ciśnienie krwi, poprawiają apetyt, regulują pracę gruczołów łojowych, są pomocne w dolegliwościach pęcherzyka żółciowego. Sprawiają, że cera staje się gładka i bez przebarwień, później pojawiają się zmarszczki. Mają znakomite działanie trawienne, należy je zatem jeść w przypadku zaparć, wymiatają z przewodu pokarmowego zalegające resztki. Wyciąg ze śliwek wykorzystywany jest w przemyśle farmaceutycznym do produkcji leków.
Jedna śliwka węgierka ma jedynie 6 kalorii. W 100 gramach kalorii jest 45. Świeża śliwka aż w 90 proc. składa się z wody.
Bardzo dobre są śliwki suszone, choć mają więcej kalorii. W 100 gramach śliwek suszonych jest prawie 270 kalorii – z wody taka śliwka składa się jedynie w 25 proc. Śliwka suszona ma ponad 14 gramów błonnika w 100 gramach. Świeża – około 2 gramy. Suszone są nie tylko świetne na trawienie i w przypadku zaparć, ale też regenerują śluzówkę dróg oddechowych oraz zawierają więcej witaminy A. Poza tym, choć kaloryczne, są dobre w odchudzaniu – zapewniają uczucie sytości, usprawniają metabolizm. Należy jednak spożywać je z umiarem.
Moc zastosowań
Jeśli chcemy na własną rękę ususzyć śliwki w domu, wybierzmy bardzo dojrzałe owoce. Należy zanurzyć je na około minutę we wrzątku, a następnie osuszyć. Włożyć do piekarnika i suszyć przez 24 godziny w 60 stopniach, a przez kolejne 24 godziny dosuszać je w przewiewnym miejscu.
Nie każdy może jednak jeść śliwki. Są one niewskazane w przypadku osób chorych na cukrzycę czy zmagających się ze schorzeniami wątroby albo trzustki.
Śliwki (świeże i suszone) są smaczne na surowo, a także jako dodatek do mięs, kompotów, wypieków, przetworów, marynat, dżemów, nalewek. Są bardzo dobre jako nadzienie do knedli, pierogów, rolad. Na przykład rozmoczone śliwki bez pestek warto dodać do fasoli pod koniec gotowania, co zabezpieczy nas przed jej wzdymającym działaniem. Poza tym suszone śliwki można dodawać do każdego sosu mięsnego i bigosu pod koniec gotowania.
Wystarczy zjadać trzy suszone śliwki dziennie albo wypijać szklankę kompotu z suszu, aby pozbyć się problemów ze strony układu pokarmowego.
Parę pomysłów na zastosowanie śliwek w kuchni:
Sos śliwkowy z chrzanem
Składniki: 2/3 szklanki przecieru z suszonych śliwek, 2-3 łyżki czerwonego wina wytrawnego, 25 dag majonezu, 5 dag tartego chrzanu, natka pietruszki, sól, pieprz, cukier, sok z cytryny do smaku.
Wykonanie: przecier połączyć z winem i chwilę poddusić. Wystudzić. Wymieszać z majonezem, chrzanem, posiekaną natką, doprawić. Podawać do mięs, jajek, ryb oraz warzyw.
Śliwki kwaszone
Składniki: 2 kg śliwek węgierek, 2 l wody, kilka goździków, kilka ziaren pieprzu, 2 łyżki soli, 4 łyżki cukru, 2 łyżki zalewy z ogórków kiszonych.
Wykonanie: śliwki umyć, wypestkować, przełożyć do naczynia kamionkowego lub beczki. Wodę zagotować z przyprawami, solą i cukrem, połączyć z zalewą z ogórków, zalać śliwki. Przykryć drewnianym krążkiem, obciążyć kamieniem, obwiązać gazą, umieścić w pomieszczeniu o temperaturze 16-20 stopni na 6-8 dni. Po tym czasie wynieść śliwki do chłodnej piwnicy.
Napój mleczno-śliwkowy
Składniki: 2 szklanki pełnotłustego mleka, 6-8 dag cukru, cynamon do smaku, 40 dag śliwek.
Wykonanie: mleko zagotować z cukrem i startym cynamonem, wystudzić. Śliwki umyć, wypestkować, przepuścić przez sokowirówkę, połączyć z mlekiem. Rozlać do wysokich szklanek i zaraz podawać.
Śliwki z pianką
Składniki: 50 dag śliwek węgierek, 5 dag migdałów, 5 białek, 20 dag cukru pudru, 2-3 łyżki rumu lub aromatu.
Wykonanie: śliwki umyć, wypestkować. Migdały sparzyć, obrać ze skórki, zetrzeć. Białka ubić na sztywną pianę, dodając pod koniec ubijania cukier puder i migdały. Blachę wyłożyć papierem do pieczenia, maczać śliwki w przygotowanych białkach i układać w odstępach. Skropić rumem lub aromatem i upiec w ok. 160 stopniach.
Konfitura ze śliwek
Składniki: 2 kg świeżych, zdrowych śliwek, 2 szklanki wody, 2,5 kg cukru.
Wykonanie: owoce opłukać, wypestkować. Wodę zagotować z cukrem, ugotować syrop, włożyć owoce, zagotować i dalej gotować na małym ogniu do chwili, aż owoce będą szkliste. Po ugotowaniu przełożyć do słoików typu twist, zakręcić i zapiec chwilę w piekarniku.
EPN/mmch/kuchnia.wp.pl
Przepisy pochodzą z:
„Ilustrowana kuchnia polska”, Danuta i Henryk Dębscy, wyd. Muza, Warszawa 2010