Cynamon - właściwości i zastosowanie
Zapach i smak cynamonu od lat kojarzą nam się głównie z bożonarodzeniowymi specjałami. Zastosowanie tej przyprawy nie kończy się jednak na świątecznych wyrobach – cynamon doskonale komponuje się w z wieloma daniami, a ponadto posiada kilka zdrowotnych właściwości. Jakich? Poznaj wszystkie tajemnice cynamonu!
Cynamon to niezwykle cenny produkt spożywczy pozyskiwany z wysuszonej kory cynamonowca (łac. Cinnamomum). Ta wywodząca się z Chin przyprawa spotykana jest obecnie pod postacią ciemnobrązowego proszku lub charakterystycznego rulonika, nazywanego potocznie laską. Wyjątkowy korzenny zapach oraz delikatnie cierpki smak stanowią najbardziej charakterystyczne cechy cynamonu. Pierwsze wzmianki o przyprawie pochodzą z ok. 2700 roku p.n.e. Jej niezwykłe właściwości były doskonale znane przez starożytnych Egipcjan, którzy używali cynamonu do mumifikacji zwłok. Przyprawa nie była obca również Grekom, o czym mogą świadczyć wzmianki o niej w dziełach m.in. Herodota i Dioskuridesa. Dziś cynamon pełni przede wszystkim niezwykle pożyteczną rolę w kuchni, choć nie zapomniano o jego kosmetycznych atrybutach. Co więcej – przyprawa ta ma również korzystny wpływ na niektóre aspekty naszego zdrowia!
Cynamonowiec – opis ogólny i uprawa
Jak zostało wspomniane, cynamon pozyskuje się z ususzonej kory cynamonowca. Obecnie wyróżnia się około 250 różnych rodzajów tej rośliny, z czego najbardziej cenionym typem cynamonu jest ten pochodzący z cynamonowca cejlońskiego (łac. Cinnamomum verum). Drzewo to pierwotnie rosło w Indiach, Sri Lance i Birmie, a obecnie uprawia się je również w Afryce, Ameryce Południowej oraz Środkowej. Osiąga ono nawet 10 metrów wysokości (w przypadku gatunków hodowlanych nie dopuszcza się do wzrostu powyżej 3 metrów), posiada ciemnozielone liście oraz cienką korę, z której uzyskuje się aromatyczny cynamon. Cynamonowiec cejloński często bywa mylony z innym typem tej rośliny – kasją, nazywaną także cynamonowcem wonnym. Ten drugi wywodzi się jednak z Azji i uzyskiwany z niego cynamon uznawany jest za produkt gorszej jakości. Sama przyprawa pochodząca z kasji różni się od tej pozyskanej z cynamonowca cejlońskiego – cechuje się ona jaśniejszą barwą, innym kształtem laski (tzw. dwururka), cierpkim i nieprzyjemnym smakiem oraz
dużo trudniejszym procesem mielenia.
Właściwości lecznice cynamonu
Cynamon to przyprawa, która spożywana w odpowiednich ilościach, może korzystnie wpłynąć na stan naszego zdrowia. Szczególnie przydatna okazuje się ona być w trakcie przeziębień, grypy oraz innych infekcji wirusowych. Oprócz tego cynamon zalecany jest przy drobnych dolegliwościach żołądkowych – nudności oraz wzdęć. Dodatkowo warto wspomnieć, że przyprawa wykazuje działanie antygrzybiczne i antyseptyczne. Świetnie nadaje się zatem do odkażania skóry, a także zwalczania niektórych jej chorób (np. kurzajek lub trądziku). Cynamon pomaga także obniżyć poziom złego cholesterolu we krwi, korzystnie wpływa na pamięć i koncentrację, a ostanie badania wykazują, że hamuje on również rozwój komórek nowotworowych i wpływa na regulację cukru we krwi. Nie można zapomnieć o kosmetycznych właściwościach cynamonowca – z jego liści oraz korzenia pozyskuje się chociażby olejek, który stosowany jest podczas aromaterapii. Wyjątkowy zapach cynamonu wykorzystuje się także w przemyśle perfumeryjnym.
Nie wolno jednak zapominać, że cynamon spożywany w nadmiarze może wyrządzić nam więcej złego niż dobrego. Wszystko przez zawartą w przyprawie kumarynę, która wykazuje działanie toksyczne. Choć nie zdołano jeszcze jednoznacznie udowodnić negatywnego wpływu tego związku na zdrowie ludzi, przestrzega się przed przesadnym spożyciem cynamonu, ponieważ to może doprowadzić do uszkodzenia wątroby i nerek. Testy przeprowadzone na zwierzętach wykazały, że duże stężenie kumaryny w organizmie doprowadzało m.in. do krwotoków wewnętrznych i żółtaczek. Zaleca się, by cynamonu unikały osoby przewlekle chorujące na wrzody żołądka, a także kobiety w ciąży.
Cynamon w kuchni
Najpowszechniejszym obecnie zastosowaniem cynamonu są oczywiście wyroby cukiernicze. Przyprawa ta idealnie komponuje się szczególnie z deserami zawierającymi jabłka (np. szarlotka)
. Cynamon dodawany jest również podczas przyrządzania tradycyjnych pierników, dlatego też tak mocno kojarzy nam się dziś ze świętami Bożego Narodzenia. Przyprawa nadaje się także do podkreślenia smaku i aromatu różnych napojów – kompotów, herbat, kaw, gorących czekolad, nalewek oraz ponczów. Kulinarne zastosowanie cynamonu nie kończy się jednak na deserach – przyprawę tę stosuje się również podczas przyrządzania mięs z dodatkiem owoców oraz niektórych dań egzotycznych.
Do czego warto dodać cynamon?
• Szarlotka
• Sos czekoladowy
• Strucla jabłkowa
• Mus jabłkowy
• Kompot jabłkowy
• Ryż z jabłkami
• Grzane wino
Czy wiesz, że…?
Wzmianki o cynamonie pojawiają się także w Piśmie Świętym. Znaleźć je można chociażby w Księdze Ezechiela oraz w Apokalipsie św. Jana.
W dawniejszych czasach przyprawy używano do utrzymywania higieny jamy ustnej. Oprócz tego cynamon uznawano za afrodyzjak, który skutecznie uwodził płeć żeńską. Warto nadmienić też, że obecnie przyprawa ta stanowi skuteczny i naturalny środek konserwujący. W sieci niezwykle popularna swego czasu była akcja polegająca na zjedzeniu łyżeczki cynamonu. Tzw. „Cinnamon challenge” obrodził w wiele krótkich klipów, na których internauci próbują zmierzyć się z tym wyzwaniem. Zadanie nie należało jednak do łatwych, ponieważ w większości przypadków zjedzenie łyżeczki przyprawy doprowadzało do krztuszenia się oraz kaszlu. Specjaliści przestrzegali przed udziałem w zabawie, tłumacząc, że spożywany w ten sposób cynamon zatyka drogi oddechowe, co grozi poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi. Wojciech Chentkiewicz