Trzy wcielenia ziemniaka

Jedni karcą je za wysoką zawartość węglowodanów, inni bez nich żyć nie mogą. Jednak to, co jest wspólnym mianownikiem dla ziemniaków, to z pewnością ich stała pozycja w naszej polskiej kulturze. Czy tylko?

Co wiemy o ziemniakach

Trudno jest wyobrazić sobie polską kuchnię bez obecności ziemniaków. Wielu z nas nie wie też, że roślina ta nie jest naszym rodzimym produktem. Choć w Polsce uprawy ziemniaków są bardzo popularne, trzeba wiedzieć, że ojczyzną ziemniaka jest Ameryka Południowa. To właśnie z tego kontynentu dotarł do naszego kraju i na stałe w nim zagościł. Teraz bez ziemniaków nie możemy się obejść nie tylko w kuchni, ale jak się okazuje, i w innych dziedzinach naszego codziennego życia. Nawet panujące powszechnie przekonanie, że ziemniaki są produktem, który powoduje szybki wzrost masy ciała (ziemniak oskarżany jest o wysoką zawartość węglowodanów), nie wykreśla go z naszych codziennych jadłospisów. Temu niezaprzeczalnie sprzyjają niepowtarzalne zalety smakowe ziemniaka. A on sam nie zaszkodzi naszej figurze, jeśli, jak każdy produkt, nie będzie konsumowany w nadmiarze. Jedna średnia sztuka tej bulwy (ok. 100g) zawiera 1,9 g białka, 0,1 g tłuszczu, 18,3 g węglowodanów oraz 1,5 g błonnika. Czy taka ilość zawartość składników
odżywczych może zbytnio tuczyć? Raczej nie, ale jeśli weźmiemy pod uwagę nasze przyzwyczajenia związane z przyrządzaniem potraw z ziemniaków (dodawanie tłuszczu, gęstych, ciężkich sosów), wartości te mogą się zwiększyć nawet kilkakrotnie. Mimo tego, ziemniak jest bardzo ważną rośliną, która sięga swoim korzystnym działaniem także w innych sferach.

Dla zdrowia
Ziemniaki mają bardzo ważne znaczenie w zachowaniu dobrego zdrowia. Dzięki przeprowadzonym kilka lat temu badaniom naukowym okazało się, że roślina ta wpływa dodatnio na układ opornościowy człowieka. Tym samym wzmacnia nasz układ immunologiczny, chroni nas przed częstymi zachorowaniami i infekcjami pochodzenia wirusowego. Ale to nie koniec zalet zdrowotnych ziemniaka. Oprócz wspomnianych wartości odżywczych, ziemniaki mają także bogaty skład minerałów i cennych witamin. Należą do nich sód, potas, cynk, fosfor, fluor, żelazo, magnez, wapń, mangan, miedź, jod, biotynę, karoten i witamina C, witamina K oraz witaminy z grupy B, B1, B2, B6. Ziemniaki to jedne z produktów, których konsumowanie zaleca się w przypadku schorzeń układu pokarmowego, wrzodów żołądka czy jelit. Znane i skuteczne w swoim działaniu w tym przypadku jest picie soku z surowych ziemniaków. Dodatkowo, ziemniaki, poprzez zawarte w nich nieocenione składniki, korzystnie wpływają na pracę naszego mózgu - pomagają w walce ze stresem i wspomagają
naszą pamięć. I jeszcze jedna istotna rola ziemniaków - pomagają w usuwaniu z organizmu toksyn, wspomagają oczyszczanie organizmu, a wszystko dzięki swojemu działaniu moczopędnemu. Ziemniak na zdrowie? Z pewnością!

Dla urody

Poszukując doskonałych środków przynoszących naszej skórze ukojenie i sprawiających, że wygląda doskonale, sięgamy po różne specyfiki. Trudno to sobie może wyobrazić, ale w dawnych czasach kobiety korzystały ze środków, które współcześnie budzą obrzydzenie. Co ciekawe, przynosiły one pożądane efekty. Dlaczego w takim razie nie skorzystać z dobrodziejstw, jakie może dać nam zwykły ziemniak? Wiele firm kosmetycznych już wykorzystuje w produkcji kosmetyków do pielęgnacji skóry jego ekstrakty. Mimo to, najbardziej dobroczynne działanie w tym wypadku zawsze da nam produkt pierwotny, czyli surowy lub ugotowany ziemniak. Jakie cuda może zdziałać i jak go stosować, aby polepszyć wygląd cery? Oto kilka sprawdzonych rad:

- wygładzająca i kojąca maseczka z ziemniaka dla cery podrażnionej, zaczerwienionej - ugotowane w wodzie dwa ziemniaki w łupinach rozgniatamy na miazgę, po dodaniu i wymieszaniu z kilkoma łyżeczkami mleka (tak, aby powstała jednolita masa) nakładamy po ostygnięciu na oczyszczoną wcześniej skórę twarzy. Zmywamy letnią wodą po 20 minutach.

- na podrażnienia skóry, trudno gojące się rany doskonale działa nakładanie czystych plastrów, z surowego obranego i umytego ziemniaka

- maseczka z ziemniaka może być stosowana także na suchą skórę zniszczonych dłoni

Kulinarna delicja
Oprócz znanego wszystkim tradycyjnego już w naszej kuchni ziemniaczanego puree, z ziemniaka wyczarować można również inne smakowite dania. Nie mówimy tu o tak powszechnie lubianych przekąskach jak chipsy czy frytki, ale o daniach, które ozdobią każdy stół i nasycą kubki smakowe, a przede wszystkim, nawet bardzo wilczy apetyt. Dlatego oprócz frytek, chipsów czy nawet placków ziemniaczanych, ziemniaki są jednym z podstawowych składników dań obiadowych z dodatkiem różnego rodzaju zielenin, na ich bazie przygotowuje się pyszne zapiekanki domowe lub gotuje/piecze je w mundurkach. Co tu dużo mówić, prawdziwy smakosz ziemniaka doskonale zna jego wyjątkowy smak i wie, jaka jest różnica pomiędzy aromatem i delikatną konsystencją młodych ziemniaczków, a tych późnych.

Ciekawostki

- zielona łodyga ziemniaka jest trująca i może powodować zatrucia pokarmowe; równie niebezpieczne dla zdrowia są ziemniaki tak zwane zzieleniałe (zawarte w nich związki działają także rakotwórczo),

- w Peru, ojczyźnie ziemniaka, istnieje bank jego genów, gdzie znajduje się ponad 10 tysięcy jego odmian,

- w Polsce istnieje Instytut Ziemniaka, który prowadzi ciągłe badania nad nowymi odmianami,

- ziemniak to roślina, która doczekała się swojego uwiecznienia w formie pamiątkowych pomników. Na całym świecie takich postumentów jest aż sześć, w tym dwa znajdują się w naszym kraju (Poznań i Biesiekierz),

- niektóre z odmian ziemniaków noszą takie nazwy, jak: Ania, Sonda, Beata, Syrena, Bryza, Sowa, Żagiel, Kuba i Dorota,

- roślina ta w różnych częściach Polski nazywana jest zupełnie inaczej. Zatem dla podróżujących i wycieczkowiczów podajemy ściągę innych nazw ziemniaka w Polsce - rzepa, grula, kompera i bandura.

- rok 2008 był Światowym Rokiem Ziemniaka.

Oprócz swojego zastosowania w kuchni, wspomagania zdrowia i korzystnego wpływu na urodę, ziemniak ma także inne przeznaczenie. Jest rośliną pastewną wykorzystywaną do produkcji paszy dla zwierząt, wytwarza się z niego także spirytus oraz popularną mąkę ziemniaczaną, niezbędną w przemyśle spożywczym i ciastkarskim.

Czy bez ziemniaków zatem dla się żyć?

MWM