Botwina czy boćwina? Buraczane sekrety

Zacznijmy od teorii. Botwina to młode liście i korzonki buraka ćwikłowego. Z kolei boćwina to burak liściowy. Nie wykorzystujemy w kuchni korzeni boćwiny, bo nie dość, że są one niepozorne, to w dodatku twarde i niesmaczne. I młode buraki i boćwina należą jednak do jednej rodziny roślin. Mają bardzo podobny smak, podobnie je się uprawia. Zupełnie inaczej jednak przygotowuje je się w kuchni.

Zobacz także wideo:

Botwina z kolei, czyli młode listki i młode buraczki najczęściej używane są do zupy, o takiej samej nazwie. Młode buraczki to także nieodzowny składnik chłodników. Botwinka ma smaczne korzenie w kształcie małych bordowych buraczków, delikatne zielone liście i cienkie ogonki liściowe. To niepozorne warzywo jest źródłem składników odżywczych - żelaza, potasu, magnezu, wapnia oraz błonnika, który reguluje pracę jelit i usprawnia nasz metabolizm. Jest niskokaloryczna. Doskonale smakuje na surowo lub jako dodatek do sałatek czy zup.

właściwości botwiny i boćwiny zapytaliśmy ekspertkę, Małgorzatę Szymkowiak z Centrum Dietetycznego Naturhouse Gdańsk-Wrzeszcz.
Zarówno botwina jak i boćwina mają wiele składników odżywczych m.in. witaminy z grupy B, A oraz C. Warzywa te są polecane osobom, które dbają o szczupłą sylwetkę, gdyż są cennym źródłem błonnika, dzięki czemu usprawniają prace jelit. Obie rośliny działają odkwaszająco na organizm, regulują gruczoły potowe oraz łojowe, dlatego zalecane są również przy problemach z cerą. Botwina i boćwina są szczególnym uzupełnieniem diety przy anemii, a także kobiet w ciąży. Potrawy z młodych liści buraków ćwikłowych to przede wszystkim zupy, gołąbki, ale świetnie nadają się również jako dodatki do mięs i ciast. Boćwina ma duże liście o wyraźnym smaku, dlatego najbardziej smakuje w wersji sałatkowej, świetnie nadaje się też jako dekoracja do potraw.

Zupa botwinka jest bardzo smaczna i łatwa do przygotowania. Składniki: kawałek mięsa (noga kurczaka, szponder wołowy), dwa pęczkibotwinki, dwie marchewki, pietruszka, kawałek selera, dwa liście laurowe, ziele angielskie, pieprz w ziarnach, sól, śmietanka 18 proc., dwa ugotowane na twardo jajka. Mięso myjemy i wrzucamy do osolonej wody. Gotujemy aż do zawrzenia, wyjmujemy szumowiny i gotujemy około pół godziny. Dodajemy pokrojone w kostkę warzywa, w tym botwinkę i przyprawy. Gotujemy, aż warzywa będą miękkie, zaprawiamy śmietaną. Wykładamy na talerz przekrojone na pół jajko i zalewamy zupą.

Chłodnik to staropolska zupa, uwielbiana szczególnie podczas upałów. Potrzebne nam będą: dwa pęczki botwinki, cztery świeże ogórki, cztery ogórki małosolne, pęczek szczypioru, pęczek koperku, pęczek rzodkiewki, dwa jajka na twardo, półtora litra maślanki, sól i pieprz. Botwinkę kroimy w kostkę i gotujemy w bardzo małej ilości wody (musi ledwo przykryć warzywa). Ogórki ścieramy na tarce o grubych oczkach, szczypiorek, rzodkiewkę i koperek siekamy drobno. Drobno siekamy także jajka. Wszystkie składniki wrzucamy do dużego garnka, wlewamy maślankę, dodajemy sól i pieprz do smaku. Możemy lekko zakwasić sokiem z kiszonych ogórków. Mocno schładzamy i podajemy.

Burak liściowy przygotowywany jak szpinak smakuje równie dobrze i jest równie zdrowy. Składniki: dwa pęczki boćwiny, pęczek natki pietruszki, dwa posiekane ząbki czosnku, sól, pieprz, kilka łyżek słodkiej śmietanki, łyżka masła i łyżka mąki. Liście boćwiny myjemy dokładnie. Duże kroimy dość drobno, małe zostawiamy w całości. Do rondla wrzucamy boćwinę i posiekaną natkę. Zalewamy małą ilością wody, dodajemy posiekany czosnek, pieprz i sól i dusimy na małym ogniu pół godziny. Na patelni rozgrzewamy masło, dodajemy mąkę i lekko zasmażamy ją. Dodajemy śmietankę i mieszamy. Tak przygotowany sos wlewamy do warzyw i dokładnie mieszamy.

Gołąbki z boćwiny to niecodzienna odmiana tej tradycyjnej polskiej potrawy. Przygotujmy: kilka dużych liści boćwiny, dwie szklanki ugotowanego ryżu, pęczek koperku, szklanka posiekanych orzechów włoskich, pół szklanki namoczonych rodzynek, sól i pieprz. Wszystkie składniki mieszamy dokładnie w misce, doprawiamy do smaku. Dużą łyżkę masy nakładamy na środek liścia boćwiny i zawijamy go w gołąbka. Układamy je w szerokim garnku i zalewamy lekkim bulionem warzywnym. Zapiekamy w piekarniku nagrzanym do 160 stopni C przez 40 minut.