Czarnuszka – zastosowanie, właściwości lecznicze
Czarnuszka siewna to roślina użytkowa, której nasiona stosowane są w kuchni jako przyprawa, ale cenione są też jako środek leczniczy. Popularny jest też olej z nasion czarnuszki, głównie ze względu na jego właściwości lecznicze. Rzadziej sięga się po liście czarnuszki, a warto wiedzieć, że mają one bardzo dużo witaminy C, więcej niż pietruszka.
Czarnuszka – zastosowanie
Nasiona czarnuszki, znanej też między innymi jako kminek egipski lub kmin czarny, cechuje korzenny zapach oraz gorzkawy, ostry smak, dlatego mogą być stosowane zamiast pieprzu. Stosuje się je jako przypawa do pieczywa, serów i niektórych mięs, dodaje do ogórków konserwowych i kiszonej kapusty. Czarnuszka nadaje wyrazu potrawom z jagnięciny i drobiu, ale też dobrze łączy się z sałatkami.
Nasiona można wykorzystywać w całości albo mielić, często są prażone przed użyciem. Kmin czarny jest składnikiem pewnych mieszanek przyprawowych, szczególnie charakterystycznych dla kuchni indyjskiej, na przykład garam masala i panch phoron. Ta druga świetnie nadaje się do przyprawiania kurczaka, wołowiny, ryb, dań na bazie soczewicy, oraz innych warzyw.
Olej z nasion czarnuszki stosuje się w kuchni na zimno, dodając go do zup, sałatek, sosów czy kasz. Nie należy poddawać go obróbce termicznej, ponieważ wiele zawartych w nim substancji traci wtedy swoje właściwości. Olej z czarnuszki najlepiej przechowywać w lodówce w szczelnej buteleczce z ciemnego szkła.
Czarnuszka – właściwości lecznicze
Nasiona czarnuszki wykazują wiele właściwości leczniczych, dlatego wykorzystuje się je jako surowiec leczniczy i bazę dla olejku, który działa przeciwbólowo, antybakteryjnie i przeciwzapalnie, pomaga w chorobach pasożytniczych i grzybiczych. Kmin czarny ma właściwości rozkurczające, pozytywnie wpływa na trawienie, wspomaga regulację miesiączki i wzmaga wydzielanie mleka.
Czarnuszka pozytywnie działa na system immunologiczny, obniża poziom cukru i ciśnienie krwi, a dzięki korzystnemu wpływowi na układ oddechowy łagodzi objawy astmy i schorzeń alergicznych. Napary na bazie czarnuszki stosowane zewnętrznie działają przeciwtrądzikowo i przeciwgrzybiczo. Olej z czarnuszki działa też w przypadku innych dolegliwości skórnych, jak łupież, liszaj czy atopowe zapalenie skóry.
Czarnuszka ma również korzystny wpływ na układ nerwowy i działa antydepresyjnie, poprawiając samopoczucie i ułatwiając zapamiętywanie. Istnieją badania, które wskazują na to, że czarnuszka może spowalniać procesy towarzyszące postępowi choroby Alzheimera.
Charakterystyczną substancją wchodzącą w skład czarnuszki jest tymochinon, który ma potencjalne działanie antynowotworowe, jednak wciąż nie przeprowadzono badań, które określiłyby jego skuteczność w przypadku raka u ludzi.
Czarnuszka – przeciwwskazania
Ze względu na rozkurczowe działanie czarnuszki, nie powinny po nią sięgać kobiety w ciąży i karmiące. Czarnuszka stosowana w bardzo dużych ilościach może być toksyczna.