Idzie wiosna - czas na kiełki
Świeże, pyszne, dające ogromny wybór smaków i kumulujące w sobie wszystko to co dana roślina ma w sobie najlepszego. Kiełki możemy kupić gotowe - jednego gatunku lub mieszankę, albo zdecydować się na własną hodowlę, np. na okiennym parapecie.
Ogródek na parapecie
Na prawdziwe, uprawiane w gruncie, a nie szklarniach z użyciem sztucznych nawozów, nowalijki jest jeszcze za wcześnie. Pierwsze wartościowe jarzyny pojawią się najwcześniej w maju. Tymczasem pogoda jest coraz bardziej wiosenna i nic dziwnego, że nasze organizmy zaczynają upominać się o młode warzywa. Lepiej jednak unikać np. świeżej rzodkiewki, którą można już znaleźć na półkach niektórych supermarketów. W najlepszym razie to produkt bezwartościowy, który nie dostarczy nam cennych składników, w dodatku nie pachnie i nie ma smaku. W najgorszym przypadku, zjadając takie nowalijki, dostarczamy sobie szkodliwych substancji obecnych w sztucznych nawozach. Zamiast tego postawmy na nowy symbol wiosny - kiełki! Świeże, pyszne, dające ogromny wybór smaków i kumulujące w sobie wszystko, co dana roślina ma w sobie najlepszego. Kiełki możemy kupić gotowe - jednego gatunku lub mieszankę, albo zdecydować się na własną hodowlę, np. na okiennym parapecie.
Małe kiełki - wielka porcja zdrowia
Kiełki, czyli zaczątki nowych roślin, zawierają w sobie wszystko to, co znajdziemy w dojrzałym warzywie - tyle że skondensowane. Jedząc kiełki brokuła, dostarczamy więc organizmowi wszystkich składników, w które bogate jest to warzywo. To samo dotyczy innych roślin. Wszystkie rodzaje kiełków są bogate w substancje odżywcze.
- Kiełki to kopalnia cennych składników. Znajdziemy w nich witaminy A, B, C, E oraz H, a także bardzo dużo składników mineralnych, jak wapń, magnez, potas, żelazo, cynk, siarka, selen, lit czy chrom - wymienia Ilona Cichecka, dietetyk z kliniki Invicta w Warszawie.
Kiełki to także doskonałe źródło nienasyconych kwasów tłuszczowych i błonnika pokarmowego. Ich korzystny wpływ na zdrowie, w dużej mierze zawdzięczamy obecności silnych przeciwutleniaczy i aminokwasów. - Warto tu wymienić choćby kiełki lucerny, które zawierają wszystkie aminokwasy egzogenne - podpowiada ekspertka. - Warto zaznaczyć, że produkty te wykazują dużą aktywność enzymatyczną. Zawarte w nich witaminy doskonale się przyswajają, a ich pełny zestaw znajdziemy we wszystkich gatunkach. Różnice dotyczą jedynie ich stężenia - wyjaśnia dietetyczka.
Niskokaloryczne super foods
Zdaniem ekspertów kiełki to prawdziwa superżywność. W wielu przypadkach ich właściwości są bowiem jeszcze korzystniejsze niż dojrzałych warzyw. - Z pewnością kiełki są jeszcze mniej kaloryczne, co dla wielu osób ma duże znaczenie - ocenia Ilona Cichecka. - Ponadto, dzięki skondensowaniu składników, wykazują największą wartość żywieniową. Kiełki mają także tę zaletę, że zawarte w nich substancje, zwłaszcza węglowodany i tłuszcze, są wyjątkowo łatwo przyswajalne przez organizm.
Kiełkowy róg obfitości
Wybór - zarówno świeżych kiełków, jaki nasion do ich uprawy - jest olbrzymi. - W Polsce najczęściej sięgamy po kiełki pszenicy, rzodkiewki, czarnego słonecznika, lucerny, cebuli (szczypiorku), soczewicy i zielonego groszku, a na dalekim wschodzie również kiełki fasoli mung i adzuki - mówi dietetyczka.
- Bardzo popularna, szczególnie w okresie Wielkiej Nocy, jest także rzeżucha. Tym, co przede wszystkim odróżnia gatunki kiełków, jest smak. Jeśli więc jedne kiełki nie przypadną komuś do gustu, powinien spróbować innych. Włączając do swojej diety te malutkie zaczątki roślin, warto też wziąć pod uwagę ich właściwości. Dzięki dużej zawartości cennych składników mają bardzo korzystny wpływ na zdrowie - poprawiają odporność, wspomagają regenerację organizmu i spowalniają jego starzenie. Poza tym działają korzystnie na proces trawienia, kondycję skóry, a nawet obniżają poziom złego cholesterolu.
Nie do przecenienia są też zawarte w kiełkach przeciwutleniacze. - Kiełki nazywane są żywnością funkcjonalną. Zawarte w nich przeciwutleniacze przeciwdziałają zjawisku stresu oksydacyjnego, który może wywoływać choroby serca, neurodegeneracyjne i nowotworowe - mówi Ilona Cichecka. - Antyoksydanty, "wymiatając" wolne rodniki, chronią komórki przed uszkodzeniami spowodowanymi utlenianiem tłuszczów, białek i kwasów nukleinowych. Kiełki - egzogenne źródło przeciwutleniaczy - bardzo skutecznie wspierają naturalny system antyoksydacyjny organizmu.
Zielone lekarstwo
Wszystkie kiełki dobroczynnie wpływają na organizm. Niektóre gatunki warto jednak włączyć do menu w przypadku konkretnych dolegliwości. Dla serca i ze względu na wiosenne zmęczenie organizmu, dobrze jest sięgnąć po kiełki pszenicy. - Dzięki zawartym składnikom, pszenica działa ochronnie na serce i przeciwdziała starzeniu organizmu - tłumaczy Ilona Cichecka. - To przede wszystkim doskonałe źródło cynku i miedzi, ale też magnezu, wapnia, potasu, żelaza, fosforu, selenu, manganu, cynku, krzemu, jodu, miedzi i molibdenu oraz witamin: A, B1, B2, B3, B5, B6, B9, C i E. Taka bomba witamin i minerałów jest szczególnie polecana wiosną, gdyż po zimie często brakuje nam tych składników - dodaje ekspertka. - Trzeba jednak pamiętać, że kiełki te nie są odpowiednie dla osób, które źle tolerują pszenicę.
Rzeżucha i fasola mung na Wielkanoc
Kolejne wiosenne kiełki to rzeżucha. Nie tylko doda pikanterii potrawom, ale też rozbudzi ochotę na jedzenie. - Dzięki obecności siarki, rzeżucha wyostrza apetyt. Jednocześnie obniża też poziom cukru we krwi - wyjaśnia dietetyczka.
Na świąteczne, i nie tylko, problemy z wątrobą idealne będą z kolei kiełki fasoli mung. - Zawierają witaminy A i B6 oraz związki fenolowe. Sok z kiełków tej fasoli wpływa na zmniejszoną akumulację kadmu w wątrobie i nerkach, a tym samym chroni te narządy - tłumaczy specjalistka ds. żywienia człowieka.
Profilaktyka raka
Dieta bogata w odpowiednie zaczątki roślin może też zminimalizować ryzyko zapadnięcia na choroby nowotworowe. Najcenniejsze pod tym względem są kiełki soczewicy i brokułów. - Brokuł zawiera sulforafran, który niszczy lub hamuje namnażanie się komórek nowotworowych. Kiełki, które zawierają 200 razy więcej sulforafranu niż samo warzywo, mogą jeszcze skuteczniej chronić nas przed rakiem - wyjaśnia ekspertka.
- Substancją czynną w soczewicy są z kolei inhibitory proteazy, które przeciwdziałają rozwojowi wirusów w organizmie i nowotworom. Ale nie tylko z tego powodu warto sięgać po kiełki tej rośliny. Obecny w nich w dużych ilościach kwas foliowy pomoże przy anemii. Jest też nieodzowny dla kształtowania systemu nerwowego płodu, kiełki z soczewicy powinny więc włączyć do swojego menu przyszłe mamy - dodaje Ilona Cichecka.
Na przedwiośniu warto też sięgnąć po kiełki rzodkiewki. Ich charakterystyczny smak przypomni nam, że zima się kończy. - Dodatkowo kiełki rzodkiewki pomogą odzyskać siły po chorobie i wiosennym osłabieniu. Wspomagają też leczenie anemii - wyjaśnia dietetyczka z kliniki Invicta. Dlatego zamiast sięgać po pojawiające się już nowalijki, które nie miały prawa wyrosnąć w naturalnych warunkach, zdecydowanie lepiej włączyć do wiosennego menu kiełki. Smaczne, zdrowe i dietetyczne!
AD/mp/WP Kuchnia
