Rydze
Mleczaj rydz to gratka dla wszystkich grzybiarzy. Słynący z rudego kapelusza okaz jest jednym z najszlachetniejszych i najsmaczniejszych darów lasu. Można zajadać się nim w wersji marynowanej, smażonej lub duszonej.
Rydz to istny celebryta wśród grzybów. Pisano o nim wiersze czy układano piosenki. To wyjątkowo smaczny grzyb z rodziny gołąbkowatych. Grzybiarze potocznie zwykli nazywać ten gatunek ryckiem, rydzykiem tudzież ryżykiem. Jest to jedno z najbardziej pożądanych leśnych trofeów.
Charakterystyczne rudo-czerwone lub lekko pomarańczowe kapelusze rydzów mają z reguły ok. 10 cm średnicy. Na ich kleistej powierzchni znajdują się delikatne kręgi o nieco ciemniejszym zabarwieniu. Ukryte pod kapeluszem blaszki mają kolor pomarańczowy i są dość gęsto rozmieszczone. Pod wpływem ucisku lub uszkodzenia zmieniają kolor na zielony. Owocniki młodych rydzów są nieznacznie wypukłe, zaś z wiekiem stają się szerokie, a ich środek jest lekko wgnieciony, czasami wręcz lejkowaty.
Zazwyczaj można je spotkać w świerkowych lasach i liściastych gajach, najczęściej w sąsiedztwie sosen. Najlepiej rozwijają się na podłożach piaszczystych, które znajdują się na skraju lasów i obszarów trawiastych o dość dobrej ekspozycji na słońce. Sezon na rydze trwa od lata do jesieni. Są jednak dość wybredne i pojawiają się tylko w czystych warunkach środowiskowych.
Rydze od wieków są niezwykle popularne w polskiej kuchni. Smakują wyśmienicie zarówno w wersji smażonej, jak i marynowanej w słodko-kwaśnej zalewie na bazie octu. Najsmaczniejsze są rydze smażone na maśle. Należy jednak pamiętać, że grzyby te nie nadają się do suszenia. Jako że zawierają sporo białka, należy je skonsumować lub przetworzyć jak najszybciej po zebraniu.
Grzyby te, poza sporą zawartością wody, kryją w swoich kapeluszach wysoką podaż witamin z grupy B, a także C, D i E oraz minerałów takich jak cynk, fluor, fosfor, jod, magnez, mangan, miedź, potas, siarka, wapń i żelazo. Znajdziemy w nich również cenne białko, a także tłuszcze i węglowodany.
Wybierając się na poszukiwania rydza, należy wystrzegać się jego silnie toksycznych sobowtórów. Kilka gatunków mleczaja jest łudząco podobna do rydza i zazwyczaj rośnie w sąsiedztwie sosen i jodeł. Ich miąższ jest wypełniony czerwonym sokiem.