Symbole na wigilijnym stole
W ten wieczór liczy się wszystko - jak podamy posiłek, z kim usiądziemy przy stole i - oczywiście - co się na nim znajdzie. Choć w ostatnich latach wigilijne menu nieco się zmienia, podstawowe składniki wieczerzy pozostają te same. I dobrze, bo każdy z nich poza tym, że ma cieszyć podniebienie, symbolizuje coś ważnego, o czym powinniśmy pamiętać.
Ważne składniki
W ten wieczór liczy się wszystko - jak podamy posiłek, z kim usiądziemy przy stole i - oczywiście - co się na nim znajdzie. Choć w ostatnich latach wigilijne menu nieco się zmienia, podstawowe składniki wieczerzy pozostają te same. I dobrze, bo każdy z nich poza tym, że ma cieszyć podniebienie, symbolizuje coś ważnego, o czym powinniśmy pamiętać. Co więc musi znaleźć się na wigilijnym stole?
AD/mmch/kuchnia.wp.pl
Ryba
Trudno wyobrazić sobie Wigilię bez ryby. Królem wieczoru jest oczywiście karp, ale na stole często pojawiają się też inne gatunki - choćby śledź, dorsz czy łosoś. Ryba nawiązuje do postaci Jezusa Rybaka, który pięcioma chlebami i dwiema rybami nakarmił tysiące głodnych ludzi. Cudowne rozmnożenie tych produktów nie tylko ma nas umacniać w wierze, ale też przypominać o chrzcie i zmartwychwstaniu Chrystusa, a przez to o naszym odrodzeniu po śmierci. Dwie ryby, którymi Jezus nakarmił tysiące to także symbol dostatku w nadchodzącym roku.
Karp faszerowany kaszą gryczaną
Ziarno
Wiele świątecznych zwyczajów, choć zostały przejęte przez chrześcijaństwo, ma korzenie pogańskie. Np. obowiązkowe podawanie w wigilijny wieczór potraw z maku i ziaren zbóż. Produkty te były zawsze podawane na stypach jako dary dla zbłąkanych dusz, nie mogło ich więc także zabraknąć podczas Wigilii. Ziarno to także (zarówno w wierzeniach pogańskich jak i w wierze chrześcijańskiej) symbol nowego życia, płodności i życiodajnej mocy. W nadchodzącym roku ma zapewnić pomyślność i chronić przed głodem.
Kutia - z ziarna pszenicy z makiem, rodzynkami i migdałami
Mak
Ziarenka maku to symbol płodności. Mają zapewnić ucztującym zarówno dostatek jak i potomstwo. Mak kojarzony jest też ze zdrowiem, młodością, energią i nieśmiertelnością. Jednocześnie miał zapewnić jedzącym go spokojny sen i łączność duchową z zaświatami.
Strucla z makiem
Kapusta
Od wieków kapusta kiszona na zimę miała chronić przed chorobami i zapewniać dobre zdrowie. Kojarzona jest z wytrwałością i życiową siłą. Jak po ciężkiej zimie, przyroda budzi się do życia wiosną, tak człowiek powinien umieć przetrwać trudne czasy i ponownie się odrodzić.
Pierogi z kapustą i grzybami
Grzyby
Dawniej wierzono, że dzięki grzybom możliwy jest kontakt z duszami zmarłych. Grzyby to także symbol zdrowia i sił witalnych, dlatego nie może ich zabraknąć na wigilijnym stole, choć przybierają różne formy. Niektórzy podają je pod postacią zupy, inni dodają do kapusty czy farszu do pierogów. W niektórych częściach kraju serwowane są podsmażane kapelusze.
Wigilijna zupa z suszonych grzybów
Miód
Od wieków miód uważany był za strawę niemal magiczną - zapewniającą zdrowie i przychylność duchów. Wierzono, że zjedzenie potraw z miodem w wigilijny wieczór ochroni biesiadników przez złem, przyciągnie szczęście, zapewni radość i miłość.
Piernik świąteczny
Orzechy
Orzechy to symbol mądrości i wiedzy, a także znak pojednania i sprawiedliwości. Podawane w wigilijny wieczór miały zapewnić spokój w nadchodzącym roku, a także pomyślność, dostatek oraz przyszłych potomków. Jedzenie orzechów miało też chronić przed... bólem zębów.
Niezawodny keks
Jabłka
Przed bólem gardła w nadchodzącym roku chroni z kolei zjedzenie w Wigilię jabłka. Ten owoc ma też zapewnić zdrowie i miłość. To także symbol długowieczności. Jeśli chcemy długo żyć, poza jabłkiem powinniśmy skosztować też gruszki - kolejnego symbolu spokojnego życia do późnej starości. Jabłka, gruszki i inne owoce to także źródło sił witalnych i płodności.
Zapiekanka z kwaśnymi jabłkami
Śliwki
Jak inne owoce także śliwka ma zapewnić długie życie. Jednocześnie chroni przed niepowodzeniami i złym losem. Kompot śliwkowy i inne potrawy z tym owocem mają zapewnić szczęście w nadchodzącym roku.
Kompot z suszu
Buraki
Barszcz z buraków to w wielu domach pierwsza potrawa, która pojawia się na stole zaraz po opłatku. Burak ma zapewnić biesiadnikom energię i siły nie tylko na ten wieczór, ale i cały przyszły rok. To także kolejny symbol długiego życia, zdrowia i urody.
Barszcz wigilijny z pierożkami
Opłatek
Podczas Wigilii nie może też zabraknąć opłatka. Również on jest nierozerwalnie związany z wiarą. Dzieląc się nim - przyjmujemy ciało Chrystusa i zbliżamy do Boga. Opłatek to także symbol miłości i pojednania. Ma zapewnić szczęście i spokój wszystkim, którzy się nim dzielą. Przełamywanie opłatka ma też zapewnić dzielącym się wystarczającą obfitość jedzenia, byśmy mogli się nim dzielić z potrzebującymi.
Chleb
Symbolika chleba jest zbliżona do znaczenia opłatka. To początek nowego życia i znak dobrobytu. Chleb, który rozmnożył Chrystus, ma zapewnić nam dostatek w nadchodzącym roku i przypominać o ludziach ubogich, z którymi powinniśmy się dzielić tym, co sami mamy.
AD/mmch/kuchnia.wp.pl