Pirosiarczyn sodu - E223
Pirosiarczyn sodu, to popularny konserwant, który jest używany, jako dodatek do wielu produktów spożywczych. Jest to substancja określona przez Światową Organizację Zdrowia, jako dodatek bezpieczny, jednak jego dzienne dopuszczalne spożycie wynosi 0,7mg/kg masy ciała. Jakie skutki uboczne może wywołać pirosiarczan sodu, jeżeli zostanie przedawkowany i w jakich produktach żywnościowych się znajduje?
Po co używamy konserwantów?
W technologii żywności wykorzystywanie konserwantów to codzienność. Jest ich ponad 1500 i wśród nich wyróżniamy na przykład nośniki, zagęszczacze, barwniki i regulatory kwasowości. Używanie tych substancji jest uzasadnione ponieważ zwykle przedłużają one termin ważności do spożycia danego produktu, nadają mu barwę utraconą podczas obróbki żywności czy też wpływają na jego właściwości w inny sposób. Choć z niepokojem patrzymy na tajemnicze symbole E na produkcie spożywczym, to pamiętajmy, że nim zostały dopuszczone do produkcji, dokładnie zostały sprawdzone przez grono ekspertów. Jednak w przypadku niektórych z dodatków ważne jest ograniczenie ich dziennego spożycia.
Jak to jest z pirosiarczanem sodu?
W przypadku pirosiarczanu sodu, dzienne bezpieczne dla zdrowia spożycie wynosi 0,7 mg/kg masy ciała. Dlaczego? Związek ten obniża zawartość spożywanych w pokarmie witamin (zwłaszcza witaminy B2 oraz barwników betacyjaninowych, z kolei E223b przeciwdziała utlenianiu kwasu askorbinowego, czyli witaminy C) poprzez ich utlenienie. Rozkłada się w wątrobie do postaci nieszkodliwych siarczanów i wydalany jest wraz z moczem.
Pirosiarczynu sodu powinni unikać wszyscy, którzy wykazują brak tolerancji w stosunku do naturalnych siarczynów. Osoby te muszą unikać także dodatku siarczynów (E221 - 228).W bardzo skrajnych przypadkach przedawkowanie pirosiarczanu sodu może być przyczyną zagrażających życiu ataków astmy oraz wywoływać katar sienny, chroniczną pokrzywkę i atopowe zapalenie skóry. E223 może też powodować bóle głowy, podrażnienie układu pokarmowego i mdłości.
Uzasadnienie wykorzystania pirosiarczanu sodu w technologii żywności
Pirosiarczyn sodu, to sól sodowa kwasu siarkawego, oznaczany w przemyśle spożywczym jako dodatek o symbolu E223, to substancja konserwująca żywność. Jest używany także jako środek do przetwarzania mąki. Inne nazwy tego związku to disiarczyn sodu oraz disiarczan (IV) sodu. Jakie są jego właściwości? Pirosiarczyn sodu to ciało stałe barwy białe, o charakterystycznym zapachu i o krystalicznej strukturze. Jego wzór to Na2S2O – otrzymuje się go w wyniku działania SO2 na węglan sodu w środowisku wodnym. Bardzo dobrze rozpuszcza się w wodzie.
Zastosowanie pirosiarczanu sodu E223
Pirosiarczyn sodu jest substancją konserwującą, działa hamująco na rozwój pleśni i bakterii, słabiej oddziałuje na drożdże. E223 wykorzystywany jest w takich produktach spożywczych, jak:
• winogrona stołowe,
• świeże owoce liczi,
• borówka amerykańska (Vaccinium corymbosum),
• ziemniaki odwodnione i obrane,
• pulpa cebuli (marynowana),
• czosnku i szalotek,
• pulpa chrzanu,
• sneksy zbożowe i ziemniaczane,
• pieczywo,
• suche herbatniki,
• koncentrat pomidorowy,
• warzywa mrożone białe - w tym grzyby i białe nasiona roślin strączkowych,
• ziemniaki mrożone i głęboko mrożone,
• warzywa białe suszone - w tym nasiona roślin strączkowych,
• suszone grzyby,
• suszone orzechy kokosowe (np. wórki kokosowe),
• suszony imbir,
• suszone pomidory,
• suszone owoce i orzechy w łupinach,
• białe warzywa konserwowe w puszkach i słoikach,
• cytryny w plastrach w opakowaniach szklanych,
• czereśnie o białym miąższu w opakowaniach szklanych,
• całe ziarna sago i kasza jęczmienna perłowa,
• galaretki,
• polewy (syropy do naleśników, aromatyzowane syropy do koktajli mlecznych i lodów spożywczych),
• ocet,
• cynamon,
• musztarda,
• żelatyna,
• zagęszczony sok winogronowy przeznaczony do domowego wyroby wina,
• orzechy marynowane,
• burgery,
• piwo,
• wino,
• miód pitny,
• dżemy,
• galaretki,
• marmolady,
• owoce kandyzowane,
• świeże, gotowane, mrożone i głęboko mrożone głowonogi i skorupiaki.
Czy wiesz, że..?
Pirosiarczyn sodu odnajduje zastosowanie w wielu innych, oprócz technologii żywności gałęziach przemysłu. Jest to substancja redukująca, stosowana w przemyśle fotograficznym, włókienniczym, papierniczym i celulozowym. Stosowany jest do czyszczenia i bielenia wełny, jako środek antychlorowy i redukujący w wytwórniach barwników i drukarniach.
Ponadto w przemyśle budowlanym i metalowym, związek ten stosowany jest do oczyszczania i detoksykacji chromu zawartego w wodzie. Pirosiarczyn sodu stosowany jest również jako reduktor do polimeryzacji akrylonitrylu oraz wykorzystywany jest do siarkowania oraz jako czynnik odwapniający w garbarstwie oraz jako środek bielący.
Kornelia Ramusiewicz