Inspiracje: Kuchnia rosyjska

Sztuka kulinarna Rosji to niebywałe połączenie wykwintności kawioru i prostoty kwasu chlebowego. To kuchnia dla cara i dla chłopa. Niezależnie jednak od zawartości talerza, jest to zawsze kuchnia bardzo smakowita, a jej gospodarze są niebywale szczodrzy i gościnni.

W rosyjskiej kuchni spotykają się smaki i kultura dalekiej Syberii, Mongolii, Włoch, Francji i Niemiec. Na jej dzisiejszy smak miała bowiem wpływ z jednej strony bogata i burzliwa historia kraju, a z drugiej jej malownicza, ale surowa przyroda. Skuta mrozem Syberia, rozciągające się w całym kraju połacie lasów, rzek i jezior to uwarunkowania, które sprawiły, że rosyjskie menu to kuchnia wysokokaloryczna, bogata w naturalne płody - ryby, dziczyznę oraz... kiszone warzywa i owoce, konserwowane w ten sposób, aby chroniły przed dokuczliwym zimnem. Jednocześnie to kuchnia, której historia pełna jest ciekawostek, anegdot i... wódki.

W spadku po carze

Smaki dzisiejszej kuchni rosyjskiej to w dużej mierze spadek po tych, którzy kiedyś w niej walczyli lub nią władali. Już w VI wieku p.n.e. na terenach ówczesnej Rosji pojawili się żołnierze piechoty scytyjskiej i mongolskiej. To oni nauczyli tubylców, jak przygotowywać fermentowane napoje mleczne – w tym popularny dziś jogurt i jak zakwaszać mleko. To oni również obdarowali Słowian recepturą na kwaszoną kapustę, którą jada się w Rosji do dziś.

Na obecny kształt kuchni rosyjskiej ogromny wpływ miała też ówczesna moda na kucharzy z Zachodu, w tym szczególnie upodobano sobie francuskich kuchcików. Właśnie jeden z nich – zatrudniony na dworze Cara Aleksandra I Creme – był twórcą jednej z najbardziej znanych potraw - Boeuf'a Strogonowa. Nazwę temu smakowitemu gulaszowi z polędwicy wołowej z cebulką, pieczarkami i papryką nadał jego twórca na cześć rosyjskiego hrabiego Aleksandra Grigorowicza Strogonowa. Hrabia miał bowiem zwyczaj prowadzenia w Odessie tzw. otwartego stołu - mógł do niego zasiąść każdy wykształcony i schludnie ubrany człowiek, wchodząc do domu Strogonowa prosto z ulicy.

W tym samym czasie na dworze carskim panowała tzw. rosyjska kolejność dań, według której podczas obiad serwowano potrawy jedne po drugich, zaczynając od przystawek, przez zupy, po dania mięsne. Finałem każdego posiłku był zawsze rytuał picia herbaty (czaju) podawanej z owocową konfiturą.

Chleb niczym ucho

Pojawia się na najbardziej wykwintnych przyjęciach na świecie. Jest przysmakiem elit i królów. Kawior, czyli solona ikra to jednak w Rosji jedna z najpopularniejszych zakąsek, gdyż właśnie Rosjanie są jego największym na świecie producentem. W Rosji najczęściej jada się czarny kawior z bieługi lub czerwony z łososia. Obok tej smakowitej ikry Rosjanie zajadają się również wyśmienitymi daniami z ryb – w tym jesiotrów, węgorzy, pstrągów czy miętusów. Jedną z bardziej popularnych prostych potraw rybnych jest Ucha – zupa przygotowana z mieszanych odmian świeżych ryb. Dla wielu kuchnia rosyjska to oprócz kawioru, przede wszystkim różnorakie pierogi – smażone, gotowane, pieczone... Rosyjskie słowo pielmieni, czyli właśnie pierogi, pochodzi od słowa "pielian", określającego „chleb wyglądający jak ucho".

Jako farsz do pierogów dodawane jest zarówno mięso, jak i ziemniaki, cebula, kapusta, pieczarki. A zaraz obok „pielmieni” w kuchni rosyjskie jada się bliny, czyli smażone niegdyś w piecach drożdżowe placuszki z mąki gryczanej. Podaje się je z całą masą dodatków – najczęściej ze śmietaną i roztopionym masłem, nieco bardziej wykwintnie z kawiorem i łososiem. Smakosze mogą jeść bliny zarówno z ziołowymi sosami, jak i słodkimi smażonymi owocami. Bliny zgodnie z tradycją Rosjan koniecznie jemy... palcami.

Na zdarowie!

To, z czego słyną niewątpliwie Rosjanie to... picie. Znany jest rytuał picia herbaty zaparzanej w pięknych samowarach. Rosjanie piją czaj w tradycyjnych szklankach w metalowych koszyczkach, nigdy go nie słodząc! Z drugiej strony na rosyjskich stołach znajdziemy mocne trunki. Wódka, piwo, wszelkiego rodzaju miody pitne. Popularny jest tez tzw. sbitien – napój przyrządzony z wody lub słabego wina z miodem, cukrem, melasą i sokami, przyprawiany wódką. Wielu Rosjan jest również smakoszami kwasu chlebowego – swojego narodowego napoju. Ten sprzedawany dzisiaj na ulicach Rosji z małych cystern bezalkoholowy napój, to końcowy efekt fermentacji pełnoziarnistego chleba.

Kuchnia rosyjska to mieszanka prostoty, biedy i pomysłowości, okraszonych szczyptą gościnności rosyjskich gospodarzy. Delektując się smakiem rosyjskich specjałów, łatwo poczuć serdeczną domową atmosferę tamtejszych gospodarstw. W Rosji bowiem nikt nie wstaje od stołu głodny