Pampuchy, parowańce, parzaki, buchty

Tradycyjny przysmak

Pampuchy to tradycyjne danie podawane w wielu regionach Polski i różne jego wersje zostały wpisane na listę produktów tradycyjnych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Ale tradycja bułek na parze, zwanych pampuchami, wywodzi się z kuchni kujawsko-pomorskiej. Kiedyś potrawa ta niemalże codziennie gościła na stołach mieszkańców tego regionu. Przepis na pampuchy przekazywany był, i do dziś jest, z pokolenia na pokolenie. Gospodynie domowe podają je zarówno na słono z sosami i mięsem oraz na słodko z owocami lub kwaśną śmietaną i cukrem. Na Lubelszczyźnie parowańce nadziewa się kaszą jaglaną, serem, kapustą z grzybami lub soczewicą i podaje okraszone smażoną cebulką.
Natomiast w Poznaniu nazywa się je kluchami na łachu lub kluchami na lumpie. Skąd takie nazwy? Otóż tradycyjne gotowanie ich polegało na obwiązaniu garnka z wodą kawałkiem płótna, na który układało się surowe pyzy i właśnie stąd nazwa kluchy „z łacha”. Następnie garnek przykrywano pokrywką i parowało. Gotowe kluchy podawano z modrą kapustą i pieczoną kaczką z jabłkami – tak właśnie wyglądaj zazwyczaj uroczysty obiad w poznańskim domu. Ślązacy także mają swoje buchty, które stanowią deser – polane topionym masłem i posypane cukrem albo polane powidłami w zestawie z kompotem z jagód. Często występują także w roli obiadu, jako dodatek do wieprzowiny i kiszonej kapusty.

Przepis na pampuchy na słodko

Składniki:

• 30 g świeżych drożdży,
• 1/2 kg mąki pszennej,
• 1/4 szklanki cukru,
• szklanka mleka,
• 4 łyżki roztopionego masła,
• 2 jajka,
• szczypta soli.

Uwaga – składniki na zaczyn drożdżowy odejmij od proporcji podanych powyżej.
Przygotowanie:
Zacznij od przygotowania zaczynu – w niedużej miseczce rozkrusz drożdże, zalej je 1/4 szklanki letniego mleka i zamieszaj. Dodaj łyżkę cukru, trzy łyżki mąki pszennej i wszystko wymieszaj, by pozbyć się grudek. Teraz miseczkę przykryj ściereczką i pozostaw w ciepłym miejscu na 20 minut. Po tym czasie dodaj pozostałą część mąki, cukru, mleka oraz jajka i szczyptę soli. Wszystko dokładnie wymieszaj ze sobą i zacznij wyrabiać ciasto. Pod koniec dodaj roztopiony tłuszcz i wyrabiaj ciasto jeszcze przez chwilę, aż będzie gładkie i sprężyste. Kiedy ciasto jest już gotowe, uformuj z niego kulę i włóż ją do oprószonej mąką misy, przykryj ściereczką i odstaw na godzinę w ciepłe miejsce. Kiedy ciasto podwoi swoją objętość, wyjmij je na blat oprószony mąką i przez chwilę zagniataj. Następnie odrywaj kawałki wielości małej pięści, uformuj je w lekko spłaszczone kulki. Poukładaj je na oprószonej mąką stolnicy, przykryj ściereczką i połóż w ciepłym miejscu na 20 minut. W tym czasie do szerokiego garnka wlej wodę, a na wierzch naczynia połóż gazę i obwiąż ją na garnku przy pomocy sznurka lub gumki tak, by nie dotykała powierzchni wody. Kiedy woda zawrze, zmniejsz ognień pod garnkiem, wykładaj na gazę po 3 sztuki klusek w sporych odstępach od siebie i przykryj pokrywką. Nie zaglądaj do środka przez ok. 10 minut (czas parowania zależy od wielkości klusek), a po tym czasie powinny być już gotowe. Pamiętaj jednak, że pampuchy są bardzo delikatne i podnoszenie pokrywki podczas parowania albo zbyt za szybkie lub zbyt późne zakończenie gotowania może spowodować, że opadną. Pampuchy podaj polane kwaśną śmietaną i obsypane cukrem. Jeśli natomiast chcesz, by były dodatkiem do obiadu, wystarczy, że zmniejszysz podaną w przepisie ilość cukru do minimum (wystarczy szczypta). Smacznego!