Alergia pokarmowa a egzotyczne dania

Na alergię pokarmową cierpi - według różnych badań - od 2 do 4 proc. dorosłej populacji. Nieco większy odsetek chorych notuje się wśród dzieci. Najsilniejszymi alergenami są orzechy - przede wszystkim ziemne (arachidowe), owoce morza, sezam, kiwi, ryby oraz soja.

- Zagrożeniem dla osoby uczulonej są ukryte alergeny. Przy aktualnych zasadach przemysłowego przygotowywania żywności orzeszki arachidowe dodaje się do bardzo wielu potraw. Są wszechobecne w słodyczach sprzedawanych w marketach, a w kuchni orientalnej są dodawane do głównych posiłków. Otrzymując oryginalnie podane danie klient restauracji może nie mieć pojęcia - jeśli się tym nie zainteresuje - że to danie zawiera orzechy, czy sezam, na które on jest uczulony - wyjaśnia prof. Rogala, która kieruje Oddziałem Alergologii i Immunologii Klinicznej w Uniwersyteckim Centrum Okulistyki i Onkologii w Katowicach.

Jak podkreśliła, w dobie, kiedy różne restauracje na całym świecie oferują dania o bliżej nieokreślonym składzie, zagrożenie u osoby z alergią pokarmową jest zwiększone, dlatego trzeba mieć tę świadomość i zachować ostrożność.

- Pacjent z takim problemem powinien być bardzo szczegółowo poinformowany, czego się ma bać, kiedy nie przesadzać z niepokojami, a kiedy powinien zastosować leki. Każdy chory, który przebył uogólnioną reakcję anafilaktyczną, powinien mieć też stale przy sobie strzykawkę z adrenaliną, która pozwoli zapobiec tragicznym skutkom wstrząsu anafilaktycznego - ciężkiej reakcji alergicznej, stanowiącej bezpośrednie zagrożenie życia - dodała ekspertka.

Należy również pamiętać o sytuacji, którą nazywa się potocznie "syndromem imprezy" - to ryzyko wystąpienia ciężkiej anafilaksji, który może się rozwinąć w wyniku ekspozycji na alergen w połączeniu z wysiłkiem fizycznym i alkoholem, a więc w sytuacji nierzadkiej podczas wakacji.

- To tzw. sumacyjna przyczyna wystąpienia niebezpiecznej dla życia reakcji anafilaktycznej. Sam alergen jej nie wywoła, ale w połączeniu z wysiłkiem fizycznym czy alkoholem może dojść do wstrząsu. Zarówno wysiłek, jak i alkohol uszkadza w pewnym stopniu połączenia ścisłe między komórkami nabłonka przewodu pokarmowego i ułatwia penetrację alergenów - wyjaśniła prof. Rogala.

Jak zaznaczyła, alergia pokarmowa, podobnie jak alergia na leki, należy do trudnych tematycznie obszarów praktycznej alergologii, ponieważ objawy mogą się pojawiać ze strony różnych układów i narządów. Najczęstszym objawem jest pokrzywka - swędzące zmiany skórne.

-Trudność polega na tym, że nie ma jednoznacznie przydatnych testów medycznych, które pozwalają od razu powiedzieć, że mamy do czynienia z istotną klinicznie alergią na określony pokarm - zaznaczyła profesor.

- Nie jesteśmy jednak całkowicie bezradni. Diagnostykę powinien przeprowadzić wnikliwy, doświadczony alergolog w oparciu o dane z wywiadu, obraz kliniczny tej domniemanej alergii i szereg testów, począwszy od podstawowych w diagnostyce alergologicznej testów skórnych, oznaczenie swoistych IgE w surowicy krwi, do próby prowokacyjnej włącznie. O wyborze metody decyduje alergolog zależnie od całości obrazu klinicznego i zgłaszanych przez pacjenta dolegliwości - podkreśliła.

Według profesor pacjenci nieraz nadinterpretują swoje dolegliwości, uznając za alergię pokarmową objawy znacznie mniej groźnej nietolerancji pokarmowej na określone produkty. Nietolerancja pokarmowa nie jest mediowana immunologicznie, to jest dyskomfort zdrowotny, ale nie występuje zagrożenie wstrząsem anafilaktycznym, w efekcie którego zgony zdarzały się również w Polsce - podsumowała prof. Barbara Rogala.

(PAP)lun/par/mp/WP Kuchnia