Persymona, owoc pełen zdrowia
W naszych sklepach coraz częściej możemy znaleźć owoce, o których nie mamy zielonego pojęcia. Bardzo egzotyczne, dziwnie wyglądające i budzące pytanie - co z nimi zrobić? Jeść na surowo? Poddawać obróbce? Jakie mają one właściwości? Zastanawiamy się nad tym i, najczęściej, rezygnujemy z zakupu. A szkoda, bo wiele tropikalnych owoców jest znakomitych i, przede wszystkim, zdrowych. Jednym z nich jest persymona, nazywana inaczej kaki.
W naszych sklepach coraz częściej możemy znaleźć owoce, o których nie mamy zielonego pojęcia. Bardzo egzotyczne, dziwnie wyglądające i budzące pytanie - co z nimi zrobić? Jeść na surowo? Poddawać obróbce? Jakie mają one właściwości? Zastanawiamy się nad tym i nierzadko rezygnujemy z zakupu. A szkoda, bo tropikalne owoce wyróżniają się nie tylko wyjątkowym smakiem, ale i zdrowotnymi właściwościami. Jednym z nich jest persymona, nazywana inaczej kaki.
Persymona to owoc drzewa hurmy, występującego w strefie podzwrotnikowej Azji i Ameryki. Są to przeważnie drzewa zimozielone, tylko kilka gatunków z obszarów o umiarkowanym klimacie okresowo zrzuca liście. Owoce pojawiają się już na siedmioletnich drzewach i jest ich bardzo dużo. Wygląda trochę jak pomidor - jest podobnej wielkości, ma pomarańczowo-czerwony kolor i zieloną szypułkę. To złudne podobieństwo do warzywa - w smaku, konsystencji i zastosowaniu są zupełnie różne. Do jedzenia nadają się wyłącznie bardzo dojrzałe okazy. Łatwo je rozpoznać - są miękkie, mają dobrze wybarwioną skórkę (bez zielonych plamek), a w konsystencji przypominają galaretkę. Niedojrzałe są cierpkie, a spożywane w dużych ilościach mogą być szkodliwe.
O ile zewnętrznie persymona przypomina pomidora, w smaku bardziej podobna jest do śliwki. Jest bowiem słodka, lekko kwaskowata i bardzo aromatyczna. Owoce można jeść na surowo, ale nadają się też do przetworów - można z nich przygotowywać dżemy, marmolady, kompoty i galaretki. Jednak o popularności tego owocu w wielu społecznościach decydują przede wszystkim właściwości prozdrowotne. Owoce kaki to doskonałe źródło witaminy A, zawierają też witaminę C i błonnik - o wiele więcej niż na przykład jabłka. Nie bez znaczenia jest także bogactwo związków przeciwutleniających - należą do nich m.in. proantocyjanidyna, epikatechina oraz kwasy - galusowy i p-kumarynowy.
W tradycyjnej chińskiej medycynie to lekarstwo na nadciśnienie. Owoce kaki pozwalają leczyć podrażnioną skórę oraz zmniejszają krzepliwość krwi. Ich zwolennicy zapewniają również, że działają przeciwgorączkowo i są skuteczne przy chorobach serca. Dodatkowo obniżają poziom złego cholesterolu i pozwalają utrzymać odpowiedni poziom dobrego. Jednak najważniejszą cechą persymony jest to, że zawarte w niej substancje pomagają w walce z nowotworami. Japońscy naukowcy zbadali tę cechę owoców kaki. Ustalili, że wyciąg z persymony pomaga hamować rozwój komórek białaczki, nawet zabijając je. Podobnie wyciąg z tych owoców może wpływać na inne komórki rakowe. Sok z persymony jest nadal badany, być może właśnie ta roślina pozwoli w końcu znaleźć skuteczne lekarstwo na tą straszną chorobę.
Jak wybierać owoce persymony? Pamiętajmy przede wszystkim, że sprowadzane są one do Europy w postaci niedojrzałej, by nie popsuły się podczas transportu. Owoce dojrzewają dopiero w magazynach, sklepach i w domu. Kupując kaki, wybierajmy owoce okrągłe, mięsiste, o gładkiej, połyskującej skórce i głęboko czerwonym zabarwieniu. Nie powinno się kupować persymony bez zielonych liści na wierzchołku - bez szypułki o wiele szybciej się psują, a nawet mogą być bardzo szkodliwe (zabrudzone bakteriami). Jeśli nie znajdziemy odpowiednio dojrzałych owoców, można kupić lekko niedojrzałe, zapakować je do papierowej torby i pozostawić na kilka dni. Na pewno dojrzeją. Dojrzałe owoce przechowujemy w lodówce i zjadamy jak najszybciej, bo szybko się psują.
AD/mp/WP Kuchnia