Wegetariańskie święta. Jak je przygotować?

Cieszymy się zapachami i smakami, które są zarezerwowane dla jedynych takich dni w roku – Bożego Narodzenia. Ale są też wśród nas tacy, którzy z różnych powodów za świętami nie przepadają. Stresują ich zakupy, przygotowania, wymyślanie jadłospisu. Zwłaszcza kiedy nie jedzą mięsa ani ryb.

Kupowanie gotowych dań nie ma tak do końca sensu, bo nigdy nie mamy pewności, czy po pierwsze będą nam smakowały, a po drugie nie wiemy co jest w środku. Warto więc spokojnie przemyśleć nasze wegetariańskie preferencje, ułożyć plan przedświątecznych zakupów i opracować świąteczne menu. A potem realizować te ustalenia krok po kroku.

Zakupy najlepiej zrobić na lokalnym bazarku, w osiedlowym zieleniaku lub w sklepie ze zdrową żywnością. Na pewno będzie smaczniej, zdrowiej i zdecydowanie bardziej ekologicznie. Poza tym nasi znajomi sprzedawcy dokładnie wiedzą skąd pochodzi marchewka, fasola czy suszone grzyby. Warto też dobrze przemyśleć, ile jedzenia jest nam rzeczywiście potrzebne, jakie porcje jadamy na co dzień - robimy więc szczegółową listę zakupów i ściśle jej się trzymamy. W ten sposób unikniemy wyrzucania lub dojadania na siłę jedzenia, na które niekoniecznie mamy ochotę po trzecim dniu. Przygotowując wegetariańskie potrawy, zaplanujmy je tak, aby były lekkostrawne. Wtedy podane nawet na drugi dzień nie będą obciążać naszego żołądka. A więc mniej smażymy, więcej gotujemy i pieczemy, używamy dużo ziół i przypraw.

Ale nie dajmy się też zapędzić w kozi róg! Święta to ten specjalny czas, kiedy chcemy funkcjonować na luzie i czerpać z niego jak najwięcej przyjemności. Nie wymyślajmy wiec potraw zbyt pracochłonnych i ponad miarę ambitnych. Przygotowanie wegetariańskich świąt musi sprawiać przyjemność i nie kosztować nas tyle, co przygotowanie przyjęcia dla króla! Należy też przewidzieć nieco więcej porcji, kiedy mamy zamiar zaprosić na świąteczny obiad znajomych.

Od czego więc zacząć planowanie wegetariańskiego jadłospisu? Nie podoba mi się wymyślanie substytutów potraw, które zawierają mięsa i ryby. Moim zdaniem nie w tym rzecz. Oczywiście można przygotować "śledzie z bakłażana" czy "tofu po grecku" – ale po co? Naśladowanie jedzenia mięsożerców nie jest ani apetyczne, ani oryginalne. Święta Bożego Narodzenia to czas tradycji i klasyki. Nie dajmy się oczywiście zwariować kanonami tradycji tak do końca i zróbmy też coś kulinarnie szalonego. Nowy dodatek na naszym wegetariańskim stole z pewnością ucieszy każdego. Generalnie jednak trzymajmy się tradycyjnej kuchni polskiej. Jest w niej bowiem wiele przepisów, które łatwo możemy przerobić na wegetariańskie. Często cała rzecz polega na użyciu innego składnika, ziół czy przypraw. Namawiam też do sięgania do przepisów kuchni regionalnych. Są one kopalnią inspiracji na wegetariańskie święta. I przede wszystkim cieszmy się tymi świątecznymi potrawami!

Przykładowy świąteczny wegetariański jadłospis:
Wegetariańska wigilia

• Barszcz czerwony z fasolą
• Pierogi z soczewicą i grzybami
• Kulebiak z kiszoną kapustą i grochem
• Bliny z wędzonym tofu
• Kluski z makiem i suszonymi owocami
• Kisiel żurawinowy

Wegetariańskie święta

• Pasztet z fasoli i pieczarek
• Jarmuż duszony z jabłkami i migdałami
• Zupa grzybowa z suszonymi owocami
• Kresowe gołąbki z ziemniakami w pomidorowym sosie
• Naleśniki gryczane ze szpinakiem i czosnkiem
• Kotlety z buraków i ciecierzycy
• Piernik orkiszowo-kasztanowy ze śliwkowym powidłem
• Trufle czekoladowe z tofu
• Pieczone jabłka z bakaliami i miodem
• Kompot z suszonych owoców i cytrusów

Pierogi z soczewicą i grzybami

Składniki:
• 250 g zielonej soczewicy
• 4 łyżki oleju słonecznikowego
• garść suszonych grzybów
• 2 małe cebule, posiekane
• 3 łyżki posiekanej natki pietruszki
• 1 łyżeczka suszonego majeranku
• 1 łyżeczka suszonego tymianku
• 1/2 łyżeczki mielonej gałki muszkatołowej
• Do podania olej rzepakowy i gałązki świeżego tymianku

Ciasto:
• 2 szklanki mąki jasnej orkiszowej
• 2 łyżki oleju słonecznikowego
• 150 ml ciepłej wody

Przygotowanie: soczewicę opłucz, zalej wodą w proporcji 1:2 i gotuj na małym ogniu pod przykryciem ok. 40 minut. W razie potrzeby dolej wody. Grzyby mocz 2 godziny i ugotuj je w tej samej wodzie - 30 min, aż cała woda wyparuje. Grzyby Zostaw do ostudzenia i drobno posiekaj. Na patelni rozgrzej olej, dodaj przyprawy i chwilę smaż. Dodaj cebulę i smaż na bardzo małym ogniu, mieszając od czasu do czasu, aż się zeszkli i zacznie rumienić. Dodaj grzyby i smaż jeszcze minutę.
Wymieszaj soczewicę z grzybami, cebulą i pietruszką, dopraw solą i świeżo zmielonym pieprzem.

Z mąki, oleju i wody zagnieć miękkie ciasto. Jeśli jest zbyt twarde, dodaj odrobinę wody. Z ciasta odkrawaj małe porcje, wałkuj je cienko i szklanką wycinaj krążki. Resztę ciasta trzymaj pod przykryciem, żeby nie wysychało. Na krążki nakładaj porcje nadzienia i formuj pierogi. Gotuj je w osolonej wodzie ok. 3 minuty od wypłynięcia na powierzchnię. Podawaj polane olejem rzepakowym z gałązkami tymianku. Posyp pieprzem.

Bliny z wędzonym tofu

Składniki:
• 10 g świeżych drożdży bio
• 1/2 łyżeczki miodu
• 1 szklanka ciepłego mleka kokosowego
• 50 g mąki orkiszowej
• 125 g mąki gryczanej
• 50 ml oleju słonecznikowego
• 1/2 łyżeczki soli
• olej słonecznikowy do smażenia

Przygotowanie: drożdże wymieszaj z cukrem, 1/3 szklanki ciepłego mleka kokosowego oraz 2 łyżkami mąki orkiszowej, przykryj ściereczką i odstaw na 15 minut do wyrośnięcia. W większej misce wymieszaj przesianą mąkę gryczaną z resztą mąki orkiszowej, resztą mleka, olejem i solą. Dodaj podrośnięte drożdże, wymieszaj, przykryj i odstaw do wyrośnięcia na około 40 minut. Na rozgrzany na patelni olej nakładaj ciasto łyżką stołową. Smaż bliny z dwóch stron na złoty kolor. Podawaj od razu z pokruszonym wędzonym tofu i świeżo mielonym pieprzem. Możesz je też przykryć po usmażeniu i wstawić do piekarnika z włączonym minimalnym grzaniem i podać w dowolnym momencie .

Kisiel żurawinowy

Składniki:

• 250 g świeżej lub mrożonej żurawiny
• 1/3 szklanki miodu
• 1,5 łyżki mąki ziemniaczanej
• Woda

Przygotowanie: żurawinę wypłucz i przełóż do garnka, zgnieć ją drewnianą łyżką i zalej 4 łyżkami wody. Gotuj na małym ogniu. Kiedy będzie miękka, przełóż na sito i przetrzyj. Przełóż do garnka, wlej 1 szklankę wody i zagotuj. W drugiej szklance wody wymieszaj mąkę ziemniaczaną, cały czas gotując i mieszając żurawinę, wlej mąkę ziemniaczaną. Mieszając zagotuj. Jeżeli chcesz mieć rzadszy kisiel, dolej wody ,wymieszaj i zagotuj. Wyłącz grzanie, dodaj miód i wymieszaj. Kisiel podawaj ciepły lub zimny.

Jarmuż duszony z jabłkami i migdałami

Składniki:
• 500 g świeżego jarmużu
• 2 winne jabłka, na przykład szare renety
• 1 łyżka soku z cytryny
• 1 łyżeczka miodu
• ¼ łyżeczki gałki muszkatołowej
• 1 łyżka płatków jaglanych
• 3 łyżki nasion siemienia lnianego
• 2 łyżki oleju rzepakowego
• sól i pieprz do smaku
• 50 g posiekanych migdałów
• 1 łyżka posiekanej natki pietruszki

Przygotowanie: jarmuż umyj i wytnij z liści twardy nerw. Gotuj 10 minut w lekko posolonej wodzie. Odcedź, zachowując pół szklanki wody z gotowania. Przelej jarmuż zimną wodą i dobrze go odciśnij, a następnie posiekaj. Obierz jabłka i zetrzyj je na tarce, wymieszaj z sokiem z cytryny i miodem. W rondlu podgrzej olej, dodaj jarmuż i smaż chwilę. Dodaj sól, pieprz, gałkę, płatki jaglane i jabłka - dokładnie wymieszaj. Duś pod przykryciem, od czasu do czasu mieszając - ok. 10 min. W razie potrzeby podlewaj wodą z gotowania. Na drugiej patelni upraż migdały i siemię lniane.
Do ogrzanej miski przełóż jarmuż, posyp migdałami, pestkami i natką pietruszki. Posyp pieprzem.

Kresowe gołąbki z ziemniakami i kaszą gryczaną w pomidorowym sosie

Składniki:

• 1 główka włoskiej kapusty
• 1 kg obranych ziemniaków
• 300 g kaszy gryczanej
• 2 cebule
• 1 łyżeczka pieprzu ziołowego
• sól
• ok. 500 ml bulionu z warzyw

Przygotowanie: z kapusty wytnij głąb, włóż ją do garnka i zagotuj. Stopniowo zdejmuj liście i odkładaj je na deskę.
Kiedy zdejmiesz wszystkie i ostygną, wytnij z nich twarde nerwy. Ziemniaki i cebulę zetrzyj na tarce, dodaj kaszę i przypraw do smaku solą i pieprzem. Dno naczynia do zapiekania wyłóż liśćmi. Pozostałe liście nadziewaj masą ziemniaczaną i zwijaj gołąbki (uwaga! masa jest dość rzadka). Układaj je w naczyniu. Ułożone gołąbki zalej bulionem, przykryj pozostałymi liśćmi kapusty i wstaw do piekarnika nagrzanego do 150 st. C na mniej więcej półtorej godziny.

Sos pomidorowy

• 1 puszka krojonych pomidorów bez skórki
• 2 ząbki czosnku
• 1 łyżeczka suszonego tymianku
• Sól i pieprz do smaku
• 2 łyżki oleju słonecznikowego

Przygotowanie: do garnka wlej olej i dodaj posiekany czosnek, chwilę podsmaż i dodaj pomidory i sok z puszki. Zagotuj, zmniejsz ogień, dodaj sól, pieprz i tymianek. Gotuj na wolnym ogniu aż sos się zagęści. Upieczone gołąbki wyłóż na półmisek. W osobnym naczyniu podaj sos pomidorowy.

Piernik orkiszowo-kasztanowy ze śliwkowym powidłem

Składniki:

• 200 g mąki orkiszowej typ750
• 150 g mąki kasztanowej
• 100 g miodu
• 250 ml mleka kokosowego
• 100 ml oleju słonecznikowego
• 4 łyżeczki przyprawy korzennej do piernika
• 1 łyżeczka cynamonu
• ½ łyżeczki gałki muszkatołowej
• 2 płaskie łyżeczki sody oczyszczonej
• 2 łyżki kakao
• 2 łyżki powideł śliwkowych bez cukru
• 300 g powideł śliwkowych bez cukru do przełożenia piernika
• olej słonecznikowy i mąka do formy

Przygotowanie: formę do pieczenia posmaruj olejem i posyp mąką orkiszową. Piekarnik nagrzej do 170 st. C. W garnku na małym ogniu podgrzewaj mleko kokosowe, miód, cynamon, powidła, przyprawę korzenną i kakao. Mieszając doprowadź do wrzenia i zdejmij z palnika. Dodaj sodę i olej, energicznie wymieszaj. Następnie dodaj przesiane mąki i dokładnie wymieszaj ciasto. Wlej do formy i wstaw do piekarnika. Piecz 40-50 minut do suchego patyczka. Wyjmij ciasto z formy i zostaw do ostygnięcia. Do rondelka przełóż powidła śliwkowe i podgrzej je. Wystudzony piernik przekrój, posmaruj powidłami i przykryj drugą połową ciasta. Zawiń w papier do pieczenia i odstaw w chłodne miejsce do następnego dnia. Przed podaniem pokrój na porcje.

Trufle czekoladowe z tofu

Składniki:

• 100 g gorzkiej czekolady
• 200 g tofu
• 50 ml mleka kokosowego + 2 łyżki
• 2 łyżki miodu
• kakao do posypania

Przygotowanie: czekoladę połam na kawałki i dolej 2 łyżki mleka kokosowego. Podgrzewaj na małym ogniu aż czekolada całkowicie się rozpuści. Wyłącz ogień, dodaj miód i wymieszaj. Wlej pozostałe mleko kokosowe i dodaj pokruszone tofu. Miksuj blenderem na gładką masę, którą wstaw do lodówki i zostaw do zgęstnienia. Z zimnej masy formuj kulki, posypuj je kakao i układaj na talerzu.

Chcesz się pochwalić swoimi kulinarnymi osiągnięciami? Masz ciekawy przepis? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl