kuchnia skandynawska

Szukasz pomysłu na efektowną przekąskę kryjącą bogactwo smaków i aromatów? Przygotuj chlebowy tort, którym mieszkańcy Skandynawii zajadają się od blisko 100 lat. To świetna propozycja zarówno na domową imprezę, jak i wiosenny piknik.

Skandynawska kuchnia przeżywa ostatnio swój moment. Nowa, organiczna, tradycyjna, prosta, nieprzekombinowana, odkrywana na nowo, z fantastycznymi rybami i owocami morza. Epitety można mnożyć. I faktycznie, coraz więcej restauracji może się pochwalić gwiazdkami Michelina. Prym wiodą już nie tylko Oslo, Kopenhaga czy Sztokholm, na gwiazdy wyrastają również tzw. drugiemiasta jak Bergen, Aarhus czy Gothenburg.

Sezon jagodowy za moment wybuchnie. Już się powoli zaczyna. W Norwegii, Szwecji i Finlandii szaleją za wszelkiego rodzaju jagodami – moroszki, borówki, truskawki, maliny i, chyba najważniejsze, typowe skandynawskie, niebieskie jagody. Są wszędzie!

Norweska jagnięcina jest niezwykle ceniona lokalnie, ale jej sława dotarła do wielu zakątków globu. Jest poszukiwana przez szefów kuchni na całym świecie i chwalona za swój smak i jakość. Czyste środowisko i wciąż względnie tradycyjny sposób hodowli, sprawiają, że mięso jest wyjątkowo aromatyczne i wartościowe.

Samowie to lud żyjący na północy Norwegii, Szwecji, Finlandii i Rosji. Ich tradycja, nie tylko kulinarna, była poddawana silnym wpływom państw, które zamieszkiwali, ale, choć niełatwo, jednak udało im się utrzymać jakiś rodzaj spójności. Ciężkie warunki atmosferyczne i bliskość natury wytworzyły specyficzną kulturę. Dziś Samowie, po wielu latach ucisku, przeżywają prawdziwy renesans, a Skandynawowie odkrywają ich na nowo. Także kulinarnie.

Brukiew pamiętam głównie jako warzywo, które ciotka ze wsi szatkowała dla świń. Jakież było moje zdziwienie, gdy zobaczyłam ją w każdym supermarkecie w Oslo! Tym większe, gdy dowiedziałam się, że purée z brukwi to tutejsze tradycyjne danie bożonarodzeniowe.

Niekwestionowanym domem Mikołaja, już od blisko 100 lat, jest Finlandia. Inspirując się podbiegunowymi smakami, w dzień 6 grudnia możemy zaskoczyć najbliższych nie tylko małymi upominkami, ale i inną pyszną niespodzianką. W ten przepełniony świąteczną aurą dzień przygotujmy obiad, który w dużym stopniu przypominać będzie specjały, w jakich rozsmakowuje się najsłynniejszy mieszkaniec Laponii.

Jesień, idzie na zimę. Każda komórka ciała każe nam zostać w domu, zawinąć się w koc i jeść słodko. Na zdrowy rozsądek, gdzieżby szukać inspiracji do tej "przeklętej" praktyki, jeśli nie w Skandynawii? A do tego właśnie obchodziliśmy światowy dzień bułeczki cynamonowej… Nie ma rady, trzeba piec!

Pierwsze skojarzenie z kuchnią skandynawską? Kanapki. Tort kanapkowy, czyli smörgåstårta, to tradycyjna szwedzka przekąska. Przypomina warstwowe ciasto, przełożone kremem, tyle, że jest zrobiona z razowego chleba i białego sera. Do tego ulubione dodatki - warzywa, oliwki, wędliny, kawałki ryby, krewetki.

Kuchnia islandzka jest bardzo nieskomplikowana i w stu procentach odzwierciedla wymagające warunki panujące na wyspie. Przez setki lat była ograniczana przez pogodę, niewielką ilość słońca i geograficzną izolację. To z jednej strony. Z drugiej zaś – Islandia to też krystalicznie czysta woda i natura, która dostarcza wyjątkowych, świeżych składników.

Kuchnia fińska mimo silnych wpływów tradycji kulinarnych krajów sąsiednich i globalizacji, wciąż bardzo głęboko utożsamia się ze swoimi źródłami. Kulinarny rytm wyznaczają cztery wyraźne pory roku oraz naturalne i świeże składniki.

Słodki i pachnący korzennymi przyprawami napój to doskonały towarzysz jesiennych i zimowych wieczorów. W Skandynawii trudno sobie wyobrazić świąteczny okres bez gloggu, czyli wina z aromatycznymi dodatkami. Podajemy go w ceramicznych kubkach o grubych ściankach. Choć w niektórych sklepach możemy znaleźć oryginalny szwedzki glogg, warto pokusić się o przygotowanie tego napoju w domu.

W Polsce nikogo nie dziwi kiszenie ogórków czy kapusty na zimę. Wręcz przeciwnie. Kiszonki to prawdziwe przysmaki i źródło zdrowia. W wielu innych miejscach na świecie w ten sposób przetwarza się warzywa czy owoce. Natomiast Szwedzi zajadają się kiszonymi… rybami. W cyklu Ryba na piątek przedstawiamy surströmming, czyli sfermentowanego śledzia.