Brukiew – norweskie warzywo pierwszej potrzeby
Brukiew pamiętam głównie jako warzywo, które ciotka ze wsi szatkowała dla świń. Jakież było moje zdziwienie, gdy zobaczyłam ją w każdym supermarkecie w Oslo! Tym większe, gdy dowiedziałam się, że purée z brukwi to tutejsze tradycyjne danie bożonarodzeniowe.
Tak, brukiew to w Skandynawii warzywo najzupełniej codzienne i niezwykle popularne, do tego – mają Skandynawowie na nią sporo ciekawych pomysłów.
Brukiew najpewniej faktycznie pochodzi ze Skandynawii (lub Rosji). Po raz pierwszy została opisana przez botanika Gasparda Bauhina jako roślina rosnąca dziko w Szwecji. Jest ona wciąż szeroko uprawiana w całej Skandynawii, ale również we Francji i Kanadzie. Starszemu pokoleniu brukiew może się kojarzyć z tzw. bieda-jedzeniem z czasów II wojny światowej, kiedy brukiew była istotnym i masowo spożywanym składnikiem posiłków.
Zobacz też: Łączenie produktów - fakty i mity
W Norwegii uprawia się brukiew od połowy XVII wieku. Roślina należy do tej samej rodziny co kapusta, z tym że nie jada się jej liści, a jedynie korzeń, który może dochodzić do 3-4 kilogramów. Jej miąższ jest zwarty i dość twardy, jasnożółty. Warzywo jest bogate w witaminę C i, choć brzmi to dziwacznie, zdarza się, że nazywa się ją nordycką pomarańczą. W smaku nieco przypomina kapustę i jest zaskakująco uniwersalna. Sprawdza się w zupach, dobrze pasuje do mięs, ryb i dań azjatyckich, może być również serwowana na surowo i podawana z dipami.
Brukiew ma niską zawartość tłuszczu, wzmacnia system immunologiczny, pomaga w przyswajaniu żelaza z innych składników mineralnych. Ma sporą zawartość błonnika, który pomaga w trawieniu.
Kilka ciekawych przepisów w kreatywny sposób wykorzystujących brukiew
Fritata z brukwi
To dobry przepis na zaczęcie przygody z brukwią. Może być podawany jako danie główne, przekąska na lunch, a pokrojona w małe kostki, może być świetnym finger foodem na imprezie. Świetnie się sprawdza podawana z pełnoziarnistym chlebem i lekką sałatą.
Składniki:
- 0,5 kg brukwi – obranej i startej na grubych oczkach
- 2 jabłka, obrane, bez pestek, starte
- 1 cebula, starta
- 2 łyżki oleju
Składniki na ciasto:
- 8 łyżek mąki z ciecierzycy
- 0,5 szklanki wody
- 3 łyżki octu winnego (białego)
- 0,5 cebuli, startej
- 1 pomidor, pokrojony w ósemki
- sól i pieprz do smaku
- 0,5 łyżeczki tymianku
Przygotowanie:
Obrać i zetrzeć brukiew. Obrać i zetrzeć jabłka. Zetrzeć cebulę. Zmieszać w misce starte warzywa i jabłko. Składniki na ciasto zmiksować w blenderze na gładką konsystencję. Nagrzać piekarnik do 230 st. C. Rozgrzać olej na głębokiej żeliwnej patelni (nadającej się do wstawienia piekarnika). Wyłożyć warzywa na patelnię i dać im nieco zmięknąć. Zalać warzywa ciastem i rozprowadzić je równomiernie. Smażyć przez około 2-3 minuty, a następnie wstawić do piekarnika na 18-20 minut. Gdy powierzchnia fritaty lekko zbrązowieje, a mieszanka jest ścięta - wyjąć z piekarnika i pozwolić lekko ostygnąć przed podaniem.
Zapiekanka z brukwi z kozim twarożkiem
Zapiekankę można podawać na lunch lub jako danie główne. Jeśli wykorzystamy gotowe ciasto na tartę – przygotowanie będzie jeszcze szybsze.
Składniki:
- 0,5 kg brukwi
- 1 por
- 1 opakowanie gotowego ciasta na tartę
- 3 jajka
- 300 ml śmietany kremówki
- 1 łyżki posiekanego szczypiorku
- sól i pieprz do smaku
- szczypta pieprzu kajeńskiego
- 1 opakowanie serka koziego
Przygotowanie:
Obrać i zetrzeć brukiew na tarce. Umyć i pokroić pora w cienkie talarki. Rozłożyć ciasto na natłuszczonej blasze, a na nim równomiernie wyłożyć brukiew i pory. Zmieszać jajka i śmietanę ze szczypiorem, solą i pieprzem. Zalać warzywa, na wierzchu rozłożyć kozi ser. Piec w 170 st. C na dolnym poziomie piekarnika, aż brukiew będzie miękka, a masa ścięta i zarumieniona (ok. 45 minut). Podawać ze świeżymi pomidorami.
Placki z brukwi
Świetny pomysł na wegetariański obiad! Do przepisu można dodać rozmaite zioła i przyprawy wedle własnego uznania.
Składniki:
- 1 szt. brukwi (około 750 g)
- 2 pomidory
- 2 cebule dymki
- 0,5 kg mąki pszennej
- 2 jajka
- sól i pieprz do smaku
- ¼ łyżeczki pieprzu kajeńskiego
- 1 łyżka oleju do smażenia
- 1 łyżka masła do pieczenia
Przygotowanie:
Brukiew obrać i pokroić w kostki i gotować, aż zmięknie. Odlać wodę i zetrzeć warzywa na puree. Zdjąć skórę z pomidorów, przekroić na pół i pozbyć się nasion. Miąższ pomidora pokroić w kostkę. Pokroić drobno dymkę, wykorzystać jak najwięcej szczypiorku. Wymieszać pomidory, dymkę, mąkę i ubite jajka z purée z brukwi. Doprawić solą, pieprzem i pieprzem kajeńskim. Odstawić do całkowitego ostudzenia (jeśli mieszanka wydaje się zbyt płynna, można dodać do niej mąkę kukurydzianą). Na patelni rozgrzać masło z olejem i nakładać łyżką ciasto. Smażyć, aż będzie złote i chrupiące po obu stronach. Placuszki podawać z gotowanymi ziemniakami, świeżą sałatą oraz łyżką jogurtu z odrobiną sosu chilli.
Surówka z brukwi z jabłkiem i serem feta
Składniki:
- 0,5 kg brukwi
- 2 jabłka
- 0,5 czerwonej papryki pokrojonej w drobną kostkę
- 100 g sera feta
- sok i starta skórka z 1 pomarańczy
Przygotowanie:
Umyć pomarańczę. Obrać i zetrzeć na grubych oczkach brukiew i jabłko. Wymieszać z papryką i serem feta oraz wyciśniętym sokiem z pomarańczy. Posypać tartą skórką pomarańczy. Podawać sałatkę jako dodatek do ryb lub mięs.
Placek z brukwi i ziemniaków
Interesująca alternatywa dla tradycyjnych ziemniaków. Placek można dowolnie zmieniać, dodając np. posiekane zioła czy cebulę. Może być podawany jako osobne danie lub jako dodatek do obiadu.
Składniki:
- 1 brukiew (450 g)
- 6 ziemniaków migdałowych (lub innych)
- 1 łyżka posiekanej świeżej natki pietruszki
- sól do smaku
- 1 łyżka masła
- 1 łyżka oleju
Przygotowanie:
Brukiew i ziemniaki obrać i zetrzeć na grubych oczkach. Odcisnąć jak najwięcej soku. Dodać posiekaną pietruszkę i doprawić solą. Rozgrzać olej i masło na patelni i równomiernie wyłożyć na nią warzywa. Docisnąć łyżką na płaski placek. Smażyć, aż spód będzie złocisty i chrupiący, obrócić placek i smażyć po drugiej stronie. Kroić placek na kawałki, podawać zamiast ziemniaków jako dodatek do obiadu lub jako samodzielne danie z żurawiną i zieloną sałatą.
Purée z brukwi
To tradycyjny norweski dodatek do wigilijnego dania – pinnekjøtt, ale może być również podawany do innych, smażonych lub pieczonych, mięs.
Składniki:
- 1,5 kg brukwi
- 2 marchewki
- 2 ml śmietany kremówki
- 2 łyżki masła
- sól i pieprz do smaku
- ¼ łyżeczki zmielonej gałki muszkatołowej
- woda do gotowania
Przygotowanie:
Brukiew i marchew umyć, obrać i pokroić w kostkę. Ugotować warzywa do miękkości w lekko osolonej wodzie. Odlać wrzącą wodę, zachowując odrobinę. Rozetrzeć warzywa ze śmietaną, odrobiną wody z gotowania i masłem. Doprawić solą, pieprzem i gałką muszkatołową. Do purée można dodać również ziemniaki i odrobinę wywaru pieczeniowego.
Chcesz się pochwalić swoimi kulinarnymi osiągnięciami? Masz ciekawy przepis? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl