Brukiew – norweskie warzywo pierwszej potrzeby

Brukiew pamiętam głównie jako warzywo, które ciotka ze wsi szatkowała dla świń. Jakież było moje zdziwienie, gdy zobaczyłam ją w każdym supermarkecie w Oslo! Tym większe, gdy dowiedziałam się, że purée z brukwi to tutejsze tradycyjne danie bożonarodzeniowe.

Brukiew jest bogata w witaminę C i błonnik
Źródło zdjęć: © Adobe Stock

Tak, brukiew to w Skandynawii warzywo najzupełniej codzienne i niezwykle popularne, do tego – mają Skandynawowie na nią sporo ciekawych pomysłów.

Brukiew najpewniej faktycznie pochodzi ze Skandynawii (lub Rosji). Po raz pierwszy została opisana przez botanika Gasparda Bauhina jako roślina rosnąca dziko w Szwecji. Jest ona wciąż szeroko uprawiana w całej Skandynawii, ale również we Francji i Kanadzie. Starszemu pokoleniu brukiew może się kojarzyć z tzw. bieda-jedzeniem z czasów II wojny światowej, kiedy brukiew była istotnym i masowo spożywanym składnikiem posiłków.

Zobacz też: Łączenie produktów - fakty i mity

W Norwegii uprawia się brukiew od połowy XVII wieku. Roślina należy do tej samej rodziny co kapusta, z tym że nie jada się jej liści, a jedynie korzeń, który może dochodzić do 3-4 kilogramów. Jej miąższ jest zwarty i dość twardy, jasnożółty. Warzywo jest bogate w witaminę C i, choć brzmi to dziwacznie, zdarza się, że nazywa się ją nordycką pomarańczą. W smaku nieco przypomina kapustę i jest zaskakująco uniwersalna. Sprawdza się w zupach, dobrze pasuje do mięs, ryb i dań azjatyckich, może być również serwowana na surowo i podawana z dipami.

Brukiew ma niską zawartość tłuszczu, wzmacnia system immunologiczny, pomaga w przyswajaniu żelaza z innych składników mineralnych. Ma sporą zawartość błonnika, który pomaga w trawieniu.

Kilka ciekawych przepisów w kreatywny sposób wykorzystujących brukiew

Fritata z brukwi
To dobry przepis na zaczęcie przygody z brukwią. Może być podawany jako danie główne, przekąska na lunch, a pokrojona w małe kostki, może być świetnym finger foodem na imprezie. Świetnie się sprawdza podawana z pełnoziarnistym chlebem i lekką sałatą.

Składniki:

  • 0,5 kg brukwi – obranej i startej na grubych oczkach
  • 2 jabłka, obrane, bez pestek, starte
  • 1 cebula, starta
  • 2 łyżki oleju

Składniki na ciasto:

  • 8 łyżek mąki z ciecierzycy
  • 0,5 szklanki wody
  • 3 łyżki octu winnego (białego)
  • 0,5 cebuli, startej
  • 1 pomidor, pokrojony w ósemki
  • sól i pieprz do smaku
  • 0,5 łyżeczki tymianku
Ingredients: rutabaga, leek, tomato, chickpea flour, thyme, nutmeg, red pepper flakes, salt,
pepper
© Adobe Stock

Przygotowanie:
Obrać i zetrzeć brukiew. Obrać i zetrzeć jabłka. Zetrzeć cebulę. Zmieszać w misce starte warzywa i jabłko. Składniki na ciasto zmiksować w blenderze na gładką konsystencję. Nagrzać piekarnik do 230 st. C. Rozgrzać olej na głębokiej żeliwnej patelni (nadającej się do wstawienia piekarnika). Wyłożyć warzywa na patelnię i dać im nieco zmięknąć. Zalać warzywa ciastem i rozprowadzić je równomiernie. Smażyć przez około 2-3 minuty, a następnie wstawić do piekarnika na 18-20 minut. Gdy powierzchnia fritaty lekko zbrązowieje, a mieszanka jest ścięta - wyjąć z piekarnika i pozwolić lekko ostygnąć przed podaniem.

Zapiekanka z brukwi z kozim twarożkiem

Zapiekankę można podawać na lunch lub jako danie główne. Jeśli wykorzystamy gotowe ciasto na tartę – przygotowanie będzie jeszcze szybsze.

Składniki:

  • 0,5 kg brukwi
  • 1 por
  • 1 opakowanie gotowego ciasta na tartę
  • 3 jajka
  • 300 ml śmietany kremówki
  • 1 łyżki posiekanego szczypiorku
  • sól i pieprz do smaku
  • szczypta pieprzu kajeńskiego
  • 1 opakowanie serka koziego
Green thyme on diced carrots and sweedes
© Adobe Stock

Przygotowanie:
Obrać i zetrzeć brukiew na tarce. Umyć i pokroić pora w cienkie talarki. Rozłożyć ciasto na natłuszczonej blasze, a na nim równomiernie wyłożyć brukiew i pory. Zmieszać jajka i śmietanę ze szczypiorem, solą i pieprzem. Zalać warzywa, na wierzchu rozłożyć kozi ser. Piec w 170 st. C na dolnym poziomie piekarnika, aż brukiew będzie miękka, a masa ścięta i zarumieniona (ok. 45 minut). Podawać ze świeżymi pomidorami.

Placki z brukwi

Świetny pomysł na wegetariański obiad! Do przepisu można dodać rozmaite zioła i przyprawy wedle własnego uznania.

Składniki:

  • 1 szt. brukwi (około 750 g)
  • 2 pomidory
  • 2 cebule dymki
  • 0,5 kg mąki pszennej
  • 2 jajka
  • sól i pieprz do smaku
  • ¼ łyżeczki pieprzu kajeńskiego
  • 1 łyżka oleju do smażenia
  • 1 łyżka masła do pieczenia

Przygotowanie:
Brukiew obrać i pokroić w kostki i gotować, aż zmięknie. Odlać wodę i zetrzeć warzywa na puree. Zdjąć skórę z pomidorów, przekroić na pół i pozbyć się nasion. Miąższ pomidora pokroić w kostkę. Pokroić drobno dymkę, wykorzystać jak najwięcej szczypiorku. Wymieszać pomidory, dymkę, mąkę i ubite jajka z purée z brukwi. Doprawić solą, pieprzem i pieprzem kajeńskim. Odstawić do całkowitego ostudzenia (jeśli mieszanka wydaje się zbyt płynna, można dodać do niej mąkę kukurydzianą). Na patelni rozgrzać masło z olejem i nakładać łyżką ciasto. Smażyć, aż będzie złote i chrupiące po obu stronach. Placuszki podawać z gotowanymi ziemniakami, świeżą sałatą oraz łyżką jogurtu z odrobiną sosu chilli.

Surówka z brukwi z jabłkiem i serem feta

Składniki:

  • 0,5 kg brukwi
  • 2 jabłka
  • 0,5 czerwonej papryki pokrojonej w drobną kostkę
  • 100 g sera feta
  • sok i starta skórka z 1 pomarańczy

Przygotowanie:
Umyć pomarańczę. Obrać i zetrzeć na grubych oczkach brukiew i jabłko. Wymieszać z papryką i serem feta oraz wyciśniętym sokiem z pomarańczy. Posypać tartą skórką pomarańczy. Podawać sałatkę jako dodatek do ryb lub mięs.

Placek z brukwi i ziemniaków

Interesująca alternatywa dla tradycyjnych ziemniaków. Placek można dowolnie zmieniać, dodając np. posiekane zioła czy cebulę. Może być podawany jako osobne danie lub jako dodatek do obiadu.

Składniki:

  • 1 brukiew (450 g)
  • 6 ziemniaków migdałowych (lub innych)
  • 1 łyżka posiekanej świeżej natki pietruszki
  • sól do smaku
  • 1 łyżka masła
  • 1 łyżka oleju

Przygotowanie:
Brukiew i ziemniaki obrać i zetrzeć na grubych oczkach. Odcisnąć jak najwięcej soku. Dodać posiekaną pietruszkę i doprawić solą. Rozgrzać olej i masło na patelni i równomiernie wyłożyć na nią warzywa. Docisnąć łyżką na płaski placek. Smażyć, aż spód będzie złocisty i chrupiący, obrócić placek i smażyć po drugiej stronie. Kroić placek na kawałki, podawać zamiast ziemniaków jako dodatek do obiadu lub jako samodzielne danie z żurawiną i zieloną sałatą.

Purée z brukwi

To tradycyjny norweski dodatek do wigilijnego dania – pinnekjøtt, ale może być również podawany do innych, smażonych lub pieczonych, mięs.

Składniki:

  • 1,5 kg brukwi
  • 2 marchewki
  • 2 ml śmietany kremówki
  • 2 łyżki masła
  • sól i pieprz do smaku
  • ¼ łyżeczki zmielonej gałki muszkatołowej
  • woda do gotowania
Obraz
© Adobe Stock

Przygotowanie:
Brukiew i marchew umyć, obrać i pokroić w kostkę. Ugotować warzywa do miękkości w lekko osolonej wodzie. Odlać wrzącą wodę, zachowując odrobinę. Rozetrzeć warzywa ze śmietaną, odrobiną wody z gotowania i masłem. Doprawić solą, pieprzem i gałką muszkatołową. Do purée można dodać również ziemniaki i odrobinę wywaru pieczeniowego.

Chcesz się pochwalić swoimi kulinarnymi osiągnięciami? Masz ciekawy przepis? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Wybrane dla Ciebie

Przed urlopem straszyli ją drożyzną w Chorwacji. Pokazała, ile zapłaciła za lody
Przed urlopem straszyli ją drożyzną w Chorwacji. Pokazała, ile zapłaciła za lody
Wystarczy garść dziennie. Chronią mózg, opóźniają starzenie i pomagają zasnąć
Wystarczy garść dziennie. Chronią mózg, opóźniają starzenie i pomagają zasnąć
Kiedy można jeść słodycze? Zdaniem dietetyków tylko jedna pora jest odpowiednia
Kiedy można jeść słodycze? Zdaniem dietetyków tylko jedna pora jest odpowiednia
Odpowiednia dieta, sprawi, że kleszcze będą cię omijać? Wyjaśnijmy to raz na zawsze
Odpowiednia dieta, sprawi, że kleszcze będą cię omijać? Wyjaśnijmy to raz na zawsze
Tak reagują twoje jelita, kiedy popijasz posiłek wodą. Mało kto ma pojęcie
Tak reagują twoje jelita, kiedy popijasz posiłek wodą. Mało kto ma pojęcie
Ścieram na tarce i dodaję do posiekanego mięsa. Nikt nawet nie pyta o zwykłe kotlety mielone
Ścieram na tarce i dodaję do posiekanego mięsa. Nikt nawet nie pyta o zwykłe kotlety mielone
Serek wiejski czy jogurt grecki? Dietetycy wskazali, po który lepiej sięgać
Serek wiejski czy jogurt grecki? Dietetycy wskazali, po który lepiej sięgać
Polacy chętnie piją wodę z cytryną. O tych negatywnych skutkach mało kto wie
Polacy chętnie piją wodę z cytryną. O tych negatywnych skutkach mało kto wie
Dorzucaj do sałatek i past kanapkowych. Wspomagają trawienie, wzmacniają serce
Dorzucaj do sałatek i past kanapkowych. Wspomagają trawienie, wzmacniają serce
Czy gotowane kolby kukurydzy są faktycznie zdrowe? Wyjaśnijmy to raz na zawsze
Czy gotowane kolby kukurydzy są faktycznie zdrowe? Wyjaśnijmy to raz na zawsze
Jest śmiertelnie trująca. Chętnych, by spróbować nie brakuje
Jest śmiertelnie trująca. Chętnych, by spróbować nie brakuje
Masz ochotę na słodkie? Twój organizm w ten sposób podnosi alarm
Masz ochotę na słodkie? Twój organizm w ten sposób podnosi alarm