Tort z chleba – jak zrobić elegancką przekąskę?

Szukasz pomysłu na efektowną przekąskę kryjącą bogactwo smaków i aromatów? Przygotuj chlebowy tort, którym mieszkańcy Skandynawii zajadają się od blisko 100 lat. To świetna propozycja zarówno na domową imprezę, jak i wiosenny piknik.

Wielkim atutem chlebowego tortu jest możliwość komponowania go z rozmaitych składnikówWielkim atutem chlebowego tortu jest możliwość komponowania go z rozmaitych składników
Źródło zdjęć: © Adobe Stock

Korzeni tego przysmaku należy szukać w Szwecji, gdzie już na początku XX wieku dużą popularnością cieszyły się wielowarstwowe kanapki, które z czasem zaczęły przyjmować formę tortu zwanego "smörgåstårta". Po raz pierwszy to określenie pojawiło się w 1934 roku na łamach dziennika "Söderhamns Tidning".

Specjał przyrządza się najczęściej z okazji wesel, urodzin i innych uroczystości, m.in. Midsommar, czyli corocznego festiwalu odbywającego się w okresie przesilenia letniego. W Szwecji działa nawet stowarzyszenie Smörgåstårtans Vänner, czyli "Przyjaciele tortu chlebowego". Potrawa ma też swoje święto (obchodzone 13 listopada) oraz miejsce w Księdze Rekordów Guinnessa, gdzie figuruje smörgåstårta o długości… 510 metrów, wykonana w 1985 r. przez Hasse Petterssona z Köping.

Dziś tym przysmakiem zajadają się nie tylko Szwedzi, ale również Norwegowie, Finowie, Estończycy, Duńczycy, Islandczycy, a nawet Amerykanie, Brytyjczycy czy Chorwaci. Wielkim atutem chlebowego tortu jest możliwość komponowania go z rozmaitych składników. Ich dobór zależy tylko od naszej fantazji i upodobań smakowych.

Najbardziej niezdrowe przekąski

Chleb, ale jaki?

Bazą tego niezwykłego tortu jest oczywiście chleb. W tradycyjnych szwedzkich przepisach pojawiało się zwykle pieczywo żytnie, jednak dziś nawet w Skandynawii bywa ono coraz częściej zastępowane chlebem tostowym, który ma pożądaną miękkość i jest łatwy do formowania.

Kupując tego typu produkty zwracajmy jednak uwagę na skład. Dobrej jakości pieczywo tostowe powinno być wypiekane na bazie zakwasu chlebowego albo drożdży, bez użycia konserwantów i sztucznych polepszaczy smaku. W praktyce bywa z tym różnie.

Na sklepowych półkach dominują chleby pszenne, do produkcji których stosuje się mąkę z ziaren pszenicy, które w procesie produkcyjnym są pozbawiane zewnętrznej osłonki – otrębów i zarodków. W efekcie surowiec traci cenne składniki odżywcze, zwłaszcza błonnik, natomiast staje się bogatym źródłem skoncentrowanych węglowodanów. Częste spożywanie chleba pszennego grozi nadwagą i otyłością, ale również zakwaszeniem organizmu, co skutkuje spadkiem odporności czy permanentnym zmęczeniem. Dlatego do tortu lepiej wykorzystać pełnoziarniste pieczywo tostowe.

Unikajmy produktów zawierających cukier, a jeśli jest to niemożliwe, wybierajmy takie, w których znajduje on daleko na liście składników. Uważajmy na inny popularny dodatek do pieczywa tostowego – syrop glukozowy, podobnie jak sacharoza bardzo kaloryczny, sprzyjający rozwojowi nadwagi oraz podwyższający poziom glukozy we krwi.

Zdecydowanie zrezygnujmy z zakupu chleba "wzbogaconego" utwardzonymi tłuszczami roślinnymi, których spożywanie znacząco zwiększa ryzyko schorzeń układu krążenia i otyłości, a także przyczynia się do powstawania przewlekłych stanów zapalnych, czego konsekwencją bywają nowotwory.

Tort chlebowy – jak go zrobić?

Przygotowanie tortu jest proste, choć wymaga trochę pracy. Na początku kromki dobrej jakości chleba (najlepiej żytniego, zgodnie ze szwedzką tradycją) okrajamy ze skórek i układamy na dużym półmisku, najlepiej tworząc z nich kwadrat. Pamiętajmy, że powinny ciasno do siebie przylegać.

Na chlebową podstawę nakładamy pierwszą warstwę nadzienia. Jeśli chcemy uzyskać efektownie wyglądający tort, każda z warstw powinna różnić się kolorem. Masy muszą mieć dość gęstą konsystencję, dlatego przed nałożeniem na chleb warto schłodzić je w lodówce.

Pierwsza może być warstwa zielona, np. z groszku (świeżego lub mrożonego), który gotujemy kilka minut, schładzamy, a następnie miksujemy na gładką masę z rozgniecionymi ząbkami czosnku, posiekaną miętą, uprażonymi na patelni ziarnami słonecznika, startym parmezanem, oliwą z oliwek oraz sokiem z cytryny. Pastę doprawiamy solą, pieprzem i szczyptą gałki muszkatołowej.

Oczywiście to tylko jedna z propozycji. Smaczną i aromatyczną warstwą tortu chlebowego może być też klasyczne pesto – świeże liście bazylii blendujemy z uprażonymi orzeszkami piniowymi, czosnkiem, parmezanem i oliwą.

Jak przygotować warstwy o innych kolorach? Na przykład z konserwowej fasoli czerwonej zmiksowanej z posiekaną czerwoną cebulą, suszonymi pomidorami, płatkami migdałowymi, świeżym tymiankiem, płatkami chili i olejem z pomidorów.

Różowe nadzienie otrzymamy po zblendowaniu serka śmietankowego z wędzonym łososiem, jajkami na twardo, słodką papryką, chrzanem i majonezem. Warstwę tortu może też stanowić pasta z podsmażonych pieczarek i cebuli, sera, żółtej papryki i majonezu.

Szwedzi chętnie stosują prostą masę z jajek na twardo, majonezu, koperku i soku z cytryny. Do nadzienia dodają też gotowane i drobno posiekane krewetki, szynkę, resztki pieczonego kurczaka czy tuńczyka.

Poszczególne warstwy przekładamy oczywiście ciasno ułożonymi kromkami chleba. Na koniec wierzch i boki tortu smarujemy serkiem śmietankowym lub "lukrem" z majonezu zmieszanego ze śmietaną albo serkiem mascarpone i odrobiną soku z cytryny. Do dekoracji możemy użyć np. pomidorków koktajlowych, pokrojonej, różnokolorowej papryki, oliwek, kaparów, świeżych liści szpinaku, bazylii czy roszponki, grzybków marynowanych, "różyczek" z szynki albo wędzonego łososia lub plasterków jajka na twardo.

Przed podaniem tort chlebowy schładzamy w lodówce przez minimum 2-3 godziny.

Źródło artykułu:

Wybrane dla Ciebie

Nie tylko kiszenie. Taką sałatkę robię na zimę z kapustą, idealna do kotletów
Nie tylko kiszenie. Taką sałatkę robię na zimę z kapustą, idealna do kotletów
Latem robię knedle bez ziemniaków. Są pyszne i wysokobiałkowe
Latem robię knedle bez ziemniaków. Są pyszne i wysokobiałkowe
Rozdrobnione warzywo wrzucam do wody. Po odcedzeniu mam najlepszy oprysk na chore ogórki
Rozdrobnione warzywo wrzucam do wody. Po odcedzeniu mam najlepszy oprysk na chore ogórki
To jedno z najzdrowszych mięs. Polacy wciąż mają opory, aby je jeść
To jedno z najzdrowszych mięs. Polacy wciąż mają opory, aby je jeść
Najzdrowsze grzyby. Zwłaszcza seniorzy powinni zajadać
Najzdrowsze grzyby. Zwłaszcza seniorzy powinni zajadać
Wymiata toksyny z organizmu jak miotełka. Latem jest najzdrowsza i najsmaczniejsza
Wymiata toksyny z organizmu jak miotełka. Latem jest najzdrowsza i najsmaczniejsza
W upały pijemy ją litrami. Nie mamy świadomości, że działa jak trucizna
W upały pijemy ją litrami. Nie mamy świadomości, że działa jak trucizna
Większość myśli, że są zdrowe. Dietetyk załamuje ręce, kiedy Polacy sięgają po te produkty
Większość myśli, że są zdrowe. Dietetyk załamuje ręce, kiedy Polacy sięgają po te produkty
Gdy zobaczę w sklepie, od razu ją kupuję. Reguluje ciśnienie i pomaga stracić zbędne kilogramy
Gdy zobaczę w sklepie, od razu ją kupuję. Reguluje ciśnienie i pomaga stracić zbędne kilogramy
Dodaj do wody i pij rano. Od razu poczujesz się lepiej i nawodnisz organizm
Dodaj do wody i pij rano. Od razu poczujesz się lepiej i nawodnisz organizm
Te osoby powinny unikać bobu. Może być dla nich toksyczny
Te osoby powinny unikać bobu. Może być dla nich toksyczny
Jeśli widzisz to na opakowaniu z mięsem, lepiej nie kupuj. Możesz poważnie się zatruć
Jeśli widzisz to na opakowaniu z mięsem, lepiej nie kupuj. Możesz poważnie się zatruć