Mak

Mak lekarski lub uprawny to gatunek rośliny, z której pozyskuje się drobne nasionka wykorzystywane między innymi do celów kulinarnych. Ma kolor niebieskawy, a dokładniej szarofioletowy. Rzadziej można spotkać mak biały, który ma zdecydowanie delikatniejszy smak.

Mak uprawiany na większą skalę jest w Afganistanie, Chinach, Indiach, Iranie, w Turcji i wielu krajach Bliskiego Wschodu głównie dla uzyskania opium. W wielu krajach Europy, również w Polsce, mak lekarski uprawiany jest dla celów przemysłowych, leczniczych a także spożywczych.

Nasiona różnej barwy (białe, niebieskie, szare) wykorzystywane są w celach spożywczych oraz do produkcji. Tłoczony na zimno olej makowy zawiera 70 do 75 proc. kwasu linolowego. Olej makowy ma delikatny, lekko orzechowy smak i może być wykorzystywany do przygotowywania sałatek. Powinien być przechowywany w ciemnym i dość chłodnym miejscu. Olej makowy reguluje pracę nerek i wątroby, a także przyśpiesza gojenie się ran. Wszystko dzięki zawartości nienasyconych kwasów tłuszczowych, głównie tych z grupy omega-6.

Mak jest bogaty w komplet witamin rozpuszczalnych w tłuszczach - A, D, E, a także witaminę C. Jest również doskonałym źródłem wapnia - budulca kości. Mak zawiera także dużo żelaza, miedzi, manganu, magnezu, fosforu i cynku.

Mak, mimo że korzystnie wpływa na perystaltykę jelit, co jest pożądane w trakcie odchudzania, nie jest polecany osobom będącym na diecie. Mak niemal w połowie składa się z tłuszczu (18-25 proc to białka, ok. 25 proc. - węglowodany), dlatego jest bardzo kaloryczny – 100 g maku ma aż 478 kcal.

Makowiec to tradycyjne polskie ciasto zwijane i przekładane masą ze zmielonego maku, cukru i bakalii. Wypiek najczęściej przybiera formę walca lub strudla.

Rogale świętomarcińskie to tradycyjny wypiek kuchni poznańskiej z nadzieniem z białego maku. Wypieka się je na 11 listopada, z okazji dnia św. Marcina. Tradycja ta wywodzi się z czasów pogańskich, gdy podczas jesiennego święta składano bogom ofiary z wołów lub, w zastępstwie, z ciasta zwijanego w wole rogi. Kościół łaciński przejął ten zwyczaj, łącząc go z postacią św. Marcina. Kształt ciasta interpretowano jako nawiązanie do podkowy, którą miał zgubić koń świętego. Istotne w wyrobie jest nadzienie przyrządzane z białego maku z cukrem, okruchami ciasta biszkoptowego, masą jajeczną, margaryną, orzechami, rodzynkami, owocami w syropie lub kandyzowanymi (czereśnie, gruszka, skórka pomarańczowa) oraz aromatem migdałowym.

Tradycyjna kutia krok po kroku
oprac. Katarzyna Gileta

Tradycyjna kutia krok po kroku

Zapisz na później
Domowe rogale marcińskie. Wyjątkowy wypiek na 11 listopada
Zapisz na później
Ciasto makowo-serowe z jabłkami i polewą. Ślinka cieknie
Zapisz na później
Tradycyjne świąteczne makowczyki. Z tym przepisem wyjdą idealne
Zapisz na później
Śnieżny makowiec siostry Anastazji. Przepyszne ciacho nie tylko na święta
Zapisz na później
Maczek - ciasto kokosowo-czekoladowe. Skusi każdego łasucha
Zapisz na później
Ciasto makowe z kremem. Idealne na świąteczny stół
Zapisz na później
Wieniec drożdżowy z makiem. Jest prostszy niż ci się wydaje
Zapisz na później
Lubelski specjał na nowo. Prosty przepis na bezglutenowe cebularze
Zapisz na później