Emulgatory, środki spulchniające, żelujące E400 - E499

Obecnie na rynku trudno znaleźć produkty spożywcze bez chemicznie wyglądających substancji w składzie. Producenci chcą sprzedać jak najwięcej po jak najniższej cenie, a w tym świetnie pomagają właśnie dodatki pomocnicze. Te otrzymywane w procesach chemicznych są dużo tańsze od naturalnych substancji. Tak jest z grupą dodatków o symbolach E400-E499. Czy emulgatory, środki spulchniające i żelujące są dla nas szkodliwe?

Źródło zdjęć: © 123RF.COM

16 maja 2016, 14:34

W związku z rozpowszechnieniem zastosowania związków chemicznych w produkcji spożywczej, odpowiednie instytucje Unii Europejskiej stworzyły „Listę E”. Jest to spis wszystkich dodatków spożywczych, które łatwo poznać po trzech cyfrach podanych po literze E. Na liście znajdują się wszystkie substancje pomocnicze, które spełniły trzy podstawowe warunki: zaistniała technologiczna potrzeba otrzymywania tego związku w procesie chemicznym, substancja nie wpływa szkodliwie na zdrowie człowieka oraz swoją nazwą nie wprowadza w błąd.

Środki spożywcze na „Liście E” dzielimy na kilka grup:

Barwniki,
Konserwanty,
Przeciwutleniacze i regulatory kwasowości,
Emulgatory, środki spulchniające, żelujące, itp.,
Środki pomocnicze,
Wzmacniacze smaku,
Środki słodzące, nabłyszczające i inne,
Stabilizatory, konserwanty, zagęstniki i inne.

Jedną z najbardziej kontrowersyjnych grup są emulgatory, środki spulchniające, żelujące, itp., które posiadają symbole E400-E499. Emulgatory są cząsteczkami, dzięki którym woda miesza się z olejem. Ich zadaniem jest rozproszenie się cząsteczek wody oraz cząsteczek oleju, dzięki czemu te dwie substancje tworzą gładką emulsję.

Już w starożytności jako emulgator wykorzystywano wosk pszczeli lub żółtka jajka. Z czasem nietrwałe jajko zamieniono na lecytynę otrzymywaną z soi. Następnie, jeszcze przed wybuchem II Wojny Światowej, jako emulgatory zaczęto wykorzystywać pochodne kwasów tłuszczowych. Najczęściej stosowanymi w produkcji spożywczej związkami z grupy E400-E499 są: agar (E406), karagen (E407), guma guar (E412) oraz guma ksantanowa (E415).

Obecnie emulgatory znajdziemy w:

margarynie,
majonezie,
sosach sałatkowych,
słodyczach,
produktach cukierniczych,
pieczywie.

W składzie produktów spożywczych możemy także znaleźć środki spulchniające, które poprawiają ich wygląd oraz konsystencję. Właściwości spulchniające wykazuje: soda oczyszczona, proszek do pieczenia oraz wodorowęglan amonu. Stosuje się je najczęściej w cukiernictwie i piekarnictwie. To właśnie dzięki środkom spulchniającym, bułki i chleby wydają się pełniejsze.
W tej grupie związków chemicznych znajdują się także dodatki żelujące. Są to inaczej zagęstniki, które nadają produktom gęstość, a tym samym kształt.

Środki żelujące znajdziemy w:

galaretkach,
przetworach owocowych,
suszonych warzywach i owocach,
żywności bezglutenowej,
produktach dla dzieci,
produktach mlecznych.

Czy związki chemiczne o symbolu E są szkodliwe dla zdrowia?

Wszystkie związki z grupy E400-E499 są dopuszczone do użytku w krajach Unii Europejskiej. Ich ilość w produktach spożywczych nie wpływa negatywnie na nasze zdrowie, jednak spożywanie tych dodatków chemicznych w dużych dawkach może przynieść działania niepożądane. Właśnie z tego powodu osoby wrażliwe lub z różnego typu alergiami powinny uważać na to, co jedzą i starannie czytać etykiety produktów spożywczych.