Skordalia. Pyszne smarowidło rodem z Grecji

Świetnie komponuje się zarówno z grillowanym mięsem czy rybą, jak i smażonymi warzywami. Sprawdzi się jako dip lub pasta do pieczywa. Może być jedzona na ciepło i zimno, w każdej formie smakuje wyśmienicie. Skordalia ma jeszcze jedną zaletę – jej przygotowanie jest banalnie proste.

Skordalia. Pyszne smarowidło rodem z Grecji
Źródło zdjęć: © 123RF

Genezy tej potrawy należy szukać w głębokiej starożytności, gdy podstawą codziennego jadłospisu większości Greków były proste produkty zbożowe, przede wszystkim chleb oraz warzywa, zwłaszcza fasola, cebula i czosnek, na bazie którego przyrządzano potrawę zwaną skorothalmi, obecnie znaną jako skordalia.

Bez tego przysmaku do dziś trudno wyobrazić sobie prawdziwą grecką biesiadę, znajdziemy ją także w menu wielu restauracji w Atenach czy na Krecie. Może być spożywana jako pasta do pieczywa czy dip, świetnie pasuje również do pieczonej ryby, grillowanego mięsa (szczególnie jagnięciny) czy smażonych warzyw, np. marchewki, kabaczka lub bakłażana.

Siła czosnku

Receptur skordalii jest wiele, ale łączy je podstawowy składnik, czyli świeżo starty lub wyciśnięty czosnek. To bez wątpienia jeden z najzdrowszych darów natury, niezastąpiony dodatek do wielu potraw i znakomite lekarstwo, co zawdzięcza wyjątkowo silnemu stężeniu allicyny – siarkoorganicznego związku chemicznego, którego działanie antybiotyczne – jak wykazały badania naukowe – jest mocniejsze niż penicyliny czy tetracykliny. Czosnek nieprzypadkowo wykorzystywany jest w leczeniu bólu gardła, przeziębień, grypy, infekcji oskrzeli i płuc, a także przewodu pokarmowego. Wspomaga odbudowanie przyjaznej mikroflory po terapiach antybiotykowych.

Wystarczy kilka ząbków tej aromatycznej rośliny dodanych, żeby pobudzić pracę wytwarzanych w wątrobie enzymów, które oczyszczają organizm z toksyn. Czosnek świetnie potrafi poradzić sobie z upływającym czasem – to zasługa antyutleniaczy, które działają odmładzająco na nasz organizm.

Powinien regularnie gościć w jadłospisie nadciśnieniowców, ponieważ zawiera związki skutecznie obniżające ciśnienie. Poza tym czosnek pobudza wydzielanie soków trawiennych i redukuje poziom "złego" cholesterolu, zapobiegając zawałom serca i wylewom. Od wieków uchodzi też za skuteczny afrodyzjak – allicyna znacząco poprawia krążenie krwi, a w efekcie także męską potencję, pozwalając przezwyciężyć m.in. problemy z erekcją.

Jak przyrządzić skordalię

Do przygotowania skordalii potrzebujemy główki świeżego czosnku, oczywiście polskiego, gdyż ten masowo sprowadzany z Chin jest nie tylko mniej wartościowy odżywczo (zawiera znacznie niższą dawkę allicyny), ale dodatkowo nafaszerowany szkodliwymi chemikaliami. Jak rozpoznać "podróbkę"? Chiński czosnek jest znacznie większy i śnieżnobiały, podczas gdy rodzimy ma zwykle mniejsze główki o różowym lub fioletowym odcieniu.

Gdy znajdziemy odpowiedni produkt, obieramy go i "gołe" ząbki zalewamy na kilka godzin 2-3 łyżkami octu winnego. Następnie moczymy w wodzie miąższ z 5-6 kromek czerstwego chleba, najlepiej pszennego, po czym odciskamy i dodajemy do miski z octem i przetartym lub drobno posiekanym czosnkiem. Blendujemy, dodając powoli 150 ml dobrej oliwy z oliwek, aż do uzyskania gładkiej masy. Doprawiamy solą. Jeśli potrawa jest zbyt gęsta, rozcieńczamy ją wodą.

To najbardziej podstawowa wersja skordalii. W wielu przepisach chleb bywa zastępowany ugotowanymi i przeciśniętymi przez praskę ziemniakami, migdałami, orzechami włoskimi lub pistacjowymi. Można też stosować kombinację tych składników. Do doprawienia przysmaku warto użyć soku z cytryny, pieprzu czy szczypty sproszkowanej papryczki chili. W niektórych rejonach Grecji jako zagęstnik stosuje się surowe jajko lub śmietanę. Na Korfu i innych Wyspach Jońskich zamiast octu dodaje się wywar rybny.

Skordalię można podawać na gorąco lub po schłodzeniu w lodówce. Nadaje się jako dip do surowej marchewki, ogórka czy selera naciowego. Pasuje do pieczonych lub smażonych warzyw, zwłaszcza bakłażana, kabaczka, buraka i ziemniaka. Sprawdzi się jako smarowidło na chrupiącej bagietce i dodatek do obiadowego dania głównego, rybnego (np. dorsza w cieście)
albo mięsnego – świetnie komponuje się zarówno z krwistym befsztykiem, jak i swojską kiełbaską z ogniska.

Skordalia jest obowiązkowym składnikiem meze, czyli zestawu greckich przekąsek, obok oliwek, serów (szczególnie fety) i różnych owoców morza. Jednak warto ją spróbować także w prostszej, bardziej rodzimej odsłonie, jako dodatek do ugotowanego na twardo jajka, zamiast tradycyjnego majonezu.
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Wybrane dla Ciebie

Nie tylko kiszenie. Taką sałatkę robię na zimę z kapustą, idealna do kotletów
Nie tylko kiszenie. Taką sałatkę robię na zimę z kapustą, idealna do kotletów
Latem robię knedle bez ziemniaków. Są pyszne i wysokobiałkowe
Latem robię knedle bez ziemniaków. Są pyszne i wysokobiałkowe
Rozdrobnione warzywo wrzucam do wody. Po odcedzeniu mam najlepszy oprysk na chore ogórki
Rozdrobnione warzywo wrzucam do wody. Po odcedzeniu mam najlepszy oprysk na chore ogórki
To jedno z najzdrowszych mięs. Polacy wciąż mają opory, aby je jeść
To jedno z najzdrowszych mięs. Polacy wciąż mają opory, aby je jeść
Najzdrowsze grzyby. Zwłaszcza seniorzy powinni zajadać
Najzdrowsze grzyby. Zwłaszcza seniorzy powinni zajadać
Wymiata toksyny z organizmu jak miotełka. Latem jest najzdrowsza i najsmaczniejsza
Wymiata toksyny z organizmu jak miotełka. Latem jest najzdrowsza i najsmaczniejsza
W upały pijemy ją litrami. Nie mamy świadomości, że działa jak trucizna
W upały pijemy ją litrami. Nie mamy świadomości, że działa jak trucizna
Większość myśli, że są zdrowe. Dietetyk załamuje ręce, kiedy Polacy sięgają po te produkty
Większość myśli, że są zdrowe. Dietetyk załamuje ręce, kiedy Polacy sięgają po te produkty
Gdy zobaczę w sklepie, od razu ją kupuję. Reguluje ciśnienie i pomaga stracić zbędne kilogramy
Gdy zobaczę w sklepie, od razu ją kupuję. Reguluje ciśnienie i pomaga stracić zbędne kilogramy
Dodaj do wody i pij rano. Od razu poczujesz się lepiej i nawodnisz organizm
Dodaj do wody i pij rano. Od razu poczujesz się lepiej i nawodnisz organizm
Te osoby powinny unikać bobu. Może być dla nich toksyczny
Te osoby powinny unikać bobu. Może być dla nich toksyczny
Jeśli widzisz to na opakowaniu z mięsem, lepiej nie kupuj. Możesz poważnie się zatruć
Jeśli widzisz to na opakowaniu z mięsem, lepiej nie kupuj. Możesz poważnie się zatruć