Ziele angielskie - właściwości i zastosowanie

Według XVI-wiecznego hiszpańskiego uczonego Francisco Hernandeza ziele angielskie należało do najchętniej stosowanych przypraw przez Azteków. Początkowo europejscy podróżnicy, którzy przybyli do Ameryki Południowej, mylili ten składnik potraw ze zwykłym czarnym pieprzem. Na Starym Kontynencie ziele angielskie pojawiło się na przełomie XVI i XVII wieku. Polska nazwa przyprawy wywodzi się od jej dużej popularności w brytyjskiej tradycji kulinarnej. Sami Anglicy określają ziele jako „allspiece” („przyprawa wszystko”), ponieważ jego smak przypomina mieszankę kilku innych ziół oraz naturalnych dodatków kulinarnych. Obecnie ziele angielskie jest jedną z najczęściej używanych przypraw w polskich domach. Doskonale podkreśla ono smak różnorodnych potraw, a na dodatek pomaga zwalczyć niektóre dolegliwości.

Ziele angielskie – ogólna charakterystyka

Ziele angielskie jest tak naprawdę owocem korzennika lekarskiego (łac. Pimenta dioica) – drzewa z rodziny mirtowatych, występującego głównie w Ameryce Południowej i gdzieniegdzie w Ameryce Północnej. Gatunek osiąga wysokość 10 metrów, jego szara kora wydziela przyjemny zapach, a gałęzie porastają duże lśniące liście. Owoce drzewa przypominają swym wyglądem jagodę wielkości ziarnka grochu. Niedojrzała ma zielony kolor, a z czasem przybiera barwę szkarłatną. Z wysuszonych owoców korzennika lekarskiego uzyskuje się znane nam doskonale ziele angielskie. Smak przyprawy określa się jako ciepły i umiarkowanie ostry, w zapachu natomiast wyczuć można nutki imbiru, goździków oraz cynamonu. W kuchni ziele angielskie stosuje się zarówno w całości, jak i w postaci proszku. Aby przyprawa długo utrzymała swoje walory, powinna być przechowywana w szczelnie zamkniętym pojemniku.

Ziele angielskie w kuchni

Ziele angielskie ma szerokie zastosowanie w sztuce kulinarnej. Przyprawa ta stanowi istotny dodatek do wielu dań o europejskim rodowodzie. Przede wszystkim dodaje się ją do potraw mięsnych – pieczeni (np. ze schabu), pasztetów i galaret. Bardzo często ziele angielskie wchodzi w skład różnego rodzaju marynat, pikli, konserw, sosów, zup (np. barszcz czerwony)
oraz farszów. Przyprawę warto również dodać do takich specjałów, jak bigos, leczo, ryba po grecku, czy sałatka warzywna. Mało kto wie, że ziele angielskie wchodzi w skład niektórych odmian mieszanek typu curry, a także używane jest do przygotowania niektórych nalewek alkoholowych i deserów (np. ciast owocowych). Przyprawy często używa się jako zamiennika cynamonu lub goździków.

Do czego warto dodać ziele angielskie?

• Bigos
• Barszcz czerwony
• Żurek
• Królik w sosie
• Ryba po grecku
• Krupnik
• Pilaw
• Pierogi mięsem
• Pikle angielskie
• Kapusta kiszona
• Marynowany śledź
• Sos barbecue

Właściwości lecznicze ziela angielskiego

Owoce korzennika lekarskiego mają korzystny wpływ na pracę układu trawiennego. Przede wszystkim przyprawa łagodzi objawy zgagi, wspomaga produkcje soków żołądkowych oraz działa wiatropędnie. Ziele angielskie należy jednak spożywać z umiarem, ponieważ może ono doprowadzić do zaburzeń pokarmowych. Oprócz tego przyprawa działa rozkurczowo i odkażająco. Ziarenka korzennika wykorzystuje się też do leczenia przeziębień, wzmacniania odporności, leczenia drobnych infekcji jamy ustnej i zwalczania trądziku. Ziele angielskie pomaga przyswajanie witamin B oraz selenu. Nie zaleca się spożycia przyprawy przez ciężarne kobiety.

Czy wiesz, że…?

Ziele angielskie wykorzystywane jest również w przemyśle kosmetycznym do produkcji perfum i preparatów odmładzających.

Głównymi składnikami chemicznymi przyprawy są: kwas jabłkowy, cukier, żywica i garbniki. Ziele przynosi ulgę przy nerwobólach oraz kolkach.

Wojciech Chentkiewicz