Liść Laurowy w kuchni - potrawy, właściwości

Od najdawniejszych czasów liść laurowy uważany był za przyprawę wyjątkową. Nie bez przyczyny to właśnie z niego tworzone były w czasach starożytnych wieńce, które zdobiły głowy poetów, władców oraz zwycięzców igrzysk olimpijskich. Liść laurowy uważano za swego rodzaju talizman, który chronił ludzi przez różnego rodzaju nieszczęściami (szczególnie przed atakami piorunów). Starożytni zdawali sobie również sprawę z niezwykłych właściwości smakowych i zdrowotnych przyprawy. Nic zatem dziwnego, że przyprawa z czasem znalazła szerokie zastosowanie w niemal każdym zakątku świata.

Przyprawę pozyskuje się przez ususzenie liści wawrzynu szlachetnego (łac. Laurus nobilis) – rośliny z rodziny wawrzynowatych, porastającej dziko niemal cały obszar terenów śródziemnomorskich (południe Europy, północ Afryki, zachodnia Azja). W formie hodowlanej wawrzyn szlachetny występuje natomiast na całym świecie. W Polsce brak jest jego upraw na szeroką skalę, choć roślinę dość często hoduje się w warunkach domowych. Mimo preferencji cieplejszego klimatu, potrafi ona przeżyć krótkotrwałe mrozy. Najlepiej posiać ją w żyznej glebie w miejscu dobrze wietrzonym, przy czym należy zadbać, by roślina nie była narażona na częste powiewy chłodnego powietrza. Wawrzyn szlachetny to wiecznie zielony krzew, który potrafi osiągnąć wysokość nawet kilkunastu metrów. Roślina cechuje się oczywiście falistymi liśćmi o ciemnozielonej barwie i charakterystycznym aromacie, a także kwitnącymi w maju białymi kwiatami oraz owocami przypominającymi ciemne jagody. Używane w kuchni liście laurowe po zerwaniu poddaje się procesowi
suszenia. Tracą one wówczas swój kolor oraz błyszczącą strukturę, natomiast utrzymują ostry aromat i zyskują nieco gorzkawy smak.

Liście laurowe stosuje się przede wszystkim do wzmocnienia smaku różnych potraw. Przyprawę warto dodać podczas przygotowywania rozmaitych zup - np. barszczu, kapuśniaku, grzybowej lub koperkowej. Liścia laurowego nie powinno również zabraknąć w sosach, szczególnie tych na bazie gulaszu. Uzyskany z krzewu wawrzynowego dodatek powinien również znaleźć się w tradycyjnym polskim bigosie. Oprócz tego liść laurowy świetnie pasuje do wszelakich dań mięsnych, doskonale komponuje się z rybami, urozmaica smak galaret i zalew octowych, różnorodnych marynat i pasztetów. Zmielone liście stanowią jeden ze składników kilku popularnych mieszanek przypraw – np. garam masali.

• Bigos
• Kapuśniak
• Zupa fasolowa
• Zupa koperkowa
• Zupa rybna
• Sos pieczeniowy
• Fasolka po bretońsku
• Barszcz
• Ryba po grecku
• Zrazy wołowe w sosie
• Zupa kalafiorowa
• Galareta mięsna

Liść laurowy posiada wiele właściwości, które korzystnie wpływają na nasze zdrowie. Przede wszystkim uzyskana z wawrzynu szlachetnego przyprawa pomaga przy różnych dolegliwościach skórnych i przyspiesza gojenie się ran. Oprócz tego liść laurowy skutecznie niweluje migrenę, a uzyskiwany z niego olejek stanowi jeden ze składników maści na bóle reumatyczne. Przyprawa ma także dobry wpływ na pracę układu trawiennego – liść laurowy działa wiatropędnie, pobudza trawienie, łagodzi bóle żołądkowe oraz przynosi ukojenie w trakcie choroby wrzodowej. Dodatkowo liść laurowy obniża poziom cukru we krwi, jest naturalnym przeciwutleniaczem, działa antybakteryjnie i przeciwgrzybicznie. Liście wawrzynu szlachetnego warto wykorzystać również do zwalczenia przeziębienia i grypy, zapalenia zatok, infekcji dziąseł, chorób gardła, kaszlu, zapalenia oskrzeli, a nawet kaca! Warto jednak wiedzieć, że spożycie większej ilości liści laurowych może okazać się toksyczne dla naszego organizmu!

Grecka nazwa wawrzynu szlachetnego brzmi dáfni, co stanowi nawiązanie do słynnego mitu o Daphne, która chcąc uchronić się przed Apollem została zamieniona przez Gaję w drzewo laurowe. Sam Apollo uznał wawrzyn za świętą roślinę, dlatego też jego liści używano do wytworzenia wieńców dla zwycięzców igrzysk olimpijskich. Liście laurowe znajdują zastosowanie także w przemyśle kosmetycznym i perfumeryjnym. Oprócz tego przyprawa skutecznie odstrasza różne insekty oraz owady. Liście laurowe bogate są w olejki eteryczne, zawierające między innymi cyneol, fenol, metyl, pektyny, żywicę oraz garbniki.

Wojciech Chentkiewicz