Jak przechowywać produkty po otwarciu

Zepsuta żywność może być przyczyną wielu problemów zdrowotnych, dlatego tak ważny jest właściwy sposób jej przechowywania. Szczególnie po otwarciu produktów spożywczych. Na ich opakowaniach często znajdziemy cenne wskazówki, jednak niekiedy warto także skorzystać z doświadczeń naszych mam czy babć.

Na trwałość artykułów spożywczych wpływa wiele czynników. Przede wszystkim właściwości poszczególnych składników, ale nie mniejsze znaczenie ma proces technologiczny stosowany w procesie produkcyjnym czy użyte środki konserwujące.

Wydłużenie terminu przydatności do spożycia to także zasługa odpowiedniego systemu pakowania. Dzięki sterylnym i pozbawionym dostępu powietrza osłonkom produkty nie są narażone na psucie lub atak drobnoustrojów, dlatego możemy je przechowywać wiele miesięcy.

Jednak trwałość tych smakołyków błyskawicznie skraca się po otwarciu opakowania. Powinniśmy znaleźć na nim zazwyczaj wskazówkę dotyczącą sposobu i miejsca przechowywania produktu. Często pojawia się tam również informacja: „należy spożyć w ciągu … dni od otwarcia”. Należy wówczas zastosować się do tych sugestii, żeby uniknąć poważnych konsekwencji zdrowotnych.
Niekiedy informacji na temat przydatności produktu po otwarciu nie znajdziemy na etykiecie albo wyrzucimy opakowanie przed zapoznaniem się z uwagami na ten temat. Warto wtedy pamiętać o zachowaniu kilku podstawowych zasad przechowywania żywności.

Mleczne zasady

W przypadku niektórych produktów otwarcie opakowania może radykalnie skrócić termin przydatności do spożycia. Najlepszym przykładem jest popularne na polskim rynku mleko UHT. Dzięki sterylizacji w bardzo wysokiej temperaturze okres jego trwałości jest bardzo długi i może sięgać nawet pół roku. Jednak po otwarciu kartonu zawartość należy spożyć w ciągu 48 godzin, cały czas trzymając w lodówce i w możliwie jak najszczelniej zamkniętym opakowaniu, ponieważ zawarty w mleku tłuszcz pochłania obce zapachy.

W warunkach chłodniczych musimy przechowywać także inne produkty nabiałowe, np. twaróg powinien być przełożony do szczelnego pojemnika i spożyty w ciągu 48 godzin. Ser typu brie po otwarciu warto owinąć w pergamin, wówczas wydłużymy jego trwałość do ok. 6-7 dni. Ser żółty przetrwa w lodówce trochę dłużej – nawet dwa tygodnie, pod warunkiem, że zabezpieczymy go przed wyschnięciem i dostępem powietrza, umieszczając w próżniowym pojemniku.

Masło po otwarciu powinniśmy zjeść w ciągu tygodnia. Ponieważ łatwo wchłania inne zapachy, warto przechowywać je w zamykanej przegródce na drzwiach lodówki lub w hermetycznie zamykanym opakowaniu.

Otwarcie słoika znacznie skraca termin trwałości majonezu. Należy go spożyć w ciągu 2-3 tygodni, ponieważ później na powierzchni zacznie się zbierać olej, a wierzchnia warstwa straci smak i kolor. Słoik musi pozostawać w lodówce – wyższa temperatura sprzyja jełczeniu produktu.

Zdrowa woda, ale…

Soki owocowe czy warzywne to skarbnica cennych witamin i mikroelementów. Jednak ich okres trwałości również znacznie skraca się po otwarciu kartonu lub butelki. Produkty należy wówczas spożyć w ciągu 48 godzin i oczywiście przechowywać w lodówce, w przeciwnym razie istnieje ryzyko rozwoju pleśni i innych drobnoustrojów. Niekiedy groźne procesy nie wpływają na smak soków, dlatego wiele osób raczy się nimi przez wiele dni, narażając się na poważne problemy zdrowotne.

Nawet butelkowana woda powinna być spożyta po otwarciu w miarę szybko. Szczególnie, jeśli nie jest przechowywana w lodówce – zbyt wysoka temperatura przyspiesza rozwój drobnoustrojów. Przyjmuje się, że woda powinna być wykorzystana w ciągu 48 godzin. Po dłuższym okresie przetrzymywania należy ją ugotować, co jednak niszczy wiele składników mineralnych.

Przetwory i sosy w słoiku po otwarciu trzeba koniecznie przechowywać w lodówce, w oryginalnym opakowaniu i nie dłużej niż 4-5 dni. Owoce czy warzywa z puszki warto przełożyć np. do słoika (razem z zalewą, w której się wcześniej moczyły) i umieścić w lodówce. Powinniśmy je spożyć w ciągu 48 godzin – dłużej magazynowane tracą smak, aromat i kolor.

Łańcuch chłodniczy

Oleje i oliwy po otwarciu należy przechowywać w suchych, ciemnych i chłodnych miejscach, jednak nie w lodówce, ponieważ zbyt niska temperatura może powodować gęstnienie i mętnienie produktu. Oliwę z oliwek warto zużyć w ciągu 3 miesięcy – po tym okresie obniża się jej wartość odżywcza.

Coraz większą popularnością wśród Polaków cieszą się próżniowo pakowane wędliny. Teoretycznie mogą one pochwalić się długim terminem przydatności, który jednak skraca się po otwarciu. Pamiętajmy, że tego typu produkty bardzo często stają się przyczyną zatruć pokarmowych. Nagłe skurcze żołądka, biegunka lub wymioty mogą być efektem spożycia plasterka wędliny, na którym pojawiały się drobnoustroje chorobotwórcze.

Jak uniknąć takich kłopotów? Niezwykle istotne jest zachowanie „łańcucha chłodniczego”. Wędliny powinny być umieszczone w lodówce – najlepiej na środkowych półkach, w temperaturze 3-7 stopni. Nie wolno zostawiać produktów w temperaturze pokojowej, a następnie ponownie ich ochładzać czy zamrażać.

W utrzymaniu świeżości wędlin pomogą pojemniki próżniowe, ograniczające kontakt tlenu z artykułami spożywczymi. Dzięki temu szynka czy salami dłużej zachowa naturalny smak i aromat.
Dobrym rozwiązaniem jest także folia aluminiowa, która znakomicie izoluje owiniętą żywność i nie przepuszcza powietrza czy pary wodnej. Jednak nadaje się przede wszystkim do suchych produktów. Wilgotne mogą zapleśnieć.

Wędliny warto przechowywać też w papierze spożywczym. Taka osłona sprawi, że nie wyschną i zachowają smak.

Konserwy mięsne po otwarciu należy spożyć jak najszybciej. Niedojedzoną powinniśmy przełożyć do słoika, szczelnie zamknąć i postawić na dolnej półce w lodówce.

Piwo bez smaku

Przechowywanie alkoholu po otwarciu butelki również wymaga uwagi. Niektóre niedopite trunki, np. wódka, koniak czy whisky dobrze znoszą pozostawienie do „następnej okazji”, choć znawcy zalecają, żeby przelewać je do mniejszych butelek lub karafek (najlepiej z ciemnego szkła), ponieważ dostęp powietrza i światła może wpłynąć na właściwości napoju. Warto także zapewnić mu schronienie pozbawione dostępu słońca.

Wino po otwarciu powinno być spożyte stosunkowo szybko, najlepiej w ciągu 1-2 dni, chociaż jeśli poświecimy mu uwagę, może stać nawet tydzień. W tym czasie należy przechowywać je w lodówce, w szczelnie zamkniętej butelce, co spowolni utlenianie szlachetnego trunku. Im mniej kontaktu z tlenem, tym lepiej. Dla osiągnięcia lepszych rezultatów wino musi stać w pozycji pionowej.
Piwo warto spożyć od razu po otwarciu butelki lub puszki. Już następnego dnia zwykle nie nadaje się do spożycia. Przechowywane w rozświetlonych miejscach i zbyt wysokiej temperaturze stanie się mętne, pozbawione gazu i po prostu niesmaczne.

Rafał Natorski/mmch/kuchnia.wp.pl