Historia dań wielkanocnych i ich symbolika

Od setek lat na naszych wielkanocnych stołach pojawiają się te same, tradycyjne potrawy. To nie przypadek, bo wiele potraw i składników ma swoje religijne lub symboliczne znaczenie. Zazwyczaj o tym nie pamiętamy, ale warto sobie przypomnieć dlaczego Wielkanoc nie może się obejść bez tego czy innego elementu sztuki kulinarnej.

Co powinno znaleźć się na wielkanocnym stole?
Źródło zdjęć: © AdobeStock

Zacznijmy od baranka. Choć nie jest on częścią świątecznego menu - no chyba, że przygotujemy dania z baraniny lub jagnięciny - podczas wielkanocnej uczty nie może go zabraknąć. Baranek jest jednym z najważniejszych symboli świąt Wielkiej Nocy. Zgodnie z tradycją i wiarą chrześcijańską, to metafora Jezusa Chrystusa, a także symbol łagodności, niewinności i czystości oraz ofiary. W dawnych czasach święcono pieczonego baranka, dziś stawiamy na symbol. Dlatego na naszych stołach pojawiają się figurki z cukru, czekolady, ciasta, a nawet baranki wykonane z masła.

Oczywiście Wielkanoc kojarzy się przede wszystkim z jajkami, a dokładniej rzecz biorąc, z pisankami lub kraszankami. Pisanki były szczególnym elementem magicznych obrzędów mogących zapewnić zdrowie i dorodność nie tylko domownikom ale i zwierzętom gospodarczym. Są głęboko związane z symboliką świąt i oznaczają triumf życia nad śmiercią oraz odrodzenie i zmartwychwstanie. Dzielenie się jajkiem z najbliższymi ma również symboliczny wymiar. Oznacza umacnianie więzi, przekazywanie najlepszych życzeń. A skąd się wziął zwyczaj malowania jajek? Podobno to pozostałość po pogańskim święcie rozpoczęcia wiosny, które zostało przejęte przez chrześcijan w lekko tylko zmienionej formie.

Zobacz też: Baranek wielkanocny z ciasta

W wielkanocnym koszyczku, ale także na stole muszą się także znaleźć chleb i sól. Chleb to najprostszy i najbardziej święty pokarm, a sól to jego nieodłączny towarzysz. Chleb jest uosobieniem Jezusa Chrystusa i symbolem pokarmu dla duszy. Sól z kolei to symbol życia, sił moralnych i duchowych.

Wśród najbardziej charakterystycznych smaków wiosennych świat nie może zabraknąć także chrzanu. Ten ostry korzeń przeważnie kojarzy się z siłą i żywotnością, ale na wielkanocnym stole ma inne znaczenie. Już setki lat temu święcono chrzan i ćwikłę, aby zapobiec nieszczęściu i wygonić złe duchy, które sprowadzały na całą rodzinę spory i kłótnie.

Także świąteczne ciasta nie są przypadkowe. Mazurek to prawdziwy symbol tych Wielkiej Nocy. Słodki wypiek, przygotowywany niemal w sposób rytualny, ma być nagrodą za wytrwanie w poście i za jego zakończenie. Również inne ciasta, które pojawiają się na wielkanocnym stole – takie jak wielkie, drożdżowe lub piaskowe baby, mają swoje miejsce w wielkanocnej tradycji. Symbolizują doskonałość formy i bogactwo urody.

I na koniec szynki, kiełbasy i inne mięsa. Te potrawy z kolei mają zapewnić rodzinie dostatek przez cały rok oraz zdrowie. Wywodzi się to także z dawnych czasów, kiedy tego typu produkty jedzono dosłownie od święta. Zwyczaj jedzenia mięsa, pieczeni i pasztetów, był związany także ze zużywaniem reszty zimowych zapasów. Nic nie można było zmarnować. Dlatego też wykorzystywano każdy kawałek wędzonych mięs. Robiono na nich wywary na zupę (stąd wziął się żurek) i przerabiano na pasztety. A wszystko dla zdrowych i radosnych świąt.

Chcesz się pochwalić swoimi kulinarnymi osiągnięciami? Masz ciekawy przepis? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Wybrane dla Ciebie
Seniorzy powinni jeść garść dziennie. Wzmacnia kości i stawy, pomaga obniżyć cholesterol
Seniorzy powinni jeść garść dziennie. Wzmacnia kości i stawy, pomaga obniżyć cholesterol
Ta kawa jest lepsza od pumpkin spice latte. Pomoże ci pozbyć się oponki
Ta kawa jest lepsza od pumpkin spice latte. Pomoże ci pozbyć się oponki
Ma delikatny smak z lekko orzechową nutą i mało ości. Wersja wędzona dostępna w korzystnej cenie
Ma delikatny smak z lekko orzechową nutą i mało ości. Wersja wędzona dostępna w korzystnej cenie
Mało kalorii, sporo białka, a i tak przegrywa z dorszem. Ta ryba powinna cię zainteresować
Mało kalorii, sporo białka, a i tak przegrywa z dorszem. Ta ryba powinna cię zainteresować
Dodaję do placków ziemniaczanych. Są pulchne i delikatne, ale z bardzo chrupiącą skórką
Dodaję do placków ziemniaczanych. Są pulchne i delikatne, ale z bardzo chrupiącą skórką
Weź z kuchennej szafki i postaw na parapecie. Problem z wilgocią na oknach zniknie
Weź z kuchennej szafki i postaw na parapecie. Problem z wilgocią na oknach zniknie
Wszyscy myślą, że to tylko nieprzydatny odpad. Ja wykorzystuję je częściej niż fusy po kawie
Wszyscy myślą, że to tylko nieprzydatny odpad. Ja wykorzystuję je częściej niż fusy po kawie
Wlej 3 łyżki do sałatki. Pomoże oczyścić organizm z toksyn i zregenerować wątrobę
Wlej 3 łyżki do sałatki. Pomoże oczyścić organizm z toksyn i zregenerować wątrobę
Syrop z cebuli może się schować. Ta mikstura ratuje odporność
Syrop z cebuli może się schować. Ta mikstura ratuje odporność
Tego absolutnie nie rób z pomidorami. Dietetyk przestrzega przed skutkami
Tego absolutnie nie rób z pomidorami. Dietetyk przestrzega przed skutkami
Chrup zamiast chipsów. Rozkręcą trawienie i wzmocnią serce
Chrup zamiast chipsów. Rozkręcą trawienie i wzmocnią serce
Stosuję na infekcje i jako dodatek do potraw. Siostra imbiru dziś o połowę taniej
Stosuję na infekcje i jako dodatek do potraw. Siostra imbiru dziś o połowę taniej