Kuchnia żydowska niejedno ma imię. Czym się charakteryzuje?

Mówiąc o kuchni żydowskiej trzeba mieć na uwadze, że tak naprawdę istnieją trzy rodzaje. Kuchnia Żydów z Bliskiego Wschodu, kuchnia Żydów sefardyjskich z rejonów Półwyspu Iberyjskiego oraz kuchnia Żydów aszkenazyjskich z Europy środkowo-wschodniej. To właśnie ta ostatnia jest nam najbliższa. Co warto wiedzieć na ten temat?

Cymesem nazywamy coś nadzwyczajnego. Tymczasem to marchewka duszona z bakaliami
Źródło zdjęć: © Archiwum prywatne | Fot. Grzegorz Kozakiewicz
Ewa Wachowicz

Specyficzny smak kuchni Żydów aszkenazyjskich

Kuchnia Żydów aszkenazyjskich, którzy zamieszkiwali Europę Środkowo - Wschodnią jeszcze przed 1939 rokiem, czerpała wiele z tradycji kulinarnych innych narodów. Oczywiście wszystkie dania zostały nieco zmienione i dostosowane do standardów. W kuchni żydowskiej tego regionu można też wyczuć charakterystyczne, korzenne przyprawy. Aromat cytryn, gałki muszkatołowej, ale też octu – to tylko niektóre z kolejnych przykładów.

Mówiąc o smakach w kuchni żydowskiej dominuje słodycz i kwaskowatość. Jedno jest pewne: potrawy były i są różnorodne, a ich smak jest niezwykle charakterystyczny. Wyjątkowość tkwi w szczegółach!

Kuchnia koszerna. Czym właściwie jest?

Jeśli chodzi o ogólne wyznaczniki kuchni koszernej, to można określić je następującymi przymiotnikami: zdrowa, świeża, a przede wszystkim czysta. Przygotowywanie posiłków koszernych wiąże się więc z przestrzeganiem wielu zasad. Dotyczą one tego, by nie łączyć ze sobą określonych produktów, niektóre wyeliminować z diety (jak na przykład wieprzowinę) oraz przyrządzać posiłki według jasnych zasad.

Zobacz też: Gotowanie w duchu zero waste. Czipsy z obierek

Zwierzęta muszą być zabijane w sposób humanitarny, istnieją też systemy oddzielania produktów od siebie w taki sposób, by zachowały one świeżość. W ogromnym uproszczeniu chodzi o to, by chronić się przed tym, co niehigieniczne oraz występne. Dodatkowo, niektóre dania serwowano wyłącznie w szabat (na przykład chałkę).

Co ciekawe, w obecnych czasach, istnieje lista produktów, które znajdują się na liście tych koszernych. Można natrafić na źródła, które potwierdzają, że na liście znajdują się nie tylko produkty takie, jak kasza czy ryż, ale nawet Coca Cola czy lody Magnum! Oczywiście nie oznacza to, że takie produkty są z definicji koszerne, muszą one posiadać odpowiedni certyfikat i być zrobione wedle odpowiedniej procedury.

Musicie zdawać sobie sprawę z tego, że jeśli wybieracie się do restauracji żydowskiej w Polsce, to niekoniecznie przygotowywane posiłki będą koszerne. Przepisy faktycznie realizowane są w oparciu o te tradycyjne, jednak jeśli chodzi o sposób pozyskiwania produktów i samo ich przygotowanie, to jest on odmienny.

Kuchnia żydowska oraz polska wzajemnie się przenikały

Niegdyś Polskę zamieszkiwało kilka milionów Żydów. Oczywistym więc jest, że obie kultury kulinarne wzajemnie się przenikały. Najprawdopodobniej to z kuchni żydowskiej wywodzą się tradycyjne gołąbki oraz placki ziemniaczane!

Półgęsek, to kolejny znany i lubiany przysmak, który na nowo zyskuje popularność! Niegdyś przygotowywano też gęś w beczce, gdzie dojrzewała przez osiem dni, a następnie obtaczało się ją w otrębach. Jak kuchnia żydowska, to oczywiście czulent! To tradycyjna potrawa, jaką jedzono w szabat, kiedy nie wolno było gotować oraz rozpalać ognia. Do pieca, w jednym garnku, trafiały zazwyczaj: fasola, koszerna wołowina, cebula oraz korzenne przyprawy. Czasem dodawano też ziemniaki albo kaszę.
Nie możemy też oczywiście zapomnieć o karpiu po żydowsku, który w wielu polskich domach “gra pierwsze skrzypce” na świątecznym stole.

Karp po żydowsku popularny jest obecnie przede wszystkim na terenie dawnej Galicji. Ideą tego dania jest serwowanie ryby na zimno, w galarecie, w której możemy natknąć się na płatki migdałów oraz rodzynki. Warto zaznaczyć, że niegdyś to właśnie karp był jedną z najpopularniejszych ryb w kuchni żydowskiej. Podawano go na wiele różnych sposobów: na słodko, słono, z cebulkę, pieprzem albo z cukrem. Nie sposób nie wspomnieć też o śledziu! Jeszcze przed wojną był to jeden z najtańszych, a jednocześnie najpopularniejszych, produktów. Nietrudno się więc domyślić, że przygotowywano go na wiele różnych sposobów.
Jeśli chcecie samodzielnie przygotować jedną z tradycyjnych potraw, to proponuję wykorzystanie poniższego przepisu na kawior po żydowsku!

Niezbędne składniki:
• ½ kg wątróbek drobiowych
• 2 cebule
• 2 łyżki smalcu gęsiego
• 2 jajka na twardo
• sól
• pieprz
• szczypta kminku mielonego

Do podania:
• maca

Obraz
© Archiwum prywatne

Przygotowanie: na patelni rozgrzać łyżkę smalcu. Wrzucić i usmażyć posiekane cebule. Gdy zaczną się złocić, przełożyć do miski. Na tej samej patelni mocno rozgrzać drugą łyżkę smalcu i usmażyć umyte, oczyszczone wątróbki. Przełożyć na deskę, odstawić na chwilę, po czym drobno pokroić.

Do cebuli dodać posiekane jajka oraz wątróbkę. Przyprawić solą, pieprzem i kminkiem. Dobrze wymieszać. Miskę przykryć folią i wstawić do lodówki na kilka godzin. Z kawioru ulepić kulki wielkości dużego orzecha włoskiego. Podawać z macą.

Chcesz się pochwalić swoimi kulinarnymi osiągnięciami? Masz ciekawy przepis? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Wybrane dla Ciebie

Zanim pojawiła się cola, piliśmy litrami. Gasi pragnienie i uspokaja jelita
Zanim pojawiła się cola, piliśmy litrami. Gasi pragnienie i uspokaja jelita
Wpierają serce, regulują trawienie. Dorzuć do słoika z ogórkami albo zaparz jak herbatę
Wpierają serce, regulują trawienie. Dorzuć do słoika z ogórkami albo zaparz jak herbatę
Polacy się zajadają, bo myślą, że są zdrowe. Dietetyk nie pochwala takiego śniadania
Polacy się zajadają, bo myślą, że są zdrowe. Dietetyk nie pochwala takiego śniadania
Nie tylko kiszenie. Taką sałatkę robię na zimę z kapustą, idealna do kotletów
Nie tylko kiszenie. Taką sałatkę robię na zimę z kapustą, idealna do kotletów
Latem robię knedle bez ziemniaków. Są pyszne i wysokobiałkowe
Latem robię knedle bez ziemniaków. Są pyszne i wysokobiałkowe
Rozdrobnione warzywo wrzucam do wody. Po odcedzeniu mam najlepszy oprysk na chore ogórki
Rozdrobnione warzywo wrzucam do wody. Po odcedzeniu mam najlepszy oprysk na chore ogórki
To jedno z najzdrowszych mięs. Polacy wciąż mają opory, aby je jeść
To jedno z najzdrowszych mięs. Polacy wciąż mają opory, aby je jeść
Najzdrowsze grzyby. Zwłaszcza seniorzy powinni zajadać
Najzdrowsze grzyby. Zwłaszcza seniorzy powinni zajadać
Wymiata toksyny z organizmu jak miotełka. Latem jest najzdrowsza i najsmaczniejsza
Wymiata toksyny z organizmu jak miotełka. Latem jest najzdrowsza i najsmaczniejsza
W upały pijemy ją litrami. Nie mamy świadomości, że działa jak trucizna
W upały pijemy ją litrami. Nie mamy świadomości, że działa jak trucizna
Większość myśli, że są zdrowe. Dietetyk załamuje ręce, kiedy Polacy sięgają po te produkty
Większość myśli, że są zdrowe. Dietetyk załamuje ręce, kiedy Polacy sięgają po te produkty
Gdy zobaczę w sklepie, od razu ją kupuję. Reguluje ciśnienie i pomaga stracić zbędne kilogramy
Gdy zobaczę w sklepie, od razu ją kupuję. Reguluje ciśnienie i pomaga stracić zbędne kilogramy