Znali go już w średniowieczu, a dziś zapomniany. Wspiera serce i jelita
Pasternak to warzywo, które dziś rzadko gości w naszych kuchniach, a przecież znali je już ludzie w średniowieczu. Przez setki lat był podstawą jadłospisu w wielu krajach Europy, zanim ziemniaki całkowicie go wyparły. Ma delikatnie słodki, korzenny smak i mnóstwo wartości odżywczych. Wspiera pracę serca i jelit, a do tego świetnie nadaje się do zup, pieczonych dań czy puree.
Pasternak był znany i ceniony już w starożytności – uprawiali go Rzymianie, a w średniowieczu stanowił jedno z podstawowych warzyw w Europie. Zanim na naszym kontynencie pojawiły się ziemniaki, pasternak pełnił rolę głównego źródła skrobi i energii w diecie. Jego słodkawy, korzenny smak sprawiał, że często używano go także do deserów i słodkich potraw. Popularność pasternaku zaczęła spadać dopiero w XVII wieku, gdy ziemniaki zyskały status łatwiejszego i bardziej wszechstronnego składnika kuchni. Z czasem to zapomniane warzywo niemal całkowicie zniknęło z polskich stołów, choć w kuchni brytyjskiej czy skandynawskiej nadal jest bardzo popularne.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Aromatyczna zupa porowa z mnóstwem warzyw i mięsną wkładką. Klasyka polskiego domu
Właściwości zdrowotne pasternaku
Pasternak to warzywo nie tylko smaczne, ale też bardzo wartościowe dla zdrowia. Dzięki wysokiej zawartości błonnika wspiera prawidłową pracę jelit, reguluje trawienie i pomaga utrzymać uczucie sytości. Zawiera także sporo potasu, który wspomaga serce i układ krążenia, a dodatkowo obniża ciśnienie krwi.
To warzywo jest też źródłem witaminy C, kwasu foliowego i antyoksydantów, które wzmacniają odporność i chronią komórki przed stresem oksydacyjnym. Regularne włączanie pasternaku do diety może wspierać metabolizm, poprawiać perystaltykę jelit i działać korzystnie na kondycję całego organizmu.
Jak używać pasternaku w kuchni?
Pasternak ma delikatnie słodkawy, korzenny smak, który świetnie komponuje się zarówno z mięsem, jak i warzywami. Można go używać podobnie jak marchewki czy pietruszki – dodawać do zup, bulionów i gulaszy.
Świetnie sprawdza się także pieczony w piekarniku z oliwą i przyprawami – staje się wtedy lekko karmelowy i bardzo aromatyczny. Z pasternaku można przygotować także kremowe puree jako alternatywę dla ziemniaków, a nawet dodać go do ciast i deserów, by nadać im lekko orzechowej nuty. To warzywo jest niezwykle uniwersalne i warto sięgać po nie zawsze, gdy chcemy odmienić smak tradycyjnych dań.
Przepis na kremową zupę z pasternaka
Kremowa zupa z pasternaku to idealny sposób, by odkryć na nowo smak tego zapomnianego warzywa. Jest aksamitna, delikatnie słodkawa i rozgrzewająca – świetnie sprawdzi się zarówno jako lekki obiad, jak i elegancka przystawka na kolację.
Składniki:
- 500 g pasternaku,
- 1 cebula,
- 2 ziemniaki,
- 2 ząbki czosnku,
- 750 ml bulionu warzywnego,
- 200 ml śmietanki 30 proc.,
- 2 łyżki masła,
- 2 łyżki oliwy,
- sól i pieprz do smaku,,
- szczypta gałki muszkatołowej.
Sposób przygotowania:
- Pasternak i ziemniaki obieram i kroję w kostkę. Cebulę siekam, a czosnek przeciskam przez praskę.
- W garnku rozgrzewam masło z oliwą, wrzucam cebulę i czosnek, podsmażam do zeszklenia. Dodaję pasternak i ziemniaki, chwilę przesmażam, a następnie zalewam całość bulionem.
- Gotuję około 20 minut, aż warzywa będą miękkie. Zupę miksuję blenderem na gładki krem.
- Wlewam śmietankę, doprawiam solą, pieprzem i gałką muszkatołową. Podaję gorącą, udekorowaną świeżymi ziołami lub grzankami.
Czym się różni pietruszka od pasternaka?
Pasternak i pietruszka faktycznie są do siebie podobne, ale łatwo je rozróżnić, gdy wiemy, na co zwrócić uwagę. Pasternak jest większy, grubszy i ma bardziej kremowy odcień skórki. Smakiem różni się wyraźnie – pietruszka jest ostrzejsza i bardziej korzenna, a pasternak delikatny, słodkawy, przypominający połączenie marchewki z orzechową nutą. W kuchni pietruszka najczęściej ląduje w bulionach i zupach, natomiast pasternak świetnie sprawdza się jako baza do kremów, puree czy pieczonych warzyw.