Jest najbardziej trującym grzybem w Polsce. Bardzo łatwo pomylić go z uwielbianym okazem
Grzybobranie to nasz sport narodowy. Wymaga jednak czujności i wprawionego oka, bo w lesie czyhać może wiele niespodzianek. Wśród nich są gatunki, które wyglądają jak bliźniacy tych jadalnych. Pomyłka może nas jednak dużo kosztować.
Muchomor sromotnikowy to jeden z najbardziej niebezpiecznych grzybów w polskich lasach. To właśnie on odpowiada za 90 proc. śmiertelnych zatruć grzybami na świecie. Czasem wystarczy zjeść jeden kapelusz, by umrzeć na skutek zatrucia. Warto wiedzieć, jak go rozpoznać i unikać, aby grzybobranie nie zakończyło się tragedią. Ta statystyka powinna być wystarczającym powodem, aby każdy grzybiarz dokładnie wiedział, jak go rozpoznać i unikać.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Najlepsze flaczki z boczniaków. Rozgrzewająca zupa dla całej rodziny
Jak wygląda muchomor sromotnikowy?
Rozpoznanie muchomora sromotnikowego bywa wyzwaniem nawet dla doświadczonych grzybiarzy. Warto więc zachować czujność i dokładnie obejrzeć grzyb przed wsadzeniem go do koszyka. Muchomora sromotnikowego łatwo pomylić z popularną i jadalną czubajką kanią, dlatego zawsze upewnij się co do wszystkich cech grzyba przed jego spożyciem. Młode osobniki obu gatunków mogą być najbardziej mylące, dlatego zaleca się zbieranie tylko dojrzałych grzybów, których cechy są wyraźnie widoczne.
Zwróć uwagę na kapelusz – może mieć odcienie zielonkawego, oliwkowego, żółtozielonego, a nawet białego, jest gładki i błyszczący. Po deszczu bywa też śluzowaty. U starszych okazów kolor może jednak blednąć. Blaszki pod kapeluszem są zawsze białe, gęste i wolne, czyli nie przyrastają do trzonu, co jest charakterystyczną cechą tego grzyba. Trzon jest białawy, często z zielonkawymi smugami i posiada charakterystyczny, zwisający, błoniasty pierścień, który może zanikać u starszych grzybów.
Najważniejsza cecha to bulwiasta pochwa u podstawy trzonu, często częściowo zagłębiona w ziemi. Dlatego też zawsze wykopuj grzyba ostrożnie, aby ją sprawdzić. Młode muchomory sromotnikowe mają delikatny, słodkawy zapach, natomiast starsze mogą pachnieć mdło. Ich miąższ jest biały i nie zmienia koloru po przekrojeniu.
Zatrucie muchomorem - co robić?
Objawy zatrucia muchomorem sromotnikowym pojawiają się zazwyczaj od 6 do 24 godzin po spożyciu, a czasem nawet później. Początkowo obejmują silne bóle brzucha, wymioty, biegunkę, osłabienie. Po krótkotrwałej poprawie następuje faza utajona, a następnie pojawiają się uszkodzenia wątroby i nerek, prowadzące do niewydolności narządów.
W przypadku pojawienia się objawów takich jak bóle głowy, wymioty czy biegunka, należy niezwłocznie udać się do lekarza. Ważne jest, aby zabezpieczyć ewentualne resztki grzybów lub pozostałości potrawy, które posłużą do badań diagnostycznych. Szybkie potwierdzenie gatunku, którym się zatruliśmy, pozwoli włączyć prawidłowe leczenie.
Zasady bezpiecznego grzybobrania
Zbieraj wyłącznie te grzyby, które dobrze znasz, a najlepiej skonsultuj swoje zbiory z grzyboznawcą. Nie wyrywaj, nie niszcz grzybni oraz leśnej ściółki. Unikaj zbierania bardzo małych lub młodych grzybów, które trudno zidentyfikować. Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości, skontaktuj się z najbliższą stacją sanitarno-epidemiologiczną.
Pamiętaj, aby nie podawać grzybów małym dzieciom. Nie przyjmuj porad od przypadkowo spotkanych grzybiarzy i unikaj kupowania grzybów z nieznanego źródła. Co najważniejsze, nigdy nie próbuj identyfikować grzybów, smakując – to może być niebezpieczne dla zdrowia lub życia.