Banica – bułgarski specjał bez tajemnic

Jeden z symboli bałkańskiej kuchni – mieszkańcy Sofii czy Warny od pokoleń spożywają na śniadanie ten pyszny wypiek z ciasta filo nadziewany słonym serem. Banica jest nie tylko bardzo smaczna, ale również dość łatwa do przygotowania. Może warto spróbować?

Banica - przepis na bułgarski przysmakBanica - przepis na bułgarski przysmak
Źródło zdjęć: © Getty Images | James Johnson
7

Nazwa tego specjału pochodzi od starobułgarskiego określenia oznaczającego zawijanie, co idealnie oddaje istotę potrawy powstającej z uformowanych na kształt ślimaka i zapieczonych ruloników ciasta filo nadziewanych masą serową. W Bułgarii jeszcze ciepłą banicę można kupić niemal w każdej piekarni czy osiedlowym sklepie spożywczym. Już od wczesnych godzin porannych, ponieważ jest to obowiązkowy element śniadania wielu mieszkańców bałkańskiego kraju.

Ciasto filo bywa niekiedy zastępowane francuskim. Wypiek nadziewa się też często warzywami: szpinakiem, dynią, cebulą, kapustą kiszoną, porem, szczawiem, a także liśćmi buraka, pokrzywy czy rzodkiewki. Pojawia się również banica faszerowana mięsem mielonym, ryżem lub grzybami. Nie brakuje słodkich wersji przysmaku, np. z chałwą, marmoladą, jabłkami, orzechami włoskimi i cynamonem. Nowoczesne podejście do tradycyjnego specjału przejawia się w zapiekaniu zrolowanego ciasta, które wcześniej nasączono mlekiem z cukrem, jajkami i wanilią.

Banicę jada się w Bułgarii przez cały rok, choć szczególnego znaczenia nabiera w okresie Bożego Narodzenia i Sylwestra. Nadzienie wypieku wzbogaca się wówczas nietypowymi dodatkami, np. kwitnącą gałązką derenia symbolizującą zdrowie i długowieczność. Czasem w banicy zapieka się nawet… karteczki z wesołymi życzeniami.

Jednak większość Bułgarów najchętniej spożywa klasyczną banicę z serem. Zazwyczaj popijaną bozą, czyli słodko-kwaśnym, lekko sfermentowanym napojem wytwarzanym z pszenicy, prosa lub ryżu, ewentualnie ajranem – mieszanką jogurtu i wody, z dodatkiem soli i pieprzu.

Jak przygotować ten bałkański specjał?

Tajemnice ciasta filo

Najważniejszym składnikiem banicy jest filo. Nazwa pochodzi z języka greckiego i oznacza liść, co bezpośrednio nawiązuje do cienkiej struktury ciasta wyrabianego z mąki, wody oraz niewielkiej ilości oliwy lub białego octu.

Niegdyś każda bułgarska gospodyni potrafiła samodzielnie przygotować filo, choć było to bardzo pracochłonne. Dziś nawet w ojczyźnie banicy korzysta się zazwyczaj z gotowego ciasta, dostępnego również w polskich sklepach.

Niestety, w składzie tego typu produktów znajdziemy zwykle nie tylko wodę, mąkę i sól, ale również liczne emulgatory, regulatory kwasowości i substancje konserwujące (wśród nich kontrowersyjny sorbinian potasu, którego nadmiar może powodować reakcje alergiczne). Dlatego przed zakupem warto przeczytać informacje zamieszczone na etykiecie i wybrać ciasto z jak najkrótszą listą składników.

Ciasto filo należy rozmrażać powoli, najlepiej na całą noc umieszczając zapakowane w lodówce. Po otwarciu trzeba je wykorzystać w całości, ponieważ szybko obsycha i traci swoje walory, przede wszystkim zaczyna się rwać. Zaraz po wyjęciu z opakowania warto je przykryć wilgotną ściereczką.

Do przygotowania banicy niezbędny jest także słony ser. Bułgarzy najchętniej wykorzystują wyrabiany z mleka owczego sirene. Niestety trudno go kupić w naszych sklepach, jednak może być z powodzeniem zastąpiony podobną w smaku fetą.

Przepis na banicę

Zaczynamy od przygotowania farszu. Zadanie jest proste – w miseczce roztrzepujemy 3-4 jajka, do których dodajemy 5-6 łyżek jogurtu naturalnego oraz dość drobno pokruszony ser: sirene lub fetę (30-40 dag). Doprawiamy pieprzem, ewentualnie także solą, choć należy pamiętać, że tego typu sery są słone.

Za pomocą kuchennego pędzelka smarujemy oliwą z oliwek lub roztopionym masłem płat ciasta filo i rozprowadzamy na nim cienką warstwę nadzienia, mniej więcej do 2/3 wysokości. Zawijamy w rulonik, który układamy w okrągłej formie wyłożonej papierem do pieczenia – zaczynamy od zewnątrz "doklejając" kolejne ruloniki, które zwijamy do wewnątrz, by powstała spirala przypominająca muszlę ślimaka. Na koniec wierzch potrawy smarujemy roztopionym masłem.

Banicę wstawiamy do piekarnika nagrzanego do 200 stopni. Pieczemy około 35-40 minut, aż nabierze złotego koloru. Najlepiej smakuje na ciepło, w towarzystwie ajranu, jogurtu naturalnego albo zsiadłego mleka.

Sposób na błyskawiczne krojenie papryki. Zobacz, jakie to proste

Źródło artykułu:

Wybrane dla Ciebie

Polacy jedzą duże ilości. Mało kto zastanawia się, jakie mogą być tego skutki
Polacy jedzą duże ilości. Mało kto zastanawia się, jakie mogą być tego skutki
Te osoby powinny omijać maliny szerokim łukiem. Skutki mogą być opłakane
Te osoby powinny omijać maliny szerokim łukiem. Skutki mogą być opłakane
Weź kawałek i połóż w kuchni. Tak szybko pozbędziesz się muszek owocówek
Weź kawałek i połóż w kuchni. Tak szybko pozbędziesz się muszek owocówek
W Chinach i Japonii piją ją na okrągło. Działa jak kojący balsam na jelita i zbija cukier
W Chinach i Japonii piją ją na okrągło. Działa jak kojący balsam na jelita i zbija cukier
Te grzyby zmniejszają ryzyko raka i obniżają ciśnienie. Wielu wciąż nie ma o tym pojęcia
Te grzyby zmniejszają ryzyko raka i obniżają ciśnienie. Wielu wciąż nie ma o tym pojęcia
Wiele osób chętnie je jeżyny. Mało kto zastanawia się, jak faktycznie wpływają na organizm
Wiele osób chętnie je jeżyny. Mało kto zastanawia się, jak faktycznie wpływają na organizm
Uważaj na "fałszywe poziomki". Rosną przy drogach i na osiedlach, ale są niejadalne
Uważaj na "fałszywe poziomki". Rosną przy drogach i na osiedlach, ale są niejadalne
Dodaj do kawy zamiast mleka. Chroni serce, wspiera mózg, obniża poziom cukru
Dodaj do kawy zamiast mleka. Chroni serce, wspiera mózg, obniża poziom cukru
Jedz codziennie. Będziesz mieć lepszy nastrój i tyle energii, co elektrownia
Jedz codziennie. Będziesz mieć lepszy nastrój i tyle energii, co elektrownia
Ma kosmiczną nazwę, ale nie omijaj jej w sklepie. Pomaga zachować młodość na dłużej
Ma kosmiczną nazwę, ale nie omijaj jej w sklepie. Pomaga zachować młodość na dłużej
Coraz więcej osób je zamiast cebuli. Oczyszcza organizm z toksyn i działa przeciwnowotworowo
Coraz więcej osób je zamiast cebuli. Oczyszcza organizm z toksyn i działa przeciwnowotworowo
Wlej odrobinę do wody i pij na czczo. Pomoże zbić cholesterol, przyspieszy odchudzanie
Wlej odrobinę do wody i pij na czczo. Pomoże zbić cholesterol, przyspieszy odchudzanie