Wosk carnauba - E903
Nie jest żadną tajemnicą, że producenci żywności starają się wpłynąć na jakość swoich wyrobów za pomocą rozmaitych dodatków chemicznych. Wśród nich można znaleźć między innymi wosk, a konkretnie carnaubę, oznaczaną na opakowaniach poszczególnych produktów kodem E903. Czym dokładnie jest ta substancja? W jakich artykułach spożywczych można ją znaleźć? Czy jest ona bezpieczna dla zdrowia? Odpowiedź na te i inne pytania znajdziesz poniżej.
E903 wosk carnauba – co to?
Carnauba (spotykana jest również nazwa karnauba) to naturalny wosk roślinny, który pozyskuje się z liści kopernicji – rodzaju palm porastających północno-wschodnie rejony Brazylii. Często określa się ją jako „królową wosków”. Carnauba wydzielana jest w postaci drobnych łusek. W naturalnej postaci przybiera barwę od jasnozielonej do brudnoszarej, ale po oczyszczeniu mieni się na kolor jasnożółty. Jest to obecnie najtwardszy znany nam z wosków naturalnych. Do jego najważniejszych właściwości fizycznych zalicza się rozpuszczalność w alkoholu, eterze, benzynie i benzenie oraz topnienie w temperaturze 80-85 °C.
Zastosowanie wosku carnauba
Carnauba znajduje w przemyśle dość szerokie zastosowanie. Wosk wykorzystuje się między innymi do produkcji past do obuwia, kosmetyków (np. lakierów do włosów, szminek, tuszów do rzęs, cieni do powiek, środków do pielęgnacji skóry), czy też preparatów do polerowania lakierów samochodowych. Carnauba służy również do nadania meblom i innym drewnianym przedmiotom odpowiedniego połysku. Dawniej substancją pokrywano kadłuby łodzi motorowych, a dziś wraz z olejem kokosowym służy do pokrycia powierzchni akcesoriów surfingowych. Czasem wosk z liści kopernicji stosuje się do wytwarzania środków powlekających tabletki. Często natomiast carnaubą utwardza się wosk pszczeli i konserwuje dzieła sztuki. Oprócz tego substancja stanowi jeden z popularniejszych dodatków chemicznych do żywności.
E903 wosk carnauba – opis dodatku
E903 dodawany jest do żywności z dwóch powodów – po pierwsze związek ten spełnia funkcję nabłyszczającą, po drugie usztywnia on dane artykuły spożywcze. Carnaubę uznaję się za dodatek całkowicie bezpieczny dla zdrowia. Według obowiązujących przepisów producenci żywności mogą stosować ten rodzaj wosku w zgodzie z zasadą quantum satis. E903 najczęściej znajdziemy w składzie:
• wyrobów cukierniczych,
• czekolad,
• ziaren kawy,
• orzechów,
• gum do żucia,
• niektórych form pieczywa,
• brzoskwiń i ananasów,
• suplementów diety,
• niektórych owoców cytrusowych.
Choć E903 nie jest uznawany za substancję toksyczną, może on jednak u niektórych osób wywołać reakcję alergiczną.
E903 a inne chemiczne dodatki do żywności
Wosk carnauba najczęściej dodawany jest do żywności wraz z następującymi związkami chemicznymi:
• E215 – ester etylowy kwasu p-hydroksybenzoesowego
• E235 – natamycyna
• E363 – kwas bursztynowy
• E483 – winian stearylu
• E521 – siarczan sodowo-glinowy
• E578 – glukonian wapnia
• E620 – kwas glutaminowy
• E941 – azot
• E1450 – sól sodowa oktenylobursztynianu skrobiowego.
Po co dodaje się środki nabłyszczające?
Chemiczne środki nabłyszczające znajdują się na specjalnej liście związków E w przedziale symbolicznym E900-999. Substancje te stosowane są przez producentów artykułów spożywczych w celu poprawienia ogólnego wyglądu ich wyrobów. Obok wosku carnauba E903 dość powszechnie stosuje się również wosk pszczeli, biały i żółty (E901). W gronie środków chemicznych E900-999 znajdują się również dodatki słodzące – np. sacharyna (E954) czy też acesulfam (E950).
Wojciech Chentkiewicz
