Acesulfam K - E950
Jedną z kilku substancji chemicznych używanych w przemyśle spożywczym do słodzenia produktów jest acesulfam K. Pod tą złowrogą nazwą kryje się związek, który stanowi zamiennik dla tradycyjnej sacharozy. Na liście dodatków chemicznych E acesulfam oznaczony jest kodem E950. Pomimo dopuszczenia substancji do ogólnego użytku, nie brakuje głosów o jej złym wpływie na ludzie zdrowie. Czy E950 jest groźny? W których produktach znajduje się ten słodzik?
Acesulfam K – co to?
Acesulfam K (od łacińskiego Acesulamum kalicum, czyli acesulfam potasowy) to heterocykliczny związek chemiczny o wzorze sumarycznym C4H4KNO4S. Został on przypadkowo odkryty w roku 1967 przez Karla Claussa Haralda Jensena. Acesulfam K przybiera postać białego lub krystalicznego proszku (czasem też występuje jako bezbarwne kryształki) dobrze rozpuszczalnego w wodzie. Główną cechą substancji jest jej specyficzny słodki smak. Z tego właśnie względu acesulfam bywa stosowany w przemyśle spożywczym jako słodzik oraz wzmacniacz zapachu. W połączeniu z poliolami E950 daje posmak bardzo zbliżony do tradycyjnego cukru. Acesulfam nie stwarza zagrożenia skażenia i ulega szybkiej biodegradacji. Istnieje jednak wiele hipotez, według których związek ten jest szkodliwy dla zdrowia ludzi.
Acesulfam K – szkodliwość
Podobnie jak w przypadku innych słodzących dodatków chemicznych do żywności, pojawiły się pytania dotyczące bezpieczeństwa acesulfamu dla ludzkiego zdrowia. Według niektórych testów substancja ta wykazuje silne działanie toksyczne i może doprowadzić do rozwoju choroby nowotworowej. Mimo to E950 został dopuszczony do użytku i handlu na terenie Stanów Zjednoczonych i Unii Europejskiej. Obecnie nie ma dostatecznych dowodów na to, by acesulfam faktycznie sprzyjał rozwojowi komórek rakowych. Część naukowców twierdzi jednak, że substancja ta nie została prawidłowo przebadana i należy baczniej przyjrzeć się jej wpływowi na zdrowie. Wedle obowiązujących przepisów, obecność E950 w składzie danych produktów musi być wyraźnie zaznaczona na ich opakowaniach. Dopuszczalne dzienne spożycie acesulfamu dla człowieka wynosi 15 mg/kg masy ciała.
Acesulfam K E950 – gdzie występuje?
E950 dodawany jest do produktów spożywczych w celu nadania im odpowiedniego smaku oraz aromatu. Słodki posmak substancji sprawia, że najczęściej znaleźć można go w następujących wyrobach:
• aromatyzowane napoje bezalkoholowe,
• napoje mleczne,
• desery mleczne/owocowe/jajeczne,
• produkty cukiernicze,
• gumy do żucia,
• artykuły do smarowania pieczywa oparte na mleku, orzechach, kakao i suszonych owocach,
• niektóre piwa,
• sosy,
• musztardy,
• zupy w proszku,
• pastylki odświeżające oddech.
Zaleca się ogólne ograniczenie spożywania produktów zawierających acesulfam ze względu na brak pewności co do jego bezpieczeństwa.
Acesulfam K a inne dodatki chemiczne
E950 najczęściej występuje w artykułach spożywczych wraz z:
• E285 – czteroboran sodu,
• E325 – mleczan sodu,
• E407a – przetworzony wodorost morski Eucheuma,
• E432 – monolaurynian polioksyetylenosorbitolu (polisorbat 20),
• E435 – monostearynian polioksyetylenosorbitolu (polisorbat 60),
• E460 – celuloza,
• E513 – kwas siarkowy,
• E627 – guanylan disodowy,
• E904 – szelak.
Wojciech Chentkiewicz
