Spanakopita – szpinakowa pyszność z greckich wysp
Można ją jeść na ciepło, jako danie obiadowe, albo po schłodzeniu, na lunch czy kolację. W każdej formie spanakopita smakuje wybornie, o czym warto się przekonać przyrządzając ten grecki specjał. Zadanie wcale nie jest skomplikowane…
Grecka kuchnia od dawna cieszy się wielkim uznaniem na całym świecie. Nic dziwnego, gdyż tutejsze specjały zachwycają bogactwem smaków i aromatów, a przy tym są zwykle łatwe do przygotowania. Najlepszy przykład to spanakopita, czyli lekko pikantna przekąska z ciasta filo przekładanego farszem na bazie szpinaku oraz sera feta. Można ją znaleźć w menu wielu greckich restauracji, a także niemal we wszystkich piekarniach czy delikatesach.
Specjał jest popularny w każdym zakątku Grecji, choć za najsmaczniejszą uznaje się spanakopitę pochodzącą z Epiru, górzystej krainy nad Morzem Jońskim. Istnieje wiele wersji tej potrawy, np. postna, w farszu której nie pojawiają się jajka czy produkty mleczne. Szpinak bywa też zastępowany innymi warzywami, m.in. porem, szczawiem czy botwinką.
Jak przygotować klasyczną spanakopitę?
Dobre składniki to podstawa
Podobnie jak w przypadku innych greckich przysmaków, tajemnicą niepowtarzalnego smaku spanakopity są dobrej jakości składniki. Przygotowując się do przyrządzenia potrawy warto postarać się o świeży szpinak, najlepiej pochodzący ze sprawdzonych upraw (w liściach tej rośliny kumuluje się wyjątkowo dużo szkodliwych dla zdrowia pestycydów, które trudno usunąć pobieżnym myciem).
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Zupa ziemniaczana ze szpinakiem. Miłośnicy szpinaku będą zachwyceni
To warzywo o dużych walorach odżywczych. Dostarcza potężnej dawki dobroczynnego żelaza (pomaga walczyć z anemią), potasu, wapnia i witamin: C, E, K, B1, B2 czy B6. Obecny w nim chlorofil unieszkodliwia toksyny oraz oczyszcza wątrobę i nerki, natomiast koenzym Q10 zwiększa siłę mięśni (w tym sercowego), a także zapobiega hiperlipidemii (zaburzeniom poziomu cholesterolu i trójglicerydów we krwi).
Zielone liście pomagają kontrolować masę ciała – są nie tylko niskokaloryczne (100 g dostarcza zaledwie 23 kcal), ale zawierają też tylakoid – związek hamujący trawienie tłuszczów i redukujący apetyt oraz zwiększający efektywność odchudzania.
Dzięki wysokiej zawartości karotenoidów, czyli silnych przeciwutleniaczy, szpinak wykazuje działanie przeciwnowotworowe, chroni przed chorobami układu krążenia i przeciwdziała problemom ze wzrokiem (łagodzi objawy tzw. zespołu suchego oka, zapobiega kurzej ślepocie, zaćmie czy zwyrodnieniu plamki żółtej).
W składzie spinakopity nie może też zabraknąć fety, czyli lekko pikantnego sera wyrabianego z mleka owczego, z ewentualnym dodatkiem koziego. Przed zakupem warto sprawdzić skład produktu. W naszych sklepach przeważają bowiem rodzime wyroby "fetopodobne", wytwarzane z mleka krowiego, różniące się od greckiego oryginału konsystencją, smakiem i aromatem.
Do przygotowania tradycyjnej spinakopity niezbędne jest ciasto filo, dostępne także w Polsce. W tym wypadku też należy sprawdzić informacje zamieszczone na etykiecie, ponieważ skład tego typu wyrobów często nie ogranicza się tylko do wody, mąki i soli, ale bywa wzbogacany rozmaitymi emulgatorami, regulatorami kwasowości czy substancjami konserwującymi. Im mniej takich dodatków, tym lepiej.
Przepis na spanakopitę
Zaczynamy od przygotowania farszu. Na oliwie podsmażamy drobno posiekane szalotki (2-3 sztuki), a gdy się zeszklą dodajemy opłukane liście szpinaku (400-500 g). Smażymy przez kilka minut, aż zmiękną, w międzyczasie dodając przeciśnięty przez praskę czosnek (3-4 ząbki). Odstawiamy do ostygnięcia.
Do przestudzonego szpinaku dodajemy rozkruszoną fetę (400 g), niekiedy farsz wzbogaca się także delikatniejszym w smaku serem twarożkowym, np. ricottą (200-300 g). Dokładamy surowe jajka (3) oraz posiekane, świeże zioła: koperek, pietruszkę, kolendrę, oregano (w zależności od tego, co lubimy). Doprawiamy solą i pieprzem, po czym wszystko dokładnie mieszamy.
Formę do tarty smarujemy roztopionym masłem, po czym wykładamy płatem ciasta filo. Pędzelkiem smarujemy go roztopionym masłem i układamy kolejny arkusz ciasta. Taką czynność powtarzamy z kolejnymi płatami (powinno być ich 7-8). Ich brzegi powinny wychodzić poza formę. Na środek wykładamy farsz, po czym brzegi ciasta zawijamy do środka, wierzch smarujemy masłem.
Spanakopitę umieszczamy w piekarniku nagrzanym do 190 st. Pieczemy około 40-45 minut, aż ciasto ładnie się zezłoci. Przysmak podajemy na gorąco lub po schłodzeniu.