Prawdziwek – co warto o nim wiedzieć?
Prawdziwki, czyli borowiki, to najbardziej pożądane przez zbieraczy grzyby. Są nie tylko piękne, ale przede wszystkim mają wyjątkowy aromat. Są delikatniejsze, a przy tym znacznie słodsze niż inne gatunki. Borowiki zawierają również najwięcej białka ze wszystkich grzybów, a dodatkowo znajdziemy w nich witaminy A, B1 i B2.
Prawdziwki w kuchni wykorzystywane są na dziesiątki sposobów. Można z nich przyrządzać zupy, sosy, kotlety (zarówno ze świeżych, jak i suszonych), a nawet piec je w całości. Przetwory z prawdziwków są również bardzo popularne. Świetne są małe borowiki marynowane w occie, gotowane w solnej zalewie. Warto je także przechowywać w zamrażarce. Nawet po kilku miesiącach smakują wtedy jak świeże.
Jak wygląda prawdziwek?
W Polsce rośnie kilkanaście różnych gatunków borowików. Różnią się barwą, kształtem, wielkością i miejscami występowania. Wszystkie są jednak bardzo smaczne.
Jednym z najbardziej poszukiwanych przez grzybiarzy i pożądanych przez kucharzy jest borowik szlachetny, najczęściej występujący w lasach iglastych i mieszanych. Pojawia się we wrześniu, ale możemy go znaleźć nawet w listopadzie. Trzon tego grzyba może mierzyć nawet 20 centymetrów, jest biały lub jasnobrązowy, twardy i bardzo jędrny. Borowik szlachetny uważany jest za jednego z najsmaczniejszych polskich grzybów. Możemy przyrządzać go na wiele sposobów – marynować, gotować, suszyć, a nawet jeść na surowo, w sałatkach lub w postaci grzybowego carpaccio.
Nigdy nie jedz grzybów na surowo. Grzyboznawca tłumaczy dlaczego
W lasach liściastych, szczególnie w górach, gdzie występują gleby wapienne rośnie rzadki w Polsce borowik królewski. Ma on podobne rozmiary jak borowik szlachetny, ale po kontakcie z palcami zabarwia się lekko na błękitno. Kapelusz ma barwę intensywnie różową. Te grzyby są w Polsce rzadkie, ale wyjątkowo cenione przez grzybiarzy. Mają wspaniały smak i nadają się do przyrządzania sosów, zup lub do pieczenia w całości.
Borowik przyczepkowy to kolejny ceniony gatunek prawdziwka. Rośnie on w lasach liściastych, ma żółty trzon i żółte pory pod kapeluszem i świetnie nadaje się do zup. Po wysuszeniu ma bardzo intensywny aromat, co sprawia, że jest idealny na przykład do bigosu.
Borowik szatański a prawdziwek
W Polsce rosną również trujące borowiki. Najbardziej szkodliwy jest borowik szatański. Występuje on w lasach bukowych i dębowych od lipca do października, szczególnie w tych regionach Polski, gdzie lasy rosną na wzgórzach i stokach. Trzon tego borowika jest stosunkowo krótki i bulwiasty. Ma żółtawy kolor, a trzon pokrywa wyraźna, gęsta siateczka. Spożycie borowika szatańskiego powoduje nudności, wymioty, skurcze i nerwobóle. Po zjedzeniu tych grzybów trzeba jak najszybciej przeprowadzić płukanie żołądka, bo zawarte w nich toksyny mogą nawet doprowadzić do śmierci.
Jeśli mamy jakiekolwiek wątpliwości czy znaleziony przez nas grzyb jest grzybem jadalnym, zrezygnujmy z jedzenia go albo pokażmy naszą zdobycz grzyboznawcy.
