Mleko w proszku. Sama chemia czy wartościowy produkt?
Zdarza się, że mlekiem w proszku zastępujemy to prawdziwe, bo nie grozi mu przeterminowanie, jest praktyczne i ma wiele zastosowań. Swoje pięć minut mleko w proszku miało zwłaszcza w czasach PRL-u. Wtedy to z jego pomocą przygotowywano tzw. coś z niczego, np. blok czekoladowy. Dzisiaj jednak mleko w proszku traci na popularności, głównie przez wzgląd na niepochlebne opinie, jakie krążą na jego temat. Czy jednak słusznie uważamy, że mleko w proszku to sama chemia i nie ma ono nic wspólnego z mlekiem krowim?
Mleko w proszku – skład
Choć trudno sobie wyobrazić proces proszkowania mleka, to na tym właśnie polega produkcja mleka w proszku. Nie jest to nic innego niż pozbawione wody mleko krowie, które w wyniku pasteryzacji nie zawiera już wszelkich drobnoustrojów chorobotwórczych i enzymów mleka.
Wstępnie przygotowane pełnotłuste lub odtłuszczone mleko jest zagęszczane, a następnie suszone. Dzięki temu mleko w proszku – produkt końcowy – zawiera nie więcej niż 4 proc. wody. Pasteryzacja to proces, w wyniku którego przedłużana jest przydatność do spożycia rozmaitych produktów. Nie zmienia ona jednak, a przynajmniej nie powinna zmieniać, właściwości odżywczych tychże produktów. Dlaczego więc posądzamy mleko w proszku o to, co najgorsze?
Być może dlatego, że w składzie mleka w proszku bardzo często znajdują się substancje mające przeciwdziałać zbrylaniu się produktu – fosforany wapnia. Do celów przemysłowych substancje te pozyskuje się ze złóż wapiennych, ale dla ludzkiego organizmu jest ona niemal obojętna. Dlaczego? Dlatego że fosforan wapnia to naturalny składnik naszych kości i zębów. Uczestniczy w trawieniu białek, węglowodanów i tłuszczów. Ale uwaga, dzienna dawka fosforanu wapnia w naszej diecie nie powinna przekraczać 70 mg. Nadmiar tej substancji w organizmie, powoduje bowiem zaburzenie przyswajania cennych składników odżywczych z pożywienia.
Produkty, które źle przechowujesz
Ponadto powodem do krytyki mleka w proszku jest obecność w jego składzie oksysteroli, czyli produktów utleniania cholesterolu. Są one nie mniej szkodliwe niż tłuszcze trans. Warto też wiedzieć, że węglowodany obecne w mleku w proszku to głównie laktoza. Spożywanie sproszkowanego mleka przez osoby uczulone na laktozę może wywołać niepożądane reakcje, np. biegunkę.
Mleko w proszku – wartości odżywcze
Warto wiedzieć również, że zawartość składników odżywczych w mleku w proszku jest bardzo wysoka. 100 g pełnotłustego mleka w proszku zawiera: 496 kalorii; 26,5 g białka; tyle samo tłuszczu i 38 g węglowodanów. To całkiem sporo. Mleko w proszku uchodzi więc za produkt tuczący i przyczyniający się do przybierania na wadze. Może więc warto sięgnąć po mleko w proszku odtłuszczone? W mniej tłustej wersji tego produktu znajdziemy: 30 g białka, 47 g węglowodanów, a tłuszczu tylko 1 g. Wartość kaloryczna odtłuszczonego mleka w proszku to 320 kcal w 100 g. Ze względu na dużą zawartość białka w składzie mleko w proszku jest często obecne w diecie kulturystów.
Mleko w proszku – zastosowanie
Świeże mleko nadaje się do spożycia tylko przez kilka dni, natomiast mleko w proszku – ok. 3 lata. Z tego powodu jest to produkt bardzo często wykorzystywane w cukiernictwie i przemyśle mleczarskim. Z udziałem mleka w proszku powstają lody, słodycze i ciasta. W warunkach domowych również możemy wykorzystywać mleko w proszku do przygotowania deserów, koktajli czy gorących napojów – np. kawy czy herbaty zabielanej.
