Mleko w proszku. Hit czy kit?

Znajduje się w jogurtach, słodyczach, a nawet wędlinach. Mleko w proszku często stosujemy jako dodatek do domowych wypieków czy deserów. Produkt otrzymywany w wyniku odparowywania mleka krowiego wywołuje jednak sporo kontrowersji. Czy opinie o jego szkodliwości są uzasadnione?

Mleko w proszku. Hit czy kit?
Źródło zdjęć: © 123RF
8

Technikę pozyskiwania mlecznego koncentratu znano już w XIII wieku. Słynny podróżnik Marco Polo opisywał, że Chińczycy i Mongołowie, w efekcie odtłuszczania mleka na słońcu, uzyskują produkt o konsystencji pasty. Jednak dopiero w XIX w. opracowano efektywną technologię wytwarzania mleka w proszku. Jej autorem był rosyjski chemik Mikołaj Dirchoff.

Na przełomie XIX i XX w. produkcję koncentratu zwanego Albuminozą rozpoczęły warszawskie zakłady mleczarskie Karola Henneberga. "Pierwszy i jedyny krajowy przetwór odżywczy niezawierający żadnych składników sztucznych. Najodpowiedniejszy pokarm dla dzieci nawet w najwcześniejszym okresie życia, mogący zastąpić mleko i wszelkie inne pokarmy. (…) Albuminoza nadaje się również dla osób wszelkiego wieku, osłabionych długotrwałą chorobą, dla chorych na niedokrwistość, gruźlicę i wycieńczenie z jakichkolwiek bądź powodów. Będąc pożywieniem nader smacznem, Albuminoza nadaje się jako dodatek do wszelkich potraw i napojów" – zachwalała w 1907 r. jedna z gazet.

Mleko w proszku sprzedawano wówczas głównie w aptekach. Dziś jest produktem dostępnym powszechnie, po rozpuszczeniu stosowanym do przygotowywania koktajli, gorących napojów (np. kawy czy kakao), deserów i wypieków. Często spożywamy je również nieświadomie, gdyż koncentrat znajdziemy nie tylko w składzie rozmaitych przetworów mlecznych, ale także pieczywie, słodyczach, lodach czy… wędlinach. Jak działa to na nasze zdrowie?

Gdzie się podziały witaminy?

Mleko w proszku powstaje w wyniku odparowania mleka krowiego i pozbawienia go niemal całej zawartości wody. Surowiec, z którego się je wytwarza, musi pochodzić od zdrowych zwierząt, powinien być świeży, o normalnej kwasowości i wysokiej jakości mikrobiologicznej oraz bez oznak rozwoju szkodliwych drobnoustrojów.

Poddanie mleka takiej obróbce znacznie wydłuża jego trwałość, ale jednocześnie wpływa na obniżenie właściwości odżywczych, przede wszystkim powoduje utratę cennych witamin zawartych w świeżym surowcu, zwłaszcza retinolu (czysta forma witaminy A, skutecznie odmładza skórę), beta-karotenu (wzmacnia odporność i dba o prawidłowe funkcjonowanie wzroku), kwasu foliowego (szczególnie potrzebny kobietom w ciąży, ponieważ chroni płód przed wadami rozwojowymi), B2 (odgrywa istotną rolę w procesach przemiany materii, niezbędna do tworzenia czerwonych płytek krwi oraz produkcji przeciwciał przez układ immunologiczny) oraz B12 (poprawia apetyt i pomaga uporać się ze stresem).

Na szczęście podczas produkcji mleka w proszku zachowana zostaje zawartość innych cennych składników, w tym pełnowartościowego białka (przyczynia się do wzrostu i utrzymania masy mięśniowej oraz pomaga w utrzymaniu zdrowych kości) oraz wapnia niezbędnego dla mocnych kości i zdrowych zębów.

Uwaga na oksysterole

Warto pamiętać, że mleko w proszku jest produktem kalorycznym – w 100 gramach może kryć się nawet 500 kcal. Jeśli dbamy o linię, lepiej sięgać po mleko odtłuszczone, dostarczające 300-350 kcal.

Jednak znacznie bardziej niebezpieczne dla naszego zdrowia są oksysterole, czyli związki stanowiące produkt utleniania cholesterolu zawartego w świeżym mleku, powstające w procesie jego odparowywania. Ich nadmiar przyczynia się do miażdżycy tętnic, której rozwój znacznie zwiększa ryzyko zawału serca, udaru mózgu czy zatoru płuc.
Niektóre badania naukowe sugerują, że częste spożywanie oksysteroli sprzyja też powstawaniu nowotworów piersi czy skóry. By zminimalizować niebezpieczeństwo, należy nie tylko z umiarem sięgać po mleko w proszku, ale również pamiętać o wzbogacaniu jadłospisu produktami bogatymi w antyoksydanty, "wymiatające" wolne rodniki, odpowiedzialne za namnażanie się komórek rakowych, ale również przyspieszające procesy starzenia organizmu.
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Wybrane dla Ciebie

To mięso ma mało kalorii, tłuszczu i cholesterolu. W Polsce zjesz je tylko w kilku miejscach
To mięso ma mało kalorii, tłuszczu i cholesterolu. W Polsce zjesz je tylko w kilku miejscach
Zapomnij o chia i siemieniu lnianym. Ten kisiel to balsam na jelita i żoładek
Zapomnij o chia i siemieniu lnianym. Ten kisiel to balsam na jelita i żoładek
Boimy się tak jeść. Dietetyk podkreśla, że to uszczelnia jelita i zmniejsza stany zapalne
Boimy się tak jeść. Dietetyk podkreśla, że to uszczelnia jelita i zmniejsza stany zapalne
Najbardziej zanieczyszczone warzywo, a Polacy zajadają. Niestety wyniki badań nie dają złudzeń
Najbardziej zanieczyszczone warzywo, a Polacy zajadają. Niestety wyniki badań nie dają złudzeń
Mama nie wyrzuca, a robi nawóz. Wszyscy zazdroszczą jej słodkości i rozmiaru pomidorów
Mama nie wyrzuca, a robi nawóz. Wszyscy zazdroszczą jej słodkości i rozmiaru pomidorów
Polacy kłócą się o to danie od lat. Teraz możesz zagłosować i pokazać, kto naprawdę gotuje najlepiej
Polacy kłócą się o to danie od lat. Teraz możesz zagłosować i pokazać, kto naprawdę gotuje najlepiej
Taka kawa jest najgorsza. Zawiera dodatki, od których może zakręcić się w głowie
Taka kawa jest najgorsza. Zawiera dodatki, od których może zakręcić się w głowie
Rozpuść 1/4 kostki w ciepłej wodzie. Pij codziennie, a rozruszasz leniwe jelita
Rozpuść 1/4 kostki w ciepłej wodzie. Pij codziennie, a rozruszasz leniwe jelita
Polacy jedzą duże ilości. Mało kto zastanawia się, jakie mogą być tego skutki
Polacy jedzą duże ilości. Mało kto zastanawia się, jakie mogą być tego skutki
Te osoby powinny omijać maliny szerokim łukiem. Skutki mogą być opłakane
Te osoby powinny omijać maliny szerokim łukiem. Skutki mogą być opłakane
Weź kawałek i połóż w kuchni. Tak szybko pozbędziesz się muszek owocówek
Weź kawałek i połóż w kuchni. Tak szybko pozbędziesz się muszek owocówek
W Chinach i Japonii piją ją na okrągło. Działa jak kojący balsam na jelita i zbija cukier
W Chinach i Japonii piją ją na okrągło. Działa jak kojący balsam na jelita i zbija cukier