Marmite - angielski smakołyk

"Kochasz czy nienawidzisz?" - pytanie zawarte w słynnym sloganie reklamowym ciemnobrązowej i intensywnie pachnącej pasty idealnie oddaje towarzyszące jej emocje. Marmite to jeden z symboli angielskiej kuchni i jak inne brytyjskie ?smakołyki? ma równie wielu zwolenników, co przeciwników. Co kryje się w charakterystycznych, ciemnych słoiczkach z żółtą etykietą i nakrętką?

Od ponad 100 lat pasta produkowana jest przez ten sam zakład – Marmite Food Company (przekształcony później w Marmite Ltd i przejęty przez koncern Unilever), który wybudowano w słynącym z browarów angielskim mieście Burton-on-Trent. Sąsiedztwo firm wytwarzających piwo nie było przypadkowe. Smakołyk powstał bowiem jako produkt uboczny podczas warzenia złocistego trunku. Ekstrakt z drożdży został poddany kilkukrotnej filtracji, aż do uzyskania specyficznego smaku i mocno gęstej konsystencji produktu, którego receptura jest do dzisiaj pilnie strzeżoną tajemnicą.

Już na początku XX wieku Marmite odniosło sukces rynkowy na Wyspach Brytyjskich, jednak dopiero odkrycie znaczenia witaminy B w 1912 r. przyniosło prawdziwy boom na ciemnobrązową pastę – jak się okazało bardzo bogatą w ten składnik. Ze względu na swoje zalety Marmite stało się ważnym składnikiem prowiantu brytyjskich żołnierzy walczących na frontach I i II wojny światowej.

Drożdżową pastę (choć o lekko zmodyfikowanej recepturze i smaku) uwielbiają Nowozelandczycy. Gdy dwa lata temu, z powodu uszkodzeń spowodowanych trzęsieniem ziemi, trzeba było tymczasowo zamknąć tamtejszą wytwórnię przysmaku, tysiące mieszkańców kraju rzuciło się do sklepów i błyskawicznie wykupiło zapasy produktu. Nawet premier Nowej Zelandii publicznie skarżył się, że musi racjonować porcje pasty, której ceny osiągnęły astronomiczne wysokości – 25-kilogramowe wiaderko sprzedano za ponad 2 tys. dolarów! W innych częściach świata, także Polsce Marmite dopiero zdobywa popularność. Smak produktu budzi skrajne emocje, ale na pewno warto docenić zawarte w nim cenne składniki.

Bazą Marmite są drożdże, których korzystny wpływ na wygląd naszej skóry i paznokci został już dawno udowodniony. Pasta to także doskonałe źródło witamin grupy B (szczególnie B12 – 4-gramowa porcja produktu pokrywa 60 proc. dziennego zapotrzebowania), regulujących pracę nerek, wątroby oraz pozytywnie wpływających na system nerwowy i siły witalne. Zawiera też niacynę, ryboflawinę i kwas foliowy. W produkcie nie znajdziemy tłuszczu. Za jego charakterystyczny smak i zapach odpowiadają dodatki, m.in. ekstrakt z selera czy ocet słodowy. Naukowcy z Bristolu odkryli, że dzięki wysokiej zawartości benfotiaminy (pochodnej witaminy B1) smarowidło pomaga w rekonwalescencji po przebytym zawale serca.

Jednak z powodu sporej zawartości soli (0,4 g w 100 g pasty), Marmite nie należy podawać dzieciom, które nie ukończyły pierwszego roku życia. Smakołyk powinny ograniczyć także osoby, które muszą unikać spożywania soli lub sodu.

Marmite jest używany głównie do cienkiego smarowania pieczywa czy krakersów. Ulubioną przekąską Anglików jest ciepły tost z masłem, serem i warstwą pasty. Niektórzy jedzą ją nawet z bananem.

Produkt może zastąpić popularne, płynne przyprawy do zup, które jak – wiadomo – zawierają wiele chemicznych „ulepszaczy”. Pasta sprawdzi się jako dodatek do mięsnej marynaty, świetnie komponuje się z miodem i melasą. Jeśli wzbogacimy marmite skład ciasta na chleb, uzyskamy ciekawą barwę oraz niepowtarzalny smak. Może być dopełnieniem interesującego sosu do wędlin czy frytek. Wystarczy zmieszać ją z kwaśną śmietaną i majonezem, a później doprawić białym pieprzem, a także sokiem z cytryny.

W ofercie internetowych sklepów oferujących brytyjskie specjały znajdziemy również przekąski z Marmite: pełnoziarniste herbatniki, które świetnie smakują z dipami lub serami; batony z owsa, pszenicy i ryżu, pokryte pastą albo chipsy ziemniaczane o jej smaku.

Rafał Natorski/mmch/kuchnia.wp.pl