Mąka orzechowa – do czego się przyda?
Nada smaku rozmaitym wypiekom, naleśnikom czy koktajlom. Świetnie sprawdzi się jako zdrowa panierka do kurczaka albo ryby. Zagęści zupę i sos, wzbogaci sałatkę oraz poranną owsiankę. Mąka orzechowa to produkt bardzo uniwersalny, a także niezwykle korzystny dla naszego zdrowia.
Wbrew swojej nazwie orzech włoski nie pochodzi ze słonecznej Italii. Jego korzeni należy raczej szukać w Azji Centralnej, a najstarsze zapiski dotyczące uprawy tej rośliny pochodzą z Babilonii, sprzed 4 tysięcy lat. Do Europy dotarł w czasach Cesarstwa Rzymskiego, gdzie szybko został doceniony. Nieprzypadkowo archeolodzy odnaleźli dużo skorupek po orzechach na stołach mieszkańców Pompei – miasta zniszczonego w wyniku erupcji Wezuwiusza w 79 roku.
Mąka orzechowa, czyli po prostu drobno zmielone orzechy, prawdopodobnie pochodzi z kuchni arabskiej. Na naszym kontynencie znana była już w średniowieczu, głównie za sprawą rycerzy wracających z wypraw krzyżowych. Jednak nigdy nie zyskała dużej popularności, przede wszystkim z powodu trudności z pozyskiwaniem orzechów i ich obróbką.
Dziś są uprawiane na dużą skalę. Z orzechów włoskich wytwarza się m.in. bardzo smaczny i wartościowy olej, zaś mąka orzechowa często powstaje przy okazji jego produkcji. Na rynku dostępne są także inne podobne wyroby z nerkowców, orzechów tygrysich, arachidowych czy laskowych. Jednak mąka z orzechów włoskich uchodzi za szczególnie godną uwagi. Dlaczego?
Klasyka w nowoczesnym wydaniu. Te dania robią furorę w polskiej kuchni
Mąka orzechowa – wartości odżywcze
Mielone orzechy włoskie to skarbnica składników odżywczych. Choć mąka orzechowa bywa częściowo odtłuszczona (jak już wspomnieliśmy stanowi "produkt uboczny" procesu tłoczenia oleju), wciąż pozostaje bogatym źródłem nienasyconych kwasów tłuszczowych, w tym bardzo cennego kwasu alfa-linolenowego. To związki, które działają przeciwzapalnie i obniżają poziom "złego" cholesterolu LDL, chroniąc m.in. przed poważnymi schorzeniami układu krążenia, chorobami skóry, cukrzycą, reumatoidalnym zapaleniem stawów czy nowotworami.
Mąka z orzechów dostarcza dużo błonnika pokarmowego zapewniającego uczucie sytości, regulującego perystaltykę jelit oraz pracę układu pokarmowego. Dzięki wysokiej zawartości białek zapewnia zastrzyk energii i efektywniejszą regenerację po wysiłku. Produkt kryje sporo witamin z grupy B (w tym bardzo potrzebnego kwasu foliowego), witaminy A, C i E oraz fosforu, żelaza, wapnia, potasu, magnezu i cynku.
W orzechach włoskich nie brakuje przeciwutleniaczy, choćby kwasu elagowego, który skutecznie spowalnia procesy starzenia komórek, poprawia przemianę materii i hamuje rozwój nowotworów. Dzięki antyoksydantom i kwasom tłuszczowym mąka orzechowa pozytywnie wpływa na samopoczucie, a także znacząco poprawia zdolność koncentracji.
W mielonych orzechach nie znajdziemy natomiast glutenu – białka, którego największe stężenie występuje w ziarnach zbóż: pszenicy, żyta czy jęczmienia. Dlatego po mąkę mogą bez obaw sięgać osoby zmagające się z jego nietolerancją oraz chorujące na celiakię – chorobę powodującą stan zapalny jelita cienkiego, uniemożliwiającą prawidłowe wchłanianie składników odżywczych z pokarmów oraz wywołującą poważne deficyty witamin i minerałów.
Ostrożność muszą zachować natomiast alergicy, ponieważ orzechy włoskie mogą wywoływać reakcje uczuleniowe. Zazwyczaj łagodne, ograniczające się do swędzenia skóry, ale w skrajnych wypadkach potrafią doprowadzić nawet do śmiertelnie groźnego wstrząsu anafilaktycznego.
Mąka orzechowa w kuchni
Mąka ma przyjemny, lekko słodki i oczywiście orzechowy smak. Niekiedy można w niej wyczuć również lekką goryczkę, charakterystyczną dla skórki orzechów.
Jak ją wykorzystać w kuchni? Na wiele sposobów. To przede wszystkim znakomity dodatek do rozmaitych wypieków – nada lekko orzechowego aromatu biszkoptom, sernikom, brownie, muffinkom i rozmaitym ciasteczkom. Warto wzbogacać nią domowy chleb czy bułeczki, ale również gofry, omlety, naleśniki czy… spody do pizzy. Jednak należy pamiętać, że ze względu na brak glutenu (nadającego wyrobom pulchności i elastyczności) mąkę orzechową należy stosować w odpowiednich proporcjach oraz w towarzystwie innych mąk (np. żytniej, pszennej, jęczmiennej, orkiszowej, kukurydzianej czy kasztanowej).
Mąka orzechowa może być świetnym zagęstnikiem do zup czy sosów. Sprawdzi się jako alterantywna panierka do kurczaka, kotleta schabowego albo ryby. Ponieważ nie wymaga obróbki termicznej, z powodzeniem wykorzystamy ją jako posypkę do sałatki (np. z kalafiora, rodzynek, sera pleśniowego i majonezu) albo dodatek do lodów, domowych pralinek czy kulek mocy. Nada przyjemnego smaku koktajlom i smoothie.
Z mąki przygotujemy pyszne masło orzechowe – wystarczy dodać do niej szczyptę soli i cukru, a następnie zblendować, aż do uzyskania masy o odpowiedniej, smarowalnej konsystencji.
